Setkar Kato’nun eteğinde bulunan bir köydür. Beytüşşebap’ın en yurtsever köylerinden bir tanesidir. Onlarca şehidi bulunan Setkar köyü direnişçi geleneğiyle de bilinen bir köyümüzdür.
Kato, başı dik ve onurlu bir dağ olarak bilinir ve öyledir de. Buralarda büyümek insanı doğrusu onurlandırır. Hele bir de tarihin çok gerilerine gidip Yunanlıların o meşhur olan “on binlerin dönüşü” yani “Anabasis” kitabını okuduğunuzda az da olsa Katoların ne anlam içerdiğini kendiniz göreceksiniz. Bir anlatıma göre Kato Yunanca “lanet”, “lanetlenmiş” demekmiş. Katolar “lanetlenmiş dağlar” anlamına geliyormuş. Doğrusu bu tespit bugünde geçerliğini korumaktadır. Buralar her sömürgeci için lanetlenmiş yerlerdir. Çünkü buralara ait olmayıpta buralarda kan akıtmak için gelen ve halkımızı sömürmek isteyenler için bu dağlar gerçekten de lanetlidir. Bu dağlar herkese geçit vermez. “Bu dağlar, evvel Allah utandırmaz insanı ve korur insanı” der Ahmet Arif.
Bu dağlar, her zaman Kürtlerin sığınağı olmuştur. Kürtleri belki de en çok kollayan ve koruyan güç dağlardır. Böyle olunca birileri için lanetli olan bizler için kutsal oluyor. Bunun için işte Katolar bizim için kutsaldır. Bizi koruyan mekanlardır, kalelerdir.
Çektar yoldaşımız bu Katoların eteğinde bulunan Setkar köyünde dünyaya gelmiş ve bu dağların gölgesinde onların heybetiyle gökyüzüne bakmıştır.
Evet, Çektar yoldaş biraz da buraların ruhuyla büyümüştür. Düşmanın zulmünü gören birçok Setkarlı köylerini terk ederek Adana’ya yerleşmek zorunda kalmışlardır. Bugün halen onlarca Setkarlı Adana’da yaşar. Ancak Çektar arkadaşların ailesi göç etmeyenlerdendir. Bunun için daha fazla buralarıdır o.
O’nunla birlikte kalan bir yoldaşı, Çektar yoldaşı anlatırken derinlere dalarak dile getiriyor. Söyledikleriyse biraz da olsa onu dile getiriyor.
“Çektar arkadaşla 2004 yılında tanıştık. Kendisine “Çektar Beytüşşebap” derdik. 2004 yılında kuzey yolundaydı, yani kuzeye geçecekti. Bizim kaç yıllık hayalimizdi kuzeye geçmek. Kuzeye geçerek düşmana karşı savaşacaktık. Kürdistan’ı özgürleştirecektik. O zamanlar örgüt olarak yaşadığımız iç sorunlara rağmen yine de savaş kararı alınmıştı. 1 Haziran hamlesi ilan edilmişti. Kuzeye bir birlik olarak geçişimiz de bu hamla çerçevesindeydi. Biz de 1 Haziran hamlesini hayata geçirecektik. “Önder APO'yu ya özgürleştirecektik ya özgürleştirecektik!” Böyle bir slogan esas alınarak karar altına alınmıştı. Bu karar temelinde de kuzeye geçişimiz büyük bir coşkuyla olmuştu.
Çektar yoldaş, Haftanin ile Hakkari arasında kuryelik yapıyordu. Biz de bir birliğe yakın arkadaş olarak kuzeye bu şekilde geçtik. Biz sınırı geçtikten sonra araziyi iyi tanıdığından dolayı bizim birliği o alandan geçirmek için Çektar arkadaş bizi karşılamıştı. Çok zorlu bir yürüyüş yapmıştık.
Varacağımız noktaya geldikten sonra Çektar arkadaş önümüzdeydi. Çektar arkadaş onca yorulmamızın ardından bize “biz artık düşmanın belini kırdık. Buraya vardıktan sonra düşman artık bize engel olamaz” demişti.
Biz o zaman O’nun bu konuşmasına fazla anlam verememiştik. O, “sırtında bu kadar yükle yürümemiş, yorulmamış o yüzden böyle konuşuyor,” diyorduk. Fakat daha sonra Çektar arkadaşı biraz daha iyi tanımaya başlayınca¸söylediklerinin anlamını, hangi anlamda bunları söylediğini daha iyi anlamıştık. Yeni yeni anlam vermiştik. Gerçekten insan onun söyledikleri üzerine değerlendirme yapmak gerekirse; “nasıl ki bu 30 yıldır harekete engel olamayan ve hareketi bitiremeyen, bundan sonra hiç bitiremez, hiçbir şey yapamaz” diye biliyor. Ne darbe vurabilir ne de engel olabilir. Bu anlamda bu sözlerin söylenmiş olması insanı çok düşündürüyor. İnsanın hislerini daha da güçlendiriyor. Bizi yok etme isteminde olan hasmımız, bunu bir türlü başaramıyor. Yapamamasının nedeni de; Kürdistan dağlarındaki gerilla gücünün buraları tanıması, buralara hakim olması, buraları kendisine mekan yapmasındandır. Ve bir de Çektar gibi inançlı ve iradeli yoldaşların bulunmasındandır.
Onunla birlikte o zaman Hakkari alanına geçmiştik. Düşüncelerimizdeki Hakkari yi görecek miydik? Nasıl bir Hakkari'yi görecektik? Nasıl bir arazi, nasıl bir bölge olduğunu görecektik? Dağlarıyla, dağlarının sarp oluşuyla, güzellikleriyle, kayalıklarıyla bize merak olmuştu. İlk kez Kato’ya geçtikten sonra arkadaşlar bize şunu söylediler: “Bu akşam kayalıklar arasında yürüyebiliriz. Ayaklarımız incinebilir, hatta kırılabilir. Ama burayı gündüz görünce o yorgunluk, o zorluk, o zorlanmalar ve hatta kırılmaların hepsi unutuluveriyor” demişlerdi. Bize böyle söylendiği için 1’de varacağımız yere gece 2’de varmamıza rağmen uyumamıştık ki bir an önce hava aydınlansın da etrafı görelim diye içimizden söylenmiştik. Uykusuz olmamıza rağmen merakımız baskın çıkmış ve uyumamıştık. Sabah hava aydınlanıncaya ve güneş çıkıncaya kadar etrafımızı keşfettik. Etrafta neler var, neler yok hepsini tek tek inceledik. Arazide düşman var mı, yok mu? Halktan kimse var mı? Çevremizi keşfedip, durmuştuk. Kayalığın üzerine arkadaşların tümü oturmuş meraklı gözlerle ve dürbünleriyle keşfe dalmışlardı. Gerçekten o yorgunluk, o zorlanmalar hepsi unutulmuştu. Güneşin çıkışından bile insan anlıyordu ki, bir başka ülkedeyiz. Özgürlüğünü kazanmış bir ülke! Düşüncelerimizde, artık özgür bir ülkede olduğumuza inanıyorduk. Artık Kürdistan’ı kimse elimizden alamazdı. Hayallerimizde kurguladıklarımızı burada artık gerçek olarak yaşıyorduk.
Burada biraz kaldıktan sonra Besta alanına geçmiştik. O kadar zorluk ve zahmet çekmiş bir halk olmasına rağmen ve bu halk her şeye rağmen yine de özgürlük mücadelesiyle onun, gerillasıyla birlikte olduğunu söylüyordu. Halkla gerillanın iç içe olması, yaşanan tüm zorlukları dayanılır kılıyordu.
Biz Besta’ya geçtikten sonra Çektar arkadaş da sonbaharda bulunduğumuz alana gelmişti. Onunla birbirimizi tanımamız daha çok o dönemde yaşanmıştı. Birbirimizi o zaman ilk olarak Geliyê Hezil’de görmüştük.
Geliyê Hezil, derin bir vadidir ve her iki yamacı da sarptır. Bir tarafı Kela Memê, diğer tarafı ise Deriya Ayvan'a, kaynağı da Şikerê Memê’den geliyor. İnsan oralarda yılın dört mevsimi, yaz, kış, sonbahar ve ilkbaharı rahatlıkla yaşayabilir. Yani “sen kıştır, soğuk olur dersin” ama öyle değildir. Dağlarında sen kendini rahat koruyabilirsin ve ihtiyaçlarını da kolayca karşılayabilirsin. Böyle imkanları insanlara Hezil vadisi her zaman sunar.
Çektar arkadaş ve diğer arkadaşlar sonbaharın sonlarına doğru bir birlik olarak yanımıza geldiklerinde planımız, o kışı birlikte beraberce geçirmekti. Arkadaşlar yanımıza geldiğinde biz üslenme çalışmamızı yapıyorduk. Erzakların çekilmesi, sığınakların yapılması, kışın yakmak için kuru odun çekilmesi gibi çalışmaları yapıyorduk. Gerçekten o arkadaş geldikten sonra çalışmalara katılımını gördüğüm de, onun sonsuz bir enerjiye sahip olduğunu düşünmüştüm. Hiçbir zaman yorulmazdı. Arkadaşlar yorulurlardı ama bir türlü yorulmazdı. Diyebilirim ki, 3-4 saatlik yolu sırtında yükle yürür, kampa vardığında yükünü indirir ve kazma küreği eline alır, çalışmaya başlardı. Hepimizin istemi üslenme çalışmalarımızın bir an önce bitmesiydi. Çektar arkadaş da sahip olduğu tüm enerjiyi amaç doğrultusunda harcıyordu.
Tüm işlerimizi bitirip artık eğitime geçtiğimizde de, o zaman “Bir Halkı Savunmak” adlı savunma yeni gelmişti. Çektar arkadaşın savunmayı okuması, tartışması, dinlemesi yine büyük bir heyecan ve coşku içinde olurdu. Ona göre bu kışın savunmayı az da olsa anlasak, baharda düşman karşısında başarılı olurduk. Düşmanın tüm tekniğine rağmen yönelimlerini, saldırılarını boşa çıkarabilir, düşmanı darbeleyebilirdik.
Çektar yoldaş, arkadaşlarda böyle bir havayı yaratıyordu. 2005 baharına girdiğimizde Çektar arkadaş alanda kalmak istiyordu. Kendisi Hakkari gücündendi, ama Besta’da kalmak için öneri yapmıştı. Israrları sonucunda önerisi kabul edilerek Besta alanına düzenlemesi oldu.
2005 baharının 14 Nisan gününde düşmanın kapsamlı bir operasyonu yaşanmıştı. Düşman 40 bine yakın askerini tepelere yerleştirmişti. Biz de buna karşı ne yapacağımızı tartışıyorduk. Nasıl tedbirler alabileceğimizi, nasıl hareket edebileceğimizi belirlemeye çalışıyorduk. Çektar arkadaş o zaman nasıl hareket edilmesi konusunda birçok öneri sunmuştu. “Falanca yerde düşmanın önü kesilebilir, filanca yerde darbelenebilir” diye öneriler geliştirmişti. O zaman biz Çektar arkadaşın genç oluşundan kaynaklı olarak sıcak ve enerjik olduğunu ve düşmanı vurmak istediğini düşünüyorduk. Ama tedbir almadan böyle giderse şehit düşebileceğini de düşünmüştük. Bu yüzden de yönetim tarafından eylemlerde hep geri planda tutuluyordu. Ancak kendisi bunu kabul etmiyor ve kendisinin de eylemlere katılması için ısrar ediyordu. Sonunda arkadaşlar da mecbur kalarak onu bir eyleme gönderdiler.
Gittiği zamanda gerçekten tam da bize söylediği yerde düşmanı vurmuştu. Diyebilirim ki, Çektar arkadaşın grubunun orada düşmanı vurmasından sonra operasyonun beli kırılmıştı. 7 arkadaşımızı o operasyonda şehit düşüren düşman çok güçlü bir darbe yemişti. O kadar güçle gerillayı bitirmek için gelen düşmanın, arkadaşların saldırı ruhuyla karşılaşması, amaçlarına ulaşamayacaklarına inanmalarına ve geri çekilmelerine neden olmuştu. O operasyonda yaklaşık 80 asker ölmüştü. Arkadaşlar tam da gidip operasyonun koordine yerini vurmuşlardı. Sadece orada 17-18 asker ölmüştü. Düşman ertesi gün çekilmek zorunda kalmıştı. İşte Çektar arkadaşın öncülüğünde yapılan bu eylem buna yol açmıştı. Hatta bir grup asker operasyon güçlerinden kopmuş ve arkadaşlar tarafından başka bir yerde vurulmuştu. Artık asker öyle bir hale gelmişti ki, çobanların yanına gidip kendilerini karakola kadar götürmelerini istemişlerdi.
Elbette bu eylem devlet açısından bir dersti. Ne kadar kalabalık güçleriyle gelirlerse gelsinler, ne kadar teknik de kullansalar, buralardan geri dönüşleri her zaman böyle hezimetle olacaktı ve olacaktır. Besta’ya askerlerin girişi ve çıkışı kolay değildir. Bu düşmana anlatılmıştı.
Bu eylemlerde Çektar arkadaşın rolü belirleyiciydi. O’ndaki saldırı ruhu, eylem taktiği ve yapılan planlamalar düşmana güçlü bir darbe vurulmasını beraberinde getirmişti. Yaşamda da arkadaş canlısıydı. Kendisi için; “bu örgüte katıldıktan sonra, bu örgüt ve yoldaşlarım için bir şeyler yapabilmek, Önderlik çizgisinde yürümek tek amacımdır. Amacıma ulaşmak için şehit düşmem gerekiyorsa, şehit düşerim. Ama amacımı gerçekleştirmekten geri durmayacağım” derdi. Gerçekten de sonuna kadar da bu sözüne göre yaşamayı esas almıştı. Yoldaşları için hizmet, yoldaşlarına yardım, yoldaşları için öncülük yapmayı kendine sorumluluk olarak kabul etmişti. Resmen herhangi bir görevi olmamasına rağmen bir komutan gibi işleri kendi sorumluluğu olarak görüp yerine getirir ve yaşama bu duygularla katılırdı.
Çektar arkadaş, 2010 yılının baharında şehit düşmüştü. 2010 yılında bir eylemsel hamle başlatılmış, O, bu doğrultuda gittikleri Beytüşşebap’da şehit düşmüştü. Örgüt tarafında birçok kez tek taraflı ateşkes ilan edilmişti. Yine eylemsizlik süreci ilan edilmişti. Ancak düşman bunlara karşı olumlu bir tavır içine girmemiş tam tersine saldırılarını sinsice devam ettirmişti. Hep imha ve inkar siyasetiyle halkın ve gerillanın üzerine geldi. Bu durumu artık arkadaşlar kaldıramıyorlardı. “Ya özgürlük ya da onurlu bir ölüm!” dediler. Gerçekten Çektar arkadaş, onurlu bir ölümden çok özgürlüğü, özgür yaşamayı tercih ediyordu. Halk içinde olduğunda da, gerilla içinde olduğu zamanlarda da hep özgür yaşamak onun hayaliydi.
Çektar arkadaş, diğer yoldaşlar Beytüşşebap’a gittiler, şehrin içine girdiler. Ama yerlerini şaşırmaları sonucunda düşman onları fark etmişti. Düşman etraflarını çeviriyor ve arkadaşlar oradan çıkmak için çatışmaya giriyorlar. Orada Çektar arkadaş ve yanındaki arkadaş yaralanıyor. Çatışıyorlar. Toplam olarak 4 arkadaşlardır. Yanındaki arkadaşları Çektar arkadaşı oradan çıkarmak istiyorlar. Çektar arkadaş onlara; “siz gidin, sizlere bir şey olmasın, benim için kendinizi tehlikeye atmayın” diyor. Fakat diğer arkadaşlar onu düşmanın içinde bırakmıyorlar. Onu da oradan çıkarmaya çalışıyorlar. 3-4 saat çatışıyorlar. Çektar arkadaş, “Hava aydınlanmadan siz gidin” sözlerini yineliyor. Diğer arkadaşlar bunu kabul etmiyorlar. Çektar arkadaş ise kendisini terk etmeyeceklerini bildiği için kendi silahıyla kendisini vurarak şehitler kervanına katılıyor.
O’nun şahadeti hem bölge halkı üzerinde hemde orada bulunan arkadaşlar üzerinde büyük bir etkide bulunmuştu. Bir kez daha anlaşılıyordu ki, bu hareketin her militanı, halkının özgürlüğü için, Önderliğinin özgürlüğü için canını hiç sakınmadan verebiliyor. Bu tüm gerillalarda bir ilkedir. Gerillanın ruhu esasta direniş üzerine kuruludur. Gerillanın ruhu düşmanın eline geçmeme üzerine kuruludur. Ve tabi ki gerillanın ruhu, bir de yoldaşlarını koruma ve kollama üzerine kuruludur.
Çektar arkadaş, bir fedai ruh olarak Botan’da, Beytüşşebap’da halen yaşıyor. Cenazesinin kaldırılması sırasında bile sanki halen halkın içindeymiş gibi yaşıyordu. Bu durum dağdaki gerilla arkadaşlarını da etkilemişti. Arkadaşları da biliyorlardı ki, Çektar arkadaş şehit düşmemiş, halen yüreklerde taptaze yaşıyor ve ebediyen de yaşayacaktı.”
Kod Adı: Çektar Kato
Adı Soyadı: Naci Temel
Şahadet Tarihi Ve Yeri: 5 Haziran 2010 Beytüşşebap
Gerîlaya wêrek û serhildêr, Axîn Meşkan. Heval Axîn, di sala 1993’an de li bajarê Colemêrgê tê dinê û di sala 2010’an de beşdarî nav refên gerîla dibe. Rêhevala dilsoz Axîn di quntarên çiyayên zagrosan de, çavên xwe li jiyanê vedike. Ew di nav malbetekî welatparêz de mezin dibe. Hêstên serhildêrî, welatparêzî, sekna bi vîn û bawerî di bedena hevrê Axîn de şax dide, roj bi roj weke tovên li ber barîna barana biharan mezin dibe. Heval Axîn, weke gelek keç an rêhevalên xweyî din bersiva gîhandina lêgerînên xwe, di beşdarbûna refên gerîla de dibîne û berê xwe dide çiyayên Kurdistanê. Hevala Axîn di hevpeyvîneke xwe de, wiha behsa tevlîbûna xweyî nava refan dike;
“Min navê partî an jî PKK’ê hêj di zarokatiya xwe de nas kiribû. Sedema tevlîbûna min a nav Tevgera Azadiya Kurdistanê, Rêberê mirovahiyê Rêber APO û şehadet bûn. Tişta herî zêde min bandor kir, rêhevaltiya PKK’ê bû. Min hîs dikir ku peyva ‘hevaltiyê’ her roj min ber bi xwe ve dikişand. Jixwe dema min Artêşa Jin bihîst, ez hem matmayî mam û hem jî ji ber ez ê bibim nefereke endamê vê artêşê, gelek bextewar û dilxweş bûm. Ji ber ez li van çiyayan jiyan dikim, xwe pir bi şans dibînim. Kelecana ku min jiyan dikir, di dilê min de hilnedihat. Beşdarbûna nav gerîla, min ji bo xwe weke ji nû ve zayîna xwe didît. Min ev rastî piştî ku bi rêhevalên xwe re jiyan kir min dizanî bû ku ez ji nûve hatime dinê. Mirov bi jiyankirina jiyana gerîla ve dighêje xwebûna xweyî bi heqîqetê ve hatiye hunandin.”
Heval Axîn, bi vê tevlîbûna xwe di şopa Sara, Zîlan û Bêrîtanan de afirand. Bi tevlîbûna xwe ya jiyanê di dilê xwe de hez kirina çiyayan mezin dike. Di temenê xwe yê ciwantiyê de beşdarî gerîla dibe lê ew ciwantiya xwe bi çiyayên Kurdistanê re bedew dike. Di nav demekî kin de gelek pêşketinan di kesayeta xwe de ava dike. Ew, bi dilsoziya xwe ya bi rêhevaltiyê re dibe mêvanê dilê hevrêyên xwe û cihekî giranbiha di qoncikê dilê wan de diçîne. Hemû xewn û xeyalên hevala Axîn ew bûn ku, bibe gerîlayek jin ya wêrek û dilpakê doza gelê xwe.
Hevala Axîn, di kesayeta xwe de tovên şervanî, qehremanî û leşkerbûnê li warê fermandar Bêrîtan diçîne. Ew xeta Bêrîtan ji bo xwe dike bingeha şer kirina ji bo heqîqet û xwebûnê. Weke Bêrîtan şer dike û dibe gulekî li ser latên ku navê Bêrîtan lê hatiye kolandin. Di sala 2016’an de heval Axîn weke pêşenga pêngava şerê gelê şoreşgerî li alana xakûrkê bi evînekî mezin şer dike. bi zanebûna rakirina erka berpirsyartiyê tevdigere û fedekariyên mezin şer û jiyanê hembêz dike. weke tê zanîn şerekî berxwedanê yê fedaîyane par hate pêşxistin. Li hemberî hemû êrîşên dewleta Tirk ên hovane, şerê berxwedan û rûmetê hate dest pê kirin. Rêheval Axîn, li herêma Xakûrkê di qadên herî pêş yên cengê de cihê xwe girt. Dijmin bi rengekî hovane êriş kir û hemû teknîka xwe xistibû dewrê, lê hevala Axîn û hevalên ku di bin fermandariya wê de şer dikin, ji bo ku teslîm nebin heya dawiyê li ber xwe didin. Heval Axîn, heya guleya xwe ya dawiyê ji bo rêhevalên pêrene xilas bibin şer dike. Dema ku fîşengên wê bi dawî dibin, ew jî weke fermandara me ya mezin Bêrîtan xwe ji zinaran diavêje. Heval Bêrîtan di sala 1992’îyan li hemberî xeta îxanetê û êrîşên tirkan şer dike û ji bo nekeve destê dijmin heya guleya dawî şer dike. Dema ku guleyên wê diqedin xwe ji zinaran davêje. Ev sekna heval Bêrîtan, ji bo me riheke, xeteke û sembola me ya pêşxistina şerê gerîlabûnêye. Heval Axîn bi sekna xwe, bi şerkirina xwe, piştî bi salan careke din li heman qadê rihê bêrîtan şîn kir. Kevneşopiya Bêrîtan di dilê Axîn de ji nû ve dibişkive ser xaka welatê agir û rojê. Axîn bû Bêrîtan û îro bi hezaran şopdarên Bêrîtan li her çar perçeyê Kurdistanê şer dikin.
Şaristan Nurhak
Navê min Seîd e. Ez ji Gundikremo me. Gundikremo, gundekî li herêma Şirnex, qeza Şirnex e. Şirnex berî qeza bû, niha bajar e. Gundekî di quntarên Cûdî de ye. Ez di sala 1957’an de ji dayik bûme. Bi rastî serboriya min hinekî cihê ye. Min temenê xwe yê jidayikbûnê da dadgehê, ez di 16 saliya xwe de çûme leşkeriya tirkan. Min wê demê çar salan temenê xwe mezin kir. Ez di sala 1974’an de çûme leşkeriya tirkan, ji ber ku min temenê xwe mezin kir. Berî, tu têkiliya min bi rêxistinên Kurdistanî re tunebû. Me ji dûr ve hez ji PDK’ê dikir. Lê me PDK nedizanî ka tevgereke siyasî ye, yan felsefîk e, îdeolojîk e yan ne îdeolojîk e, me nizanîbû. Hema me digot, kurd in, kurd netewegir in, şer dikin, ji bo wê me ji dûr ve jê hez dikir. Lê destekdayîn filan nîn bû. Yanî bihatana me karê wan jî dikir, me tim karê wan dikir lê ne bi zanebûnî. Ango ne ku rêxistineke siyasî ye, ji bo netewetiyê şer dikin, nîn bû. Ne bi wî awayî me karê wan dikir. Me digot rêxistineke Kurdistanî ne, lewre me di milê welatparêziyê de karê wan dikir. wekî dî tu têkiliya me bi tu rêxistinan re çênebû.
Di herêma Botanê de hebûn, jixwe Botan tê zanîn, li ser sînor e. piştî ku dijmin Kurdistan dagir û parçe kirî, milê Başûr, milê Rojava, milê Bakur, heta nêzikî Rojhilat, her tim rêxistin hebûn. PDK hebû, Yekîtî hebû, li Bakurê Kurdistanê gelek rêxistinên Kurdistanî hebûn lê rêxistinên li ser propagandayê bûn. An jî yên, mirov çawa bêje, yên mirovên oportonîst, ango mirovên ku biaxive lê neke! Di bîrdoziya misilmantiyê de dibêje yê/a misilman be divê rojê pênc ferz nimêj bike. Ango şert û şirûtên îslamiyetê pêk bîne. Lê van şert û şirûtekî Kurdistanê pêk nedianîn, tenê xwe didan axaftin. Mînak, KUK hebû, DDKD hebû, PDK’a Tirkiyê hebûn.. Niha jî ji wan derdoran hinek hene. Ango em tu car nebûn alîgirên wan.
Di sala 1983’an de, serê payîzê sê heval hatin li gel me. Heta hindik ma ku ez û ew heval lêk bikevin. Bi çekan hatin ketin hundir. Min got “hûn kî ne?”. Gotin “em heval in.” Min got “ heval çi ne?” Gotin “em APOgir in, Partiya Karkerên Kurdistanê ne.” Min got “hûn çi dixwazin?” Gotin “em dixwazin têkoşîneke kurdî bidin, li hemberî dewletê şer bikin” Min got “gelek hatine vir kirine, hûn jî viran li me dikin.” Gotin “na em viran nakin”. Min got “madem hûn viran nakin, herin rûneynin”. Ango ez welê hişk di ser wan de çûm. Gotin “tu me ji mal diqewitînî?” Min got “na, ez we naqewitînim, lê gelek hatne vir kirine ji bo wê ez we qebûl nakim. Heke hûn jî tiştên ku hûn dibêjin bi rastî jî hûn nêzîkî wê bibin, heke 19 kes li Tirkiyê şer bikin, ez ê 20’an nim. An jî ez ê 21’ê me.” Got ewqas, em ji te ewqas dixwazin. Wisa hinek têkiliyên me çêbûn. Jixwe piştî wê me bi hev re sohbet kir. Wê demê kovara Serxwebûn hebû. Min Serxwebûnek ji wan girt. Min hinekî xwend sêwirandina şehîdan tê de hebûn. Li ser min bandora şehîdan çêbû. Jixwe dikarim bibêjim piştî sala 1983’an, bi kurtasî ez ketim di nav kar de. Ango weke milîsê çekdar. Heta sala 1983’an beriya şerê çekdarî, me bi çekdarî karên pir cuda kirin. Jixwe ew heval çûn. Di qadê de tim ya du heval, an jî sê heval hebûn. Di tevahiya herêma Cûdiyê de ya du heval, an jî sê heval hebûn. Li herêma Besta zêdetir hebûn. Ango li Kurdistanê weke navenda giştî dihate dîtin. Di sala 1984’an de, havînê hevalê Egîd gazî min kir. Ango li gorî texmîna min du meh beriya çalakiya Dihê bû. Gazî min kir, me nizanîbû, ferman-name hebûn. Gote “min tu dê du hevalan bigirî biçî cihekî dûr.” Min got “kû derê?” Got “Lolanê.” Min got “Lolan li kîjan devera cîhanê be ez nizam.” Got “tu Iraqê dinasî?” Min got “ez herêma Zaxo dinasim. Heta Bêrsîve, Bosil ez vê xetê dinasim.” Binkêre hebû, min heta wê derê dinasiya. Berî em dihatin qaçaxçîtiyê li van deran. Got “baş e, piştî hûn biçin wê derê, ji wê şûn de hûn ê gav bi gav bi pirsyaran biçin. Riya ku hûn tê re biçin kes tune.” Wê demê gund-mind tunebûn. Hebûn pir kêm bûn. Du heval dane min. Ev mesele hinekî dirêj e. heta em hatin derbas bûn, mijar gelek dirêj e. Heta ez ji xirbeyê Besta derbasî Gundikê Remo bûm jixwe du heval dane min, ez jî yê sisiyan. Bi çekdarî, me nanê xwe xist çentikê xwe de û em hatin Iraqê re çûn. Axirê mijar gelek dirêj e. Heta em hatin çûyîn ku jê re dibêjin Geliyê Reş, nêzikî Xakurkê ye. Ez mam wê derê her du hevalên din çûn. Yekîneyeke hevalan a biçûk wê derê bû. Her du hevalên din ferman-name birin çûn. Ez wisa texmîn dikim ku birin Lolanê, li gorî min paşî ji hevalê Abas hinek agahî girtî. Herhal hevalê Abas li wê derê bû, min nedizanî, min nas nedikir. Ez 6-7 rojan mam wê derê. Min nihêrî gazî du hevalan kirin, hatin ez jî birim. Em çûn ji Şehîdan re derbasî Îranê bûn. Axirê heta em zivirin hatin herêma Bestayê, gelek dirêj e, du mehên me derbasî bûn. Ez welê bawer dikim ku fermannameyên şer bûn. Lê me nizanîbû. Jixwe em hatin devera ku jê re dibêjin Xirkê Besta, me du heval li wir dîditin, em birin çûn devera ku jê re dibêjin Serkê Mihemedê Oso. Hevalê Egîd li wê derê bû. Jixwe bi lezgînî ji min re axivî, got “here malê karê te heye.” Nîşeyek ji min re nivîsî, got “tu dê biçî Êlihê.” Nîşeyeke rêxistinî bû. Got “tu dê dengekî seh bikî.” Min got “wê demê ez naçim. Ez ê jî bimînim.” Got “na karê te cuda heye.” Ez çûme malê, şevekî mam, pişt re rabûm çûme Êlihê. Min nîşe gihand cihê wê. Jixwe car caran ez diçûm. Car caran hinekî din di dewrê de bûn, ew diçûn. Niha ne guncan e em navê wan bidin. Wê demê, me digot kara xwê, li herêma Dihê bû, jixwe tirkan navê Dihê jî xira kiriye, kiriye ‘Eruh’, kara xwê li pişt Dihê bû. Em diçûn me îstîqaqa gund dianî. Ez û du zilam çûbûn. Hema roja 15’ê Tebaxê, em rojekî berî wê çûbûn me xwê li qamyonê bar kiribû. Em hatin ji Dihê borîn, jê re dibêjin Gaza Birînî, li wê derê leşkeran li pêşiya me girt. Gotin “hinekan di ser Dihê de girtine.” Hevalan hinek kovar hebûn, bi navê Hêzên Rizgariya Gelê Kurdistanê, kovarên Serxwebûn avêtibûn ku bên dîtin. Nîşanî me didan, digotin “ev çi ne?” Me got “em nizanin, em jê fêm nekin, bi îngîlîzî ne.” Axirê em du-sê seatan li wir sekinandin, ne tenê em gelek mirov sekinandin. Dipirsîn. Dewlet jî di tengasiyê de bû, nizanîbûn ka çi ye. Digotin serhildan e, nizam çi ye. Ango gelek nav lê dikirin. Jixwe me dizanîbû çi ye. Em zivirîn hatin. Heta em hatin malê, hema bêje leşkerên Botanê giştî, leşkerê tirkan hema bêje nêzikî artêşekî ketin Botanê, dagir kirin. Ne tenê herêmên, Cûdî, Gabar tenê, çend gund hebûn her yek bolukek tê de bi cih kirin. Çend gundik hene, her yek bolukek leşker xistin tê de. Heta Cudî 26 derî ne, her deriyek bolukek leşker xistinê. Anku erdên ku kehnî lê hebûna ku heval biçin avê lê vexwîn, taximek leşker danîbûn li ber kehniyê. Ango dixwestin van mirovan biqedînin. Lê têkoşînê berdewam kir. Hejmara hevalan jî gelek hindik bû.
Hema mehek piştî serdegirtina Dihê, dewletê bangî min kir. Min got ez naçim. Hevalek di qadê de bû navê wî Îsmaîl, ango Ahmet Çelîk, ji Êlihê bû, paşî li Sasonê şehîd ket. Bi texmîna min di sala 1986’an de şehîd ket. Min got ez naçim, israr kir got “biçe, tu neçî gelek kar disekine.” Lewre ez çûm. Piştî ku ez çûm, jixwe îstîxbarat li ser me sekinî, em deh kes bûn. Em her deh girtin birin, 68 rojan di lêpirsînê de man. Piştî 68 rojan em birin Amedê. Li Amedê jî 15 rojan em di bin çavan de man. Piştî 68 rojan em birin girtîgehê. Em zêde neman. Heta sala 1985, meha 10-11’an; di wê navberê de hema bêje her meh em dadgeh dikirin. Di dadgeha 11’an de em tehliye bûn. Ez zêde dirêj nakim. Jixwe em tehliye bûn, piştî sê çar mehan beraata me hat. Hevalên me hemû çûn beraata xwe girtin, lê ez neçûm. Ez neçûm lê miletê me jî nizanîbû ez neçûme. Heçko ez çûbim wisa bû. Hem legal, hem îlegal me karê çekdarî dikir. Bêguman karê siyasî jî. Jixwe heta bihara sala 1988, ez derbasî qada Serokatiyê bûm. Êdî me dest pê kir. Ango hema piştî zindanê me dest bi xebatên milîstiya çekdarî kir. Mînak sala 1977’an ez li Cudiyê bûm, 1977-78’an an li Gabar bûm an li Besta bûm. Êdî qad ne mesele bû. Ango em fîîlî ketin nav de, heta sala 1988’an ez çûm qada Serokatî.
Tiştî herî zêde ez li welat jê aciz bûm şer bû. Wê demê li çiyê, yan mirov di şer de bû, yan mirov serdegirtina cihekî dikir, an keşif bû, yan îstîxbarat bû. Bêguman qada serokatî qadeke cuda bû. Hemû îdeolojîk, felsefîk û siyasî bû. Xwendina pirtûkan bû, guhdarkirina dersan bû. Ewqas zor da min ku hema hema min rê dîtibûya belkî ez ji qada Serokatiyê bireviyama, biçûma çiyê. Ango perwerde ewqas zora min dihat. Heta du dewreyan ez mam. Çimkî ji 1988’an heta 1989’an piştî 15’ê Tebaxê em ji perwerdê derketin. Jixwe piştî demekî ez fermandarê taximeke ewlehiya Serokatî bûm. Serokatî diçû Şamê perwerdê, jixwe amadekarya me hebû. Dema dihat, me ewlehî digirt. Di dewreya destpêkê de ne zêde, lê dewreya duyemîn, mecbûrî me her tiştê xwe seferber kir, ji bo perwerdê. Hem di milê xwendinê de, hem di milê nîqaşkirinê de, hem di milê fêrbûnê de, di milê jiyana partî û artêşê de.. bi giranî karê me ew bû.
Wê demê, di sala 1988’an de me li Silopiyê serdegirtinek pêk anî. Serokatî pirsa wê serdegirtinê dikir. Dîsa gelek pirs dikirin, pirsa havalan a takekesî dikir. Pirsa gel dikir. Pirsa erdnîgariyê dikir. Ka erdnîgariya Botanê çawan e? Girêdana wê û Heftanînê, -ku wê demê me nedigot Heftanîn, me digot Sineh, hêj heftanîn neketibû zimanê hevalan.- Girêdana xwe û Iraqê çawan e, girêdana xwe û Suriyê çawan e, girêdana xwe û Îranê çawan e, girêdana xwe û bajaran çawan e; rewşa eşîran çi ye, di milê welatparêziyê de çawan in, di derbarê Botanêde mijarên wiha dipirsîn. Hema hema her der dipirsiyan, hem di perwerdê de, hem derveyî perwerdê. Di dema ku em di ewlehiya wî de, carnan em diçûn bejahiyê, mesala tabur, hêza akademiyê diçû sporê, em cuda diçûn. Hema te dît ji nişka ve dipirsî digot, “filan filan herêm çawan e, çawa difikirin, çawa tevdigerin, çi dikin, milê wan ê welatparêziyê çawan e, milê wan û dewletê çawan e?” Me jî bi qasî dikariya bersiv dida.
Sohbetên wî yên takekesî nebûn. Hemû sohbetên wî siyasî bûn. Jixwe sobetên Serok ên takekesî nîn in. Ne bi min re ne jî bi kesî re. Hemû sohbetên wî perwerde bûn. Diyalog û pirsên dikirin hemû li ser welat bûn, hemû li ser şer bûn, hemû li ser rêveberinê bûn. Li ser gerîla bûn. Heke rojekê tabur biçûya li cihekî, em bi milê din ve çûn. Heke tabur bi milê Rojava ve biçûya werzîşê, em bi milê rojhilat ve diçûn. Em sibehê hatin mitbaxê, got “berê xwe bidin mitbaxê.” Me berê xwe da mitbaxê. Wê demê zêde derfetên me yên aborî nîn bûn. Mitbaxa me ya akademiyê jî bi daran dixebitî. Îcar hinek dar li wir hene mîna darê gihûjan, pir nexweş e. Hundir hemû bibû dûxelan. Di hundir de hema nanek rakir, pîvazek rakir danî ser kevir kulmek lê da, li ser nan pehn kir, wisa xwar. Hevalên bi me re gotin “ev çi ye, ma Serok ewqas birçî ye?” Min got “Serok çi birçî ye, ma ev karê birçîbûnê ye. Ev jî perwerde ye, Serok dibêje, “li welat pîvazek bi destê we bikeve hema piçek nan bigirin û bimeşin.” Wekî din tişteke din ê Serok nîn bû.
Piştî perwerdê em rasterast hatin Botanê, li Cûdiyê. Mesele dirêj e. Serok got “hûn ê biçin Elkiyê, konferans dê li wê derê çêbe. Hûn ê tevli konferansê bibin.” Em 42 kes bûn. Em hatin du hevalên jin di rê de westiyan me hiştin, jê re dibêjin Kehrêyê Kiçan. Hema mirov ava Dîcleyê derbasî dike, derdikeve pêşiya mirov. Di dîroka partiyê de Adil Aslan heye tê nasîn, Cizîrê bû. Hevalekî di milê leşkerî de gelek li pêş bû. Jixwe heta em çûn Elkiyê û zivirîn hatin Cûdiyê, hevalê Baran yanî nasnavê hevalê Adil Aslan, Baran bû, ew her du hevalên jin, hevalên baran bi giştî neh heval şehîd ketibûn. Ew jî hêza Cûdî bû. Jixwe heta em çûn gihane Elkiyê, geliyê Tehtereşê, komferans pêk anîbûn. Wê demê hevalê Harûn hebû, Şêxmûs Yîgît pişt re bi qeza şehîd ket. Hevalekî kadroyê pêşeng bû. Ji me re konferans veguhest. Piştî veguhestina konferansê, vesazî çêkirin. Em vegeriyan hatin Cûdiyê.
Konferansa Tehtereşê, di dîroka partiyê de weke ‘konferansa tasfiyeyê’ tê bi navkirin. Mirov dikare bêje di nav kadroyên wê demê yên weke Bekîr bû, rehmetiyê Dr. Baran bû, ango hinek tasfiyekar tê de bûn. Serdema ku Hogir bi awayekî sekter bi ser gel de, diçû bû. Ango piraniya wan an şehîd in, qismek jî tasfiyekar bûn. Di serî de Ebubekîr..
Li Kurdistanê şerê gerîla, ez bi gotinên xwe dibêjim; ez hatime dinê heta niha tişta herî zêde xweşiya min çûyî, şerê gerîla ye. Ango hem meşa gerîla, hem taktîk û bernameya gerîla.. Belkî di milê tecrûbeyê de, destpêkê tecrûbeya me zêde nîn bû. Mînak em niha dibînin, hevalek şehîd dikeve, ji ber kêmasiyên xwe, yan jî ji ber kêmasiyên me şehîd ketine. Ango di qadê de kî berpirsyar bûya, nemeşandina taktîk, nemeşandina plan û programê, nemeşandina rastiya şerê gerîla, ango windayiyên ku partiyê dayî hemû, bêguman ez jî tê de, hemû ji ber wê çêbûn. Lê tiştê ku ez ji we re bêjim, niha ez ji we re, yan jî di sohbetan de ji hevalan re dibêjim, tiştekî weke şerê gerîla, weke têkoşîna PKK'ê, li her çar parçeyên Kurdistanê ger, çûn û hatin; tiştekî herî xweş, herî bi tam a xweşiya min çûyî ew bû. Lê ez dibêjim niha mixabin, em hindik geriyan, ango me hindik şer kir. Yanî me hindik şer nekir, lê helbet her kesî taktîk, plan û programa şer nedimeşand.
Taybetiyên hevalê Egîd; carnan ez ji hinek hevalan re dibêjim, mînak li navsera Cûdiyê, hevalekî cixare vexwara. -Wê demê cixarên siyasî (paket) nîn bûn. Titûn bû- hevalekî qumikê cixareya xwe biavêta wê erdê, hevalê Egîd radibû diçû yan ew qumika wî dixist di bin kevirekî de, yan jî diavêt, Cemelên navsera Cûdî. Em ji kuntengên wê derê re Cemel dibêjin. Diavêt kuntengekî de, vedişart. Ango, min pişt re fêm dikir, hem tecrûbe dida wan hevalan, digota, “wiha wiha bikin”; yanî bi devkî ji wan re nedigot bikin, lê qumika cixareya wî radikir dibir vedişart, an dikir bin berekî de, an jî dikir bin cihekî de. Dema cîldê pelê cixaran, çimkî wê demê titûn û pel bûn, diavêtin erdê dîsa radikir dibir vedişart. Çaydaneke me ya biçûk hebû, me tê de ji xwe re çay çêdikir. Em bêjin dema em ê bi rê biketana, her du milkuçên çaydanê, ango her du kevirên ku bi çaydanê li ser çay dihate çêkirin radikirin dibirin an digot hevalekî bi qezetorê erdê bikule û wisa dixist bin axê, ax dida ser, an jî dûr dibir vedişartin. Ango li cihê agir xwelî nedima. Min carekî gotê “tu çima welê dikî?” Got “bila dijmin nebizane ku ev cihê gerîla ye, ku em bikaribin careke din li van deran bisekinin.” Ango ev taybetmendiya wî, tim perwerde dikir. Belkî li pêşberî min ji hevalan re nedigot, lê bi tecrûbeyên xwe dikirin ku hevalên din jî bikin. Mesela Hemzeyê me hebû navê wî yê malê Ezîz bû, biçûk bû wê demê, çokolateyek ka ji ku derê girtibû, dema çûyî gundan herhal wan dabûyê, anî da Hemze. Min digot nedê, got ew leşkerê me ye. Leşkerê min e. Ango ew taybetmendiyên wî yên wisa hebûn.
Di hêla gerîlatiyê de hema bêje ez li her derê Botanê mame. Piranî li Cûdîyê. Ez biçûma ku derê dîsa partiyê berê min dida Cûdiyê. Min jî baş fêm nedikir ka, min li Cûdî zêdetir kar dikir, zêdetir şer dikir? Ango ez biçûma, li Besta civîn çêdibû, ez didam Cûdî. Li Gabarê çêdibû, ez didam Cûdî. Hema li ku derê civîn çêdibû, ez rê dikirim Cûdiyê.
Ez 13-14 salan li Bakur mame, ez biçûma ku derê dîsa dihatim Cûdiyê. Ez di dawiya sala 1998’an ji Cûdî derketim, êdî piranî ez li Başûr mam. Di wan salan de gelek şer û pevçûn çêbûn. Di sala 1988’an de me di ser Silopiyê de girt. Dîsa di 1989’an de me di ser Silopiyê de girt. Di sala 1990’î de sê serdegirtin çêbûn, hem Sîlopî, hem Şirnex hatin serdegirtin. Li Cizîrê jî yekîne diketinê. Ango mangayek bi bisvingekî, BKC’yekî û bi çend qilêşan, heval diketanê. Bi kurtasî, şer pir in.
Gelek bîranînên şer hene, mirov nikare hemûyan bibêje. Mirov ewqas di nav têkoşînê de bimîne, ewqas di qadan de bimînî, bigere, bîranîn jî pir dibin. Lê min di destpê de jî got; belkî hinek heval ji lingên xwe diêşan, hinek heval ji çavên xwe diêşan; ez niha jî weke ku hinek heval heçko hesab dikin, bi henekî tê lê ez cîdî dibêjim, ez ewqas salan di çiyayan de mam, anku di şer de mam; du caran mayîn bi min ve teqiya, min çend caran gule xwarine, lê şahadet nebûye qismetê me heta niha. Ez dibêjim me ewqas darbe xwarin em şehîd neketin, ewqas heval şehîd ketin, çima welê çêbû? Ez carna welê difikirim lê, ew fikrandin jî belkî zêde ne di cih de bin. Ez niha dibêjim xwezika ez karibûma bêtir li çiyayan bigeriyama. Ez bikariyama qadên hîn dûrtir ên cuda bigeriyama. Lê bêşensiya min, di sala 1991’ê de bi min ve mayin teqiya, hinek kêmasiyên lingên min çêbûn, lewre ez zêde neçûm eyaletên hûndir. Li milê Dersîm, Amed, ew cihên dûr. Ez her li Botanê mam.
Dîsa di sala 1991’ê de ez birîndar bûm, em carekî li çiyayê Libnanê di berfê de asê man. Em çûn gundekî Libnanê. Wan bi kurdî nedizanîbû, me jî bi erebî nedizanîbû. Keçikeke li Stenbol xwendibû hinekî tercumaniya me û wan dikir. Îcar wan jî digot “xwezîka Yaser Erefat ê we kurdan bûya, OCALAN ê me bûya.” Ango ev taybetmendiyên serokatî, taybetmendiyên ku me nedizanî, kurdan nedizanî, xelkê biyanî dizanîbû. Min got çima, Yaser Erefat jî mirovekî şoreşger e? Got “ rast e şoreşger e lê hevkar e” ango her vîna wî ne ya wî ye, vîna xwe radestî Emerîkayê kiriye, vîna xwe radestî dewlet û mirovên serdest kiriye. Li ser serokatî ya ku mirov bibêje, biyanî ji kurdan bêtir serokatî nas dikin. Wî li gorî felsefe û îdeolojiya wî bêtir dinasin.
Li hemberî paradîgmaya serokatî mirov dikare her roj rexnedana xwe bide, ji ber kêmasiyên hatî jiyîn. Em bêjin her tişt ne ez bûm, an jî ne filan heval bû. Her kes di asta xwe de, anku di pratîka xwe de xwedî kêmasiyan in û kêmasiyên xwe dibînin. Kêmasiyên çawa? Ne yên xeta serokatiyê. Serokatiyê tu car li dijî xeta serokatî yan jî dûrketin çênebûye. Lê di kar de, mînak ez dibêjim min filan tişt wiha çêkiribûya, dê roja me bêtir bi serkeftî derbasî bibûya. Heke filan çalakî li gorî asta ku ez niha têdigihêm me kiribûya, çalakiya me dê bi serkeftîtir derbas bûya. Me filan salê welê welê çêkiribûya, dê baştir derbas bûya. Ango tim mirov dikare rexnedana xwe bide. Lê rexnedan divê li ser kêmasiyên berî, li ser tecrûbeyên berî bên dayîn.
Di malbatê de jî, jixwe me di nav axaftinên xwe de anî ziman; ji sala 1983’an û pê de malbat bi giştî bi partiyê re bûn. Zarokên me weke zarokên partiyê bûn. Xaniyê wan ê li gund dewletê xira kir, çûne Silopiyê. Gundekî jê re dibêjin Germikê, demekî li wê derê man, em wê derê man. Ji wê derê, hem ji ber zextên dewletê, hem ji ber helwesta gundiyan, ew jî mirovên me bûn, zêde xwedî derneketin. Lê helbet ne gundê me bû, em demeke demborî li wê derê mabûn. Pişt re her hal sala 1994’an de çûne Silopiyê. Dîsa dewletê zextên xwe domandin. Hinek revîn çûn metropolan, hinek hatin Iraqê. Ji sala ‘1994’an û pê de hemû malbat li Iraqê ne.
Hemze, di sala 1991’ê de mezûnê dibistana navîn bû. Çû Şirnexê qursa lîsê qezenç kir, herhal midûrekî jê re dijûn kirinê. Piştî wê çeteyan êrîş kir gotin em ê bikujin. Li gorî Hemze ji min re gotî, li emnîyetê, lê dane. Piştî lêdidin, komserek tê dibêje ev zarok e. xwendevan e dixwîne. Bavê wî li Cûdiyê ye, şerê dewletê dike, hûn dikarin herin li wî bidin. Hat got rewş ev e. min got neçe dê te bikujin. Heta demekî, heta bihara sala 1991’ê şervanên nû dianîn. Heta havînê. Havînê gencek reviya, li ser îfade da. Nêzî 5-6 mehan di zindana Amedê de ma. Pişt re berdan, hat got ez çi bikim? Min got were. Jixwe di sala 1991’ê de hat tevli bû. Du xwişkên wî jî, yek 1995’an, yek 1996’an tevli bûn. Jixwe Hemze,1995’an li Zagrosê şehîd ket. Hemze, tê zanîn, dîroka wî diyar e. dikevin dorpêçê du rojan şer dikin, pişt re kîmyasalê diavêjin wan. Yên ji malbatê mayî niha bi giranî li Mexmûrê ne. Tên û diçin.
Hemze, ciwanekî çalak bû. Bi zanebûn tevdigeriya. Di sala 1991’ê de tevli bû, piştî demeke kurt mayin bi min ve mayin teqiya. Hevalê Ehmed Repo ji min re got, “piştî mayin bi te ve teqiya tu çûyî tedawiyê, -wê demê sîleha min M 16 bû-, hevalan merasîm çêkiribûn gotibûn em ê bidine Hemze. Gotibû hûn çi ji min bikin ez nagirim. Nagire. Pişt re ez di sala 1992’an de ji tedawiyê vegeriyam. Ez hatim, demeke kurt li Iraqê mam pişt re derbasî Cûdiyê bûm, ji ber şerê Başûr. Şerê xiyanetê yê ‘92’an. Ew fermandarê taximê bû. Cebilxane ji Heftanîn, anku ji Cûdî dibir Besta, dibir Gabarê, dibir Garisan. Ango di qada Botanê de fermandarê taximê bû. Taybetmendiyên wî, yekî esker bû. Hem di milê rêveberiyê de hem di milê şer de hevalên wî hemû jê memnûn bûn. Mînak hê neçûyî li qada serokatiyê, -di sala 1997’an çû qada serokatiyê- Hê neçûyî fermandarê bolukê bû. Demekî li Katoyê li ser bolukekî bû, li Colemêrgê li wan deran bû. Çû li qada serokatiyê û hat, bêtir xwe dayê. Jixwe qada serokatî ewqas qerebalix bûye, hem wî behs kir, hem hevalan behs kir, xwe li serokatî nedabû nasîn. Sê mehan mabû israr kiribû ku bête welat. Pişt re dema diçe ber Serok ku soza xwe bide, serokatî dibêje di nav partiyê de kesên we hene? Dibêje rast e. dibêje kî ye? Dibêje bavê min û du xwişkên min. Serok li hevalan dizivire, heta li gorî gotinên hevalan hinek aciz dibe. Dibêje, ev bû sê meh in ev heval li vir e, ne we ji me re gotiye kurê hevalê Bedran e; ne wî gotiye. Serok israr dike ku neçe. Lê ew jî dibêje ez biçim welat baştir e. Beriya ji qada serokatiyê bê, 1997’an, jixwe ez ne şaş bim, ew û hevalê Fazil ekîbek çûn qada serokatiyê. Dema zivirî jî hat min dît, fermandarê bolukê bû. Zivistanê, demekî li vê derê bû, em nêzî hev bûn. Ew li milê partîzan bûn, em li jêra wan bûn. Welê car caran, mehê carekê me didîtin. Taybetmendiyên wî, hem di milê rêvebirinê de, hem di milê hevaltiyê de; hem heval bû, hem kurê min bû. Ez demekî fekiriyamê gotin cixarê vedixwe. Min rê kir pê ve, min got Hemze min seh kiriye tu cixarê vedixwî? Tu car li pêşberî min venedixwar. Got wele min vedixwar lê soz be piştî te we gotî ez venexwim. Min got na na vexwe, tu li çiya yî. Got na, xilas. Ji wê rojê û pê de heta şehîd ket cixare venexwar. Yekî şerker bû. Jixwe Aryen di sala 1995’an de tevli bû. Engîzek jî ez texmîn dikim di sala 1996’an de tevli bû. Min, Arya zêde nedîtibûn ji bo wê ez zêde taybetiyên wê zêde nizanim. Yek carê pênc xulekan li Zapê min li ser piyan dît. Çûne Zagrosê. Carekê birindar bibû, çûbû Hewlêr baş bibû. Piştre dîsa li Zagros şehîd ket. Min nedît. Ez pê re nemame..
Ez bi Engîzekê re nemame. Lê ez dizanim tê û diçe. Di sala 2009’an me di konferansa HPG'ê hev dît. Em her du jî çûbûn konferansê me li wê derê hev dît. Zarokên me giştî jî rêzdar in. Ango terbiyeke malbatê heye. Welê, rexnekirin, li dijî hev bûn, tiştekî welê nîn e. Ne yê niha heyî ne jî yên din. Mesala niha sisê li Mexmûr in, diduyan zanîngeh jî qedandine. Lê rêzdar in. Niha ez bêjim çi, çawa tevbigerin, welê tevdigerin. Yanî ne ku zarokên min in ez welê dibêjim, lê rêzdar in.
Ji hêla danûstandinê ve; niha karê hevalên me henek in, carekî hevala got hevala Engîzek hevala te ya yan keça te ye? Min got na, bavê wê me. Hat hêj wê tiştek negotî min got heval welê welê dibêjin. Got na, na ew heval şaş in. Heval carinan wisa bi henekî tinazên xwe dikin. Ez jî henekî dibêjim.
Niha hinek heval pirtûkan dinivîsin, dibêjin me filan cihî ev îstîxbarat girt, me ev keşif kir.. ew tiştekî cûda ye. Lê weke din jiyaneke asayî, helbet jiyaneke sih salan bi nîv saetî, yan jî bi saetekî tu nikarî bînî ziman. Lê bi giştî çarçoveya wê ev e. Gerîlatî ewqas xweşiya min diçû, min digot mirovek di van çiyayan de divê lingê wî/ê neqerime, neêşin; ligel hemû westandinê hema avekî vexwe 5-10 xulekan bêhna xwe vede, bes e. Ango tiştekî ji meşa çiya ku tu lê bigerî min di cihanê de nedîtiye. Mînak ez biçim bajarekî heçko ez di zindanê de bim.
Ew li cih û warê fermandarê efsanewî Mahsum Korkmaz mezin bibû. Bi çîrokên fermandar Egîd Tevgera Azadiya Kurdistanê nas kir. Bi vê kelecanê ve gava xwe avête jiyana xwe ya nû. Û bi vê bîr û baweriyê ve li çiyayên Kurdistanê 24 çar salan bê navber kedeke bêhempa da.
Sal 1976 e. Serdemeke nû dike biwelide. Komên biçûk bi baweriyeke mezin ve fikreke nû ref bi ref belavî Kurdistanê dikin. Axa Kurdistanê bi hemû zindî û hebûna xwe ve ber bi rojên nû ve diçe. Hevalê Azad di nêvengeke wiha de çavên xwe li cîhanê vedike. Malbat ligel taybetmendiyên olî, xwedî çanda kurdînî û welatparêziyê ye. Ji ber ku zarokê malê yê mezin e ji bo di milê aborî de alîkar be di temenekî biçûk de dest bi xebatan dike. Di milekî de kar dike û di milekî de jî dixwîne. Dibistana seretayî û navîn diqedîne. Dema derbasî amadehiyê dibe qewimînin li derdora xwe bêtir lêpirsîn dike. Di van salan de lêgerînên wî yên şoreşgerî her ku diçe pêş dikevin.
Sal 1984. Serdemeke Nû Diwelide.
Sal 1992 ye. Serdemeke nû hikmê xwe pêk tîne. Şerê gerîla weke pêlên behrê xwe li qiraxên nû dixe. Weke li her devera Kurdistanê, li cih û warê fermandar Egîd li Êlihê jî her roj bandora Tevgera Azadiya Kurdistanê zêdetir dibe. Ciwan kom bi kom berê xwe didin çiyayan. Hevalê Azad Sîser, ê ku di nava xebatên xwendevanan de cih digire, di sala 1992’an de li herêma Botanê tevli refên PKK’ê dibe. Şerê gerîla belav bûye û li her deverê her roj şer geştir dibe. Di vê demê de navenda şerê germ, Botan e. Azad Sîser ligel ku nû ye jî, bi kelecaneke mezin xwe tevli vî şerî dike. Ji sala 1992’an heta 1998’an li hemû qadên Botanê têkoşîna parastina welêt dide. Di vê pêvajoya 7 salan de du caran diçe qada Rêbertiyê perwerde dibîne û dîsa vedigere welêt. Fermandar Sîser di nivîseke xwe de girîngiya vê perwerdê wiha tîne ziman; “..li qada Rêbertiyê felsefeya dîtina Rêbertiyê û dîsa dîtina rastiya civaka me û têkoşîna me, ji bo min di şerê min ê gerîlatiyê de demeke girîng bû”. Ev pêvajoya heft salan di seranserî jiyana gerîla Azad de ciheke cuda digire. Lewre ew bingehê zanistiya şer û azmûnên gerîlatiyê di dilê Kurdistanê de li çiyayên Botanê digire.
Azad Sîser di 1998’an de dema ji qada Rêbertiyê vedigere welêt, du salan li eyaletên Amed û Garzanê têkoşîna gerîlatiyê dimeşîne. Di pêvajoya agirbesta yekalî de car din vegeriya Başûrê Kurdistanê û heta 2003’an li qadên cuda yên Başûr xebat bi rê ve dibe. Piştî kongreya Kongre-Gel a payîza 2003’an hate li darxistin, Azad Sîser di xebatên Komîteya Parastina Rewa de cih digire. Ji bo Pêngava 1’ê Hezîranê bi awayekî bi rêkûpêk bikeve meriyetê, derbasî eyaleta Erziromê dibe. Piştî demekî dirêj şerê gerîla ji nû ve li qada Bakur bipêş dikeve. Azad Sîser, di demeke kurt de bi çalakiyên xwe û şêwaza tevgerîna xwe ve bala her kesî dikişîne li ser eyaleta Erziromê. Ji sala 2005 heta 2008’an li vê eyaletê dibe xwedî sekneke mînak û mohra xwe li çalakiyên girîng dixîne.
Ligel ku di seranserî jiyana xwe ya gerîlatiyê de xwedî hêzeke wateyê ya xurt jî bû, di azmûna şerê salan a gerîlatiyê de pijiya bû jî lê wî xwe li hemberî rêberê xwe û gelê xwe her tim kêm û nebes didît. Bi van hest û ramanan her tim hewl dida ji demê re bibe bersiv. Ji ber vê jî li hemû qadên ku lê bû serkeftinên mezin bi dest dixistin. Hevalê Azad, demekî dirêj bi fermandarê Şerê Gelê Şoreşgerî Reşît Serdar re têkoşîn meşand.
Di sala 2008’an de dema ku dewleta tirk li hember qada Zapê çalakiya bejahiyê pêk anî jî hevalê Azad Sîser, di rola pêşeng de di vî şerî de cih girt. Hevalê Azad, di seranserî pêvajoya vî şerî de qehremaniyên hatine jiyîn, şahadetên hatine dayîn, parvekirin, wêrekî, dilgeşî, hêvî û zehmetiyên di kêliyên dawî de hatine jiyîn bi pirtûka xwe ya bi navê ‘Zap’ê ve bê mirin kir û kir malê dîrokê.
Di seranserî pêngava şerê gel ê şoreşgerî yê di sala 2010’î de li Xantepe, Çelê, çalakiya Qereqola 49, çalakiya Şitazin û di gelek çalakiyên din de hevalê Azad, ligel fermandar Reşît Serdar di kordîneya çalakiyan de cih digire. Bi hişmendiya leşkerî, wêrekî, di hedefê de kilîtbûn û bi tevî taybetmendiyên xwe yên fermandarî ve hevalê Azad bû fermandarê demê. Lewre li gorî wî, divê şoreşgerek her kêliya jiyana xwe fedayê şoreş û azadiyê bike.
Li hemberî dagirkeriya tirk di sala 2016’an de ji aliyê gelê kurd ve xwerêveberiyên ku hatin îlan kirin di pêşengtiya hevalê Azad de destpê kir. Bi şêwaza xwe ya afirîner û bi baweriya xwe ya xurt, hişt ku berxwedaniya Sûrê bi pêş bikeve û Aamed bibe keleha berxwedanê. Fermandar Çiyager ê ku bi rihê Mahsum Korkmaz li Sûrê şer kir û got “her çi dibe bila bibe encam dê biheybet be” hevalê Azad jî ji çiyayên Amedê bi şerekî mezin piştgirî da vî şerî. Ne rasthatinek e ku fermandar Egîd, Çiyager û Azad Sîser ji heman bajarî ne.
Rêhevalêkî wî wiha behsa wî dike; “Ew fermandarekî ku bi çanda PKK’ê ve dijiya bû. Bi ked û şêwaza PKK’ê xwe afirandibû. Di sekna wî de, meşa wî de, axaftina wî de û heta di hêrsbûna wî de sekna kadroyên pêşeng hebû. Her hevalekî ew nas kiriye teqez kêliyeke rûken û dilgeş a ji hevalê azad mayî di bîra wî de zindî ye. Ji ber ku hezkirana wî ya li hember hevaltiyê û jiyanê pir mezin bû. Hevalên nû ligel wî xwe weke kadroyên salan didîtin, bi vê baweriyê ve nêzikî peywiran dibûn. Taybetmendiyeke heval Azad a herî baş jî di her kêliya jiyanê de hem pir dilnizm û hem jî giraniya fermandartiyê li mirov dida hîskirin. Bi vê xeta zirav ve hêz û baweriyeke mezin tevli hevaltiyê dikir. Ji ber vê jî xeta lewazbûn û bêbawerbûnê ligel wî xwe di kesayetên cuda de jî nikarabû bida jiyîn”.
Di destpêka Gulana 2016’an de li herêma Licê ya girêdayî Amedê di navbera artêşa dagirker a tirk û hêzên HPG'ê de şerek diqewime. Artêşa dagirker a ku nikare gavekî jî pêş de biçe, bi balafirên şer ve hewl dide encamê bigire. Di encama vî şerî de di 2’ê Gulana 2016’an de Endamê Konseya Leşkerî ya HPG'ê hevalê Azad Sîser û Çekdar Amed ligel çar hevalên xwe tevli karwanên nemirên Kurdistanê dibin.
Hevalê Azad Sîser di seranserî jiyana xwe ya gerîlatî ya 24 salan de dibe xwedî sekneke mînak. Bi şêwaza xwe ya afirîner, bi wêrekiya xwe, bi zanistiya xwe ya şer ve di dilê hemû gerîlayan de weke fermanderekî ku dê tu caran neyê jibîrkirin cih digire.
Sibehek zû, tîrêjên rojê ramûsanekî dineqişîne ser bedena xwenavekî. Qêrîn bi bilbilek evîndar dikeve. Gulsosin diveciniqin di singa axê de. Bi wan re du rêwiyên evîndar bi xwe dihesin, çavê xwe vedikin û silavekî didin Roja pîroz. Dibe ku du sietan tenê xew kiribin lê ji wan re wer tê ku bi salane serê xwe danîne erdê û bi xewa Eshabulkehf ketine. Bê ku sedema wê bizanin, dengê gupe gupa dilê xwe dibihîzin. Tu dibêjî qeyê nû bi xwe hesiyane ku janek dilê wan diazirîne. Li hev temaşe dikin. Nizanin di wê kêliyê de bikenin yan bigirîn.
Ji hev re Rojbaşê dibêjin û bi lez radibin betaniya ku şevê din bi niyeta ku necemdin avêtibûne ser xwe, didine hev. Halê wan dişibiya halê zarokên ku şevê li mala cîranan xew dikin û sibê şaş û matmayî difikirin ka li kune. Pirsa em li kuderê ne, zinginî bi mêjî dixist. Û herdû weke ku bersivê didin vê pirsê, ji çavên hevre dibêjin; “Em li cihekî gelekî dûrin!” dema zanîn li kuderê ne, êdî xewnên xwe ji bîr kirin û vegeriyan ji rêwîtiya şevê.
Lêvên wan dikeniya lê dil dikir ji heyecanê ji singê derbikeve. Te digot qeyê wê serê sibê hemû hestên gerdûnê di wan de wate bigire. Car dikeniyan, car kelegirî dibûn. Ger kêfxweş û bêxem dibûn, ger dilteng û bêtaqet dibûn.
Di rûyê wan de hemû şahkarên edebî dest bi nivîsan dikir. Çav carnan wer dibiriqî te digot hemû stêrk di awirên xwe de li hev civandine. Carnan heman çav wer masûm û bêdeng dibû te digot qeyê hemû findên kêfxweşiyan di wan de tefandine. Û bi carekî wer dilteng dibûn, bi xwe jî ji wê halê xwe şaş diman. Diltengê kê û çibûn, nedizanîn. Di wê kêliyê de ne resim bû ji dil bipirsin. Ew bi halê xwe hiştibûn. Ew tenê şervanê vî dilê fermandar bûn. Ew tenê nobedarên stêrkên xwe bûn, nebe bêwext bişemite û ew hêj li wir! Milê wan di bin barê berpirsyartiya dîrokî de dikir serê wan biçelmîne lê her carê nefesek kûr dikşandin cergê xwe û serbilind li hember Rojê radibûne silavê.
Beriya bi rê bikevin, çûbûn hemamê, rêdînên xwe kur kiribûn, cilên herî paqij li xwe kiribûn. Wê sibê diçûn bibin evîndarekî ji hezaran evîndarên welatê xwe. Dema xwe li pêş eynikê dixemilandin, bûkên axê bi xêliyên sor li piştê ve ji xwe re li bedewiya wan temaşe dikirin. Her ev gotina Rêberê wan di guhê wan de deng vedida; “Tişta bi wan pêk hat, belkî jî bi wan eşqa welatê ji destçûyî û nasnameya civakî ya wendabûyî ji nû ve bi awayekî azad hat bidestxistin. Ji xwe ev jî eşqeke gelekî hêja, mezin û heqîqî bû.
Eşqeke welê bû ku xayîn û durûyên wê gelek bûn û bi vî awayî min jî bîranîna Mem û Zînê hem zindî kir û hem jî pêk anî.”
Nûr ji rûyê wan dibariya. Pak û temîz diçûne tevafa Zîlanê. Dizanîbûn Zîlan her kesî nake mêhvanê dergahê xwe, ji wê bû, tayek sar bi canê wan ketibû û xwêdan ji eniya wan weke kaniyê dihate xarê. Gelo wê xwedawenda pîroz me efû bike, piştî dîrokek ewçend rezîl û xwînxwar!
Diçûne mêhvandariya Zîlanê piştî ewqas salên dirêj, pişta mêrê desthilat li erdê didan. Di dibistana Apoyî de gelekî li gel vê rastiyê gureş kiribûn û îro êdî roj dihêjmartin ji bo pişta mêrê bihêz û hîlebaz li erdê bidin. Kenê li ser lêvên xwe qet kêliyekî kêm nedikirin û ji bîr nedikirin ku car û bar vegerin û li hev mêze bikin û stêrka di çavên xwe de veşartî nemir bikin, bila di vî welatî de êdî zarok şahidê şemitîna ewqas stêrkan nebin. êdî pehnahiya ezmanê me jî tije be ji stêrkên kêfxweş. Nemir dikirin ji bo ti stêrk bêwext pişta xwe nede koma hevalên xwe û neçe. Ji bo êdî dayik ji tirsa li ezmanan nemêzînin û dilê wan neqete.
Qet ji bîr nedikirin her kêliyê destê xwe bidin hev û coş û heyecana xwe bikin pirek di navbera herdû canan de. Di wê demê de te qet dil nedida li wan mêze bikî. Leza wan ji ber wê bû ku beriya dem derbas bibe û xelkê bajêr serê sibê zû di kolanan de bin, çalakiya xwe bikin. Ji ber ku nedixwestin tenê tiliya mirovekî sivîl jî xwîn bibe.
Êrîş çû li pişt dîreksiyonê rûnişt û Andok jî dema amadekarî hemû dawî bû, gelekî bi dil asûdeyî hat û li kêleka Êrîş rûnişt. Beriya ku rêbikevin, carekî li hev mêze kirin ka bizanin tiştek ji bîr kirine yan na? Piştî vê yekê, Êrîş starta gaza maşînê da û maşîn di cihê xwe de rakir. Bi rêketin, ber bi navçeya Qeyserî, pinarbaşiyê ve çûn. Êrîş wer bilez diçû, te digot qeyê wê niha maşîna wan bask derbixîne û bifirire. Di wê lezê de hemû dîroka helandina Kurdan dipelçiqandin û bi ser re derbas dibûn.
Piştî demekî tabelaya mezin a ku li ser nivîsî bû; “Pınarbaşı’na hoş geldiniz!” li pêşiya wan derket. bi dîtina navê Pinarbaşiyê, herdûyan li hev mêze kirin û keniyan. Di milekî de jî diçûn li heman cihê ku Cemal Gürsel gotibû; “yê ku ji were dibêjin Kurd, tûyê rûyê wî bikin!” û ev gotin hema li vir gotibû rojekî. Ew jî diçûn tûyî rûyê kesên weke Cemal Gürsel bikin û dawî li vê şerma dîrokê bînin. Êrîş û Andok ew zarok bûn ku qet ev gotin ji bîr nekiribûn û gelekî xwe bi şans didîtin ku gotina dilê gelê xwe di dawiya dawî de ji wan re digotin. Li nav çavê wan didan. Vê gotinê birînek gelek xedar di dilê Kurdan de vekiribû û şopek kûr hiştibû. Kurdan ji mêjve zanîbûn ku xwedê miriye, hêj sedan sal berê. Dema ku hişmendiya qirkirinê ji Kurdan re wuha digot;
“Hûnê ewqasî xwe înkar bikin ku hûn bi xwe jî newêribin, xwe têxine bîra xwe. Bi qasî ku hûn newêribin bînin bîra xwe û xwe ji bîr bikin, ewqasî jî hûnê bitirsin ku xwe têxin bîra xwe. Hûnê xiyaneta xwe ji bîr kirinê di mêjiyê xwe de bikolin û hûnê bi şerma vê xiyanetê, newêrek bibin û her wusa jiyan bikin. Hûn tenê ew Kurdin ku her yek ji we weke leşekî mehkûmî jiyanê ne. Kurdên bê ruh û giyan… bi qasî ku hûn bibin çavkanî û xizmetê bikin, hene û bi vî awayî tenê bibin leşek. Wê hemû hewildanên we yên jiyanê jî ev be.”
Û diçûn tifî rûyê qirêj ê jiyana bi şerm û rezîlane bikin. Diçûn tifî hişmendiya ku ji şerma giran kêm mabû mirovahiyê bike leşek, bikin. Diçûn tifî rûyên ku bedewî û xweşikî di qirêjiya xwe de kuştibûn, bikin. Diçûn di mêjiyê mirinê de biteqin û dawî li çarenûsa nivîsandî li ser eniya gelek hejar bînin. Navê wê çarenûsê mirinek li ser piyan bû. Wê binax biba ev çarenûs di wê rojê de.
Dema ku di rê de diçûn, bi carekî polêsên rê pêşiya wan girt. Hewil dan ku xwe rihet nîşan bidin û xwe serve nebin. Êrîş leza xwe kêm kir. Andok hêdîka jê re got: “bi guman li me temaşe dikin, hişyar be!” polêsan bi destê xwe îşaret da wan ku xwe bidin aliyekî cadê. Êdî firsend gelekî kêm bû, pêwîst bû tiştekî bikin. Êrîş di eynika pêş de li pişt xwe mêze kir, derveyî wan ti maşînek di cadê de xûya nedikir. Nefesek riht kişand û li Andok mêze kir. Andok destê xwe biribû tebanceya di bin kotê xwe de. Êrîş fam kir ku divê çi bike. Polêsan ji wan xwestin ku dakevin xarê. Herdûyan bi hevre tebanceya xwe derxistin û li herdû polêsan reşandin. Çend polêsên ku di kulûbeyek kêleka rê de rûniştibûn, bi carekî bi dengê guleyan bi xwe hesiyan û bi lez firiyan derve. Heta ew ji kulûbê derketin, Êrîş pêlî gazê kir û bi lez ji wir dûr ketin…
Polêsan nekarîn plakaya maşîna wan jî bibînin. sê polês bi lez li maşînekî siwar bûn û di nava tirs û panîkê de li pey wan ketin. Lê ew gelekî ji wir dûr ketibûn…
Cenazeyên wan li erdê mabû, ji panîka zêdê ji bîr kiribûn ku bi ser wan cenazeyan de biçin. Kê êdî pêşiya Êrîş û Andok bigirta? Ji ber ku êdî deşîfre bibûn, pêwîst bû bi lez xwe bigihandan cihê çalakiyê. Ya rast gelek hedef di serê wan de hebû. Lê ji bo wan ya girîng ew bû ku li Pinarbaşiyê bikin. Êrîş rêya çend sietan 45 deqeyan de ajot. Ew meseleya kuştina herdû polêsan ew hesastir kiribû. Piştî ew xeter derbas kiribûn, dilê wan rihet bibû.
Êdî dengê dilê xwe nedibihîstin. Hema bê rawestan û bê ku tiştek cuda li pêşiya wan derbikeve, xwe bi ser hev de anîn û rêya xwe berdewam kirin. Êdî dikarîbûn baştir li ser hedefa xwe bifikirin û dizanîbûn li hember rewşek awarte çawa tedbîran bistînin. Herdem dixistin bîra hev ku pêwîste aram û rihet bin. Êrîş ji bo Andok û Andok jî ji bo Êrîş dilaramiyek mezin bû. Êdî hisê wan ewqasî xurt bibû ku her tehlûke dikete dilê wan û ji rêyên cuda digeriyan. Di wê rewşê de mirov şaş dima ku qet ken û henek kêm nedikirin.
Moral, heyecan, tirs, diltengî, kêfxweşî, ken û girî di wê kêliyê de li ser dil, ruh û giyanê wan giranî dikir. Mirovek çawa dikare ewçend hestan bi hevre jiyan bike? Ew dil çiqas mezine ku dikare van hemû hestan di xwe de bihewîne. Û ya herî balkêş du dil bêdengin lê ew awirên bi wate, çavên bi şewq û eniya ku ji xwedanê dibiriqe di bin tîrêjên tava serê sibê de, behsa gelek tiştan dike.
Êdî deqeya sieta wan nêzî 9’an dibe. Andok çeka xwe amade kiriye û daniye ser çoka xwe. Her carê dema tiştek bihata bîra wî ji Êrîş re dibêje, ji bo ku ti şaştiyekî nekin. Andok bi herdû destan çeka xwe di himbêza xwe de givaştibû û ji Êrîş re dibêje;
•Haydê Êrîş! Niha herkes li benda me ye, Serokatî li benda meye, heval di kozikan de li benda me ne. Êrîş ku bi sureta dawî diçû, cihê xwe hinekî xweş kir û got;
•Tu merax neke, emê bigihêjinê, ji xwe kêm maye, her tiştên te amade ne? Di wê anê de gelek gotin di dilê wan de hebû lê qet nedizanîn çi ji hevre bibêjin. Êrîş bibû Andok û Andok jî bibû Êrîş.
Dikirin di wê kêliyê de serê xwe daynin ser çokên hev û careke din ew ruhê nazik ê di navbera xwe de bi nav bikin. Êdî hestên wan nedihate binav kirin. hemû qulingên koçber li ser çiyayê Erciyês ji rêwîtiyê sekinîbûn û li wan temaşe dikirin. Ref bi ref berê xwe zivirandibûn û ber bi Kurdistanê ve diçûn, da ku mizginiya dîlana mezin ji welatê wan re bibêjin. Da ku ji rêhevalên wan ê di kozikan de mizginiya buhara azadiyê bibin.
Hemû gerdûn li hember qehremantiya wan bi hurmet sekinîbû. Ji cesaret û wêrekiya wan berfînan singa erdê diqelişandin û silav didane rojê. Zarokên ku nû ji malzaroka diya xwe derdiketin, êdî bi wêrekî qîr dikirin û silav didane jiyanê û evîndaran bi wêrekî li nav çavên hev temşe dikirin. Rojê lihêfa şevê dida aliyekî û bê xem serê xwe radikir. Serê tifingên gêrîllayan bi wêrekî ji sengeran derdiket û xofa dijmin gulebaran dikir.
Ew dem bû ku tûka nezanan di qirika wan de hişk bibû. Çi berbangek bû, çi dîlan û semayek bû li welatê me. Armanca wan serkeftin bû û bes! Lê çavê wan ji dil re ev gotin bilêv kiribû; “çi dibe bila bibe, ger em şehîd bikevin, emê bi hevre şehîd bikevin, ger em sax bin jî emê bi hevre sax bin!” ketin kolana ku diçû Muduriyeta polêsan, ango cihê çalakiya wan.
Du nobedar li ber deriyê hewşê sekinîbûn, Andok bi lez serê xwe ji maşînê derxist û bi keleşa xwe guleya destpêkê li wan nobedaran da, Êrîş jî li pey re, hem şofêrtî dikir û hem jî gule direşand. Armanca wan ew bû ku beriya teqîn çêbibe, bi dengê çekan kesên sivîl ji wir dûr bikevin ji bo ku gel ti zirarekî nebînin. Ev ji bo wan rêgeza herî bingehîn bû. Û diviyabû di wê kêliyê de karê xwe bi serkeftî biqedînin ji ber ku dijmin bi wan hesiya bû, li pey wan bû ji bo ku bi dest bigirin yan jî wan tine bikin.
Wê neketana dest, ev ji bo wan mirin bû û beriya ku darbeyekî li dijmin nedin, mirina bi erzanî nedipejirandin. Di van mijaran de ewqas zelal û eşkere bûn ku di kêliyên herî teng û zor de jî êdî bibû refleksek xwezayî ku di wan de xwe dida der. Armanc zelal bû bi qasî hemû zelaliyên gerdûnê.
Kesên derdor hema belav bûn, serê sibê bû û xelk zêde di kolanan de nebûn, ji xwe wan jî ev yek dizanîbûn û bi zanebûn ev dem hilbijartibûn. Dema nobedar ketin xarê, gelek bi hêsanî karîn bi maşînê ji derî ve bikevin hewşê.
Dengê qirçiniya deriyê hesin ku Êrîş maşîn lêdabû, guhê mirovan ker dikir. Hêj polêsên di hewşê de di şokê de bûn û nedizanîn çi bikin. Ya rast gelekî rihet bûn. ji ber ku fêr bibûn herdem li Kurdistanê şer hebe, ji xwe welatê wan qaşo di nav aramiyê de ye. Û pişta xwe bi kelehên bilind û deriyên hesin gerim kiribûn. Ma kê dikarî deriyê heybeta Padişahên Osmaniyan ji derezingê ve rake! Di van xeyalan de lingê xwe danîbûn ser hev û li ser textên bê ling û paye, şeraba xwîna Kurdan vedixwarin. Heqdestiya xwe jî ji wê werdigirtin û weke kûçikan li ber deriyê qaşo demokrasiya Ewrûpayê parsegtî dikirin û zikê xwe dikirin meşk. Çawa qet rojekî di hişê Dehakê zilimkar de derbas nedibû ku kesek bê û şûrê xwe dayne ser stûyê wî, wan jî bawer nedirkin ku rojekî hinek bên û bi çek û bombeyên xwe tifî rûyê wan bikin!
Û dîsa gotina Ehmedê Xanî dikete bîra mirovan;
Kesên ku mîna Beko xirabkar
Kirinên wan tev neqenc in yekcar
Yên ku mîna Tacedîn sozdar in
Şervan, dilawer û cegerdar in
Ji bo wan her tişt gul u gulistan bû, ji xwe Kurdistan kiribûn goristan. Dibêjin; “ev dinya ne bi zorê, bi dorê ye!” û dora wan hatibû ew gulistan biba goristan. Bi sedan polês di hewşê de bûn, hêj nedizanîn çi li wan qewimiye. Ji bo wê jî gelekî bi derengî bersiv dan.
Hêj ew bi ser xwe de nehatibûn ku Andok herî dawî bi destê Êrîş girt û jê re got; “ez diçim!” ev gotina Andok dilê Êrîş êşand, parçeyek ji wî diçe. Nedixwest destê wî berde, di germahiya destê wan de evînek bê sînor hebû. Yekem car ewqas nêzî hev dibûn û ewqas ji hev dûr diketin, qet dilê wan fêrî ewçend dûriyê nebibû. Ji bo wê jî çawa Andok ji maşînê xwe avêt, Êrîş jî bi dengek bilind got; “temam, ezê jî li kêleka te ve bêm.” Andok dengê dirûşmeya “BİJÎ
SEROK APO” li pişt xwe dibihîst, Êrîş bi dirûşmeyan ew bi rê dikir.
Di wê kêliyê de hemû heval, Serokatî û Gel bi wî re bûn. hemiyan ew bi çepik û tilîliyan bi rêdikirin. Ew ji maşînê daketibû, bi çeka xwe şer dikir û pêş de diçû. Êrîş jî hem şofêrtî dikir û hem jî çeka xwe ji pencerê ve derxistibû û şer dikir. Polêsên li wir nû fam dikirin ku çi bûye, ji bo wê wan jî senger girtibûn.
Êrîş û Andok bi wan re sînge sîng şer dikirin. Weke ku ji wan re bibêjin, dê werin ev jî meydan. Wêrekiya we tenê ewe ku hûn tên û ji dûr ve bombeyan di ser me de dibarînin. Ew roj hate bîra wan ku dijmin bi caran bi balafirên xwe dihatin û bi rojan bombe bi ser wan de dibarandin. Gelek hevalên wan di van êrîşên bombeyî de jiyana xwe ji dest dabûn, li ser canên parçebûyî yên bi dehan hevalên xwe soza tolhildanê dabûn. Bi caran ew bi xwe jî bibûn şahidê vê bê edaletiyê. Di zagonên şer de ev bêedaletiyeke mezine û qet ne exlaqiye. Ger hûn wêrekin, xwe veneşêrin werin em li hember hev şer bikin. Werin em di vê karzarê de hesab ji hev bipirsin. Ka kê zilm kê kir, ka kê xwîna kê xwar. Ka kê tifî rûyê kê dike?! Ka kê dagirkere, kê mêtîngertiyê dike?
Êdî Andok jî dirûşme davêtin. Çend gule li canê wî ketibûn lê hêjî pêş de diçû. Êşa guleyên di canê xwe de his nedikir. Rustemê Zal bû, gihayê nemirtiyê danîbû ser çavên xwe, heta çavên wî tenê bima, wê şer bikira û neketa xarê. Û kesî sirra vê nemirtiyê nedizanî. Ji pêsîra Zîlanê şîrê nemirtiyê mêtibû, beriya bigihêje vê rendewiyê. Êrîş dît ku Andok kete xarê. Li ser hemû hestên tolhildanê, tola
Andok jî zêde kir û bi lez maşîna xwe bire pêş nav komên polêsan de. Her çavên wî li Andok bû ku ketibû xarê, lê çavên wî vekirîbû, bi heyranî li Êrîş mêze dikir. Her carê destê xwe radikir ji bo ku dîsa alîkariya Êrîş bike lê êdî destê wî nedigirt ku çeka xwe rake. Taqet tê de nemabû, ji ber ku birînên wî xedar bûn û gelek xwîn ji canê wî çûbû. Ruhê wî li gel Êrîş û yê Êrîş li gel wî bû. heta ruh di Êrîş de heba, Andok çavên xwe nedigirt û asûde ranediza. Ji ber ku soz dabûn, bi hevre bijîn!
Êrîş hêj dirûşme davêtin, heta ku maşîna wî rê bida diçû. Andok hêjî dengê dirûşmeya Êrîş dibihîst û birînên xwe ji bîr kiribû. Cara dawî dîsa zivirî û li Andok mêze kir, destê xwe danî ser bombeyê û teqand…
Awirên wan di hev de asê mabû. Maşîna Êrîş parçe parçe bû û dikir bifire û Êrîş jî bi xwe re heta erşê xwedê bibe.
Û Andok jî bû şahidê wê kêliyê. Kêliya ku pepûleya li ser dilê Êrîş ber bi agir ve çû û pêre direqisî. Ruhê Êrîş hatibû û di wî de kon vedabû. Ev gotina Ehmedê Xanî kete bîra wan, ji bo cara dawî;
Eger bilbil î gul amade ye
Nîlûferî rojê çav li te ye
Ger perwaneyî mûm bo te sotî
Eger nexweşî, Mesîh va hatî
Û;
Eger ku laşê me tên veşartin
Dê giyanê me hevûdû bibînin
Bûne ruhek û rabûn, bûne stêrkek û çûne ezmanan. Stêrkek nemir, bûne du dildar û çûne dîdara Zîlanê…
* * *
Cihê xwe li ser banê malê çêkirine. Dema xewê ye û herkes razaye lê ev herdû cêwî xew nakin. Ji xwe re li ser doşekê dilîzin. Dayika wan dibêje; “Êrîş, Andok, werin xew bikin, derenge kurên min!” hilme hilma wan û bi hevre dibêjin; “na em ji xwe re dixwazin bilîzin dayê!” ji nişkave çavê wan bi ezmana dikeve û bi hevre qîr dikin û nîşanî dayika xwe didin.
•Dayê dayê, mêzeke ew herdû stêrk têne gel hev, nêzî hev dibin.
Dayika wan axînek kûr ji dil kişand û got;
•Kurên min! Îşev şeva 25’ê Gulanê ye. Salvegera şehadeta heval Êrîş û Andok. Her sal di vê wextê de stêrak wan tê û dibe yek. Dayik zarokên xwe dixe bin lihêfê û wuha dilorîne;
Wey lawiko min go,
Îşev şeve şev leyllane
Wey delalo mingo,
Îşev şeve şev gulane Wey lawiko min go, stêrk civiyan li ezmane wey delalo min go,
Germe Germa van şerane
Wey lawiko min go,
Êrîş, Andok li me mêhvane…
Ji pirtûka Gelawêj Ewrîn
Hatiye wergirtin
01.03.2014
HEVALE CEMAL
Çekdar Amed yoldaş Kürdistan Özgürlük Mücadelesinde büyük emek ve rol sahibi idi. Çekdar Amed yoldaş şehadete ulaştığında Azad Siser yoldaş ile beraber Orta Saha Komutanlığında yer alıyordu. Çekdar Amed yoldaş Amed’e hareketin merkezinden dönemin perspektifleri ve talimatlarıyla gitmişti. Yerine daha yeni ulaşmıştı. Çekdar ve Azad yoldaşlar verilen perspektifler doğrultusunda Orta Sahayı yürütmek için bir araya geliyorlar. Bu temelde de mücadeleyi daha da büyüteceklerdi. Bu tartışmaları yürütürken, düşman korkak bir şekilde arkadaşların yerlerini tespit ediyor, yoğun teknik ve hava saldırısı sonucunda Çekdar, Azad ve beraberlerinde bir gurup arkadaş ile beraber şahadete ulaşıyorlar. Çekdar, Azad ve beraberindeki arkadaşların şahadetleri gerçekten de bizim için ağır oldu. Çünkü o arkadaşlardan büyük beklentiler vardı. Hem hareketimiz hem de Orta Saha alanımız açısından büyük bir kayıptı. Belki de bir tesadüf sonucu gerçekleşti, yoksa düşmanın başarısından dolayı gerçekleşen bir durum değildir. Zaten devrim böyledir, yani bazen birçok şey tesadüfeler sonucu gerçekleşiyor. Dolayısıyla düşman Çekdar yoldaşın orada olduğunu bilmiyordu ki, zaten Çekdar yoldaş Orta Sahaya yetiştiğinde daha bir haftası bile tamamlanmamıştı. Çekdar ve Azad yoldaşlar beraber şahadete ulaştılar. Buda bizim için gerçekten de büyük bir kayıp oldu. Çekdar Amed yoldaş her Amed çocuğu gibi o da Amed’in ilçesinde yetişmişti, hareketleri, dili, üslubu ile Amed’i temsil ediyordu. İnsan diyebilir, Amed’in geleneklerinde, kültüründe bir kırılma vardır. Fakat Çekdar yoldaş cesareti ile var olan bu kırılmaları devrime dönüştürmüştü, devrimleştirmişti, devrimcileştirmişti. Bunun için Çekdar yoldaşta kendini en önde gösteren cesaretti, mertlikti, alçakgönüllülüktü, toplumsallığıydı. Çekdar yoldaş nereye gitseydi herkes etrafına toplanırdı. Amed veya herhangi farklı bir yer olsun bu değişmezdi. Gerçekten de Çekdar yoldaş insana umut veren, yoldaşlarına cesaret veren bir komutan kişiliğe sahipti. Yani Çekdar yoldaşın hazır olduğu yerde irade vardı. Sırtını dayatabileceğin, inanabileceğin bir kişiliğe sahipti. Yani kişiliği ile duruşu ile sıradan biri değildi. Bununla beraber fedai bir kişiliğe de sahipti. Bir bakıyordun Amed’e, bir bakıyordun Zagros’ta, bir bakıyordun Rojava’da dır. Yani devrim, nerede sıcak sıcağına yaşanıyorsa Çekdar yoldaş oradaydı. Oralara gitmek için, kendisi örgüte öneri sunuyordu. Önemli olan tecrübe sahibi olmasıydı, yani cesaretsiz bir tecrübenin pek bir anlamı yoktur. Fakat Çekdar yoldaşta hem cesaret hem de tecrübe vardı. Nerede ne yapacağını çok iyi biliyordu. Bunun için savaşı yürütmede ustalaşmıştı dolayısıyla bir savaş ustasıydı. Komutan olabilmek için bazı özellikler gereklidir. Bunlar nelerdir? Risk alabilmek, yani bir komutan risk alamazsa kolay kolay büyük eylemler gerçekleştiremez ve sürprizler oluşturamaz. Bu özellikler Çekdar yoldaşta vardı. Böyle, adeta engel tanımaz bir duruşu vardı. Eğer engeller olsa bile bunları aşmak için mutlaka bir yol, bir yöntem bulurdu. Bu yaratıcılık özelliğine de sahipti. Dolayısıyla bu özellikler, bir komutanda olması gereken önemli özelliklerdir. Çekdar yoldaş bütün bunları yöntemleri ile üslubu ile temsil ediyordu. Bütün bu özellikler Çekdar yoldaşta vardı. Bunun için Çekdar yoldaşın şahadeti hem bizim hem de Orta Saha için özellikle Amed Eyaleti için gerçekten de ciddi bir kayıptı.
Çekdar yoldaş her ne kadar da Orta Saha Komutanlığı içerisinde yer alıyorsa da fakat daha çok Amed eyaleti üzerinde durması gerekiyordu. Çünkü Çekdar yoldaş Amed Eyaletini karış karış tanıyor ve biliyordu. Zaten kendisinin önerileri de bu temeldeydi, “ben o alana gideceğim, o çalışmayı yürüteceğim, o işi yapacağım, o şehirler için bu projelerim var” diyordu. Bu da gösteriyordu ki her yer için, herkes için proje sahibiydi, projeleri vardı. Bu yaklaşımı öyle yüzeysel bir yaklaşım değildir, bu özlü ve derin bir yaklaşımdır. Özellikle geçtiğimiz son yılların pratiklerinden daha büyük tecrübeler kazanmıştı. Bundan dolayı büyük umutlar veriyordu. Zaten, kendisinden bu umutlar beklenildiği için Amed’e gönderilmişti. İstekleri büyüktü, Amed sevdalısıydı, oradaki toprağın sevdalısıydı, o coğrafyanın sevdalısıydı. Yani nereye görevlendirilseydi, en iyi, en güzel çalışmalara düzenlemesi yapılsaydı Çekdar yoldaş için yine de en güzeli, en iyisi Amed’ti. Orada hizmet etmek istiyordu, diyordu “ben orayı tanıyorum, oranın insanlarını tanıyorum, oranın arazisini tanıyorum bunun için iyi bir rol oynayabilirim.” Gerçekten de hedefi orada iyi bir rol oynamaktı, harekete hizmet etmekti. Çekdar arkadaş gerçekten de PKK’nin fedaisiydi. Fedakarlığı ile fedailik kişiliği ile her zaman örnek olmuştur, öncü olmuştur. Çekdar yoldaş hiçbir zaman rahatlığı aramazdı, bir yerde rahatlık olsaydı orada duramazdı, kabul etmiyordu ve oradan gitmek istiyordu. Bunun için rahatlık, rütbelik derdi Çekdar yoldaşta bulunmazdı. Çekdar yoldaş için asıl önemli olan şey mücadeleyi yükseltmek ve daha da büyütmekti, Önderlik çizgisinde, şehitler izinde rol oynamaktı. Çekdar yoldaş için önemli ve esas olan buydu. Bunun için de Çekdar yoldaş her zaman örnek olmuştur, Amed gençliği de kendisine örnek almıştır. Çekdar yoldaş yöresinin özelliklerini ve PKK özelliklerini, PKK militanlığı ile birleştirmişti, bir yapmıştı. Bu anlamda dikkat çeken örnek bir duruştur. Yani nasıl ki yörenin özelliklerini ve partileşme özelliklerini bir yapıp, ulus özellikleri ile birleştiriliyorsa bu Çekdar yoldaşın tarzında vardı. Bunu için tüm Amed gençliği, tüm Kürdistan gençliği Çekdar yoldaş gibi engel tanımayan, cesaretli, fedai kişiliğe sahip olan kahramanları kendisine örnek almalıdır. Çünkü yürüdükleri yol başarı, özgürlük ve iradeleşme yoludur. Herkim sıradan bir birey olmak istemiyorsa, onurlu ve irade sahibi olmak istiyorsa Çekdar yoldaş gibi kahramanları kendisine örnek alması gerekir.
Elbette her şeyden önce bu bizim için önemlidir: Yıllarca beraber silah yoldaşlığı yapmış, yıllarca beraber parti yoldaşlığı yapmış ve çalışmalar yürütmüş yoldaşları olarak onlara karşı borçluyuz. Emekleri, fedakarlıkları bizim için örnektir. Dediğim gibi bu kahramanlara karşı borçluyuz. Biz borçlarını nasıl ödeyebileceğiz? Biz ancak davalarının takipçisi olarak bu yolda büyük bir kararlılık ile mücadeleyi yükselterek ödeyebiliriz. Böyle mücadeleyi büyütüp anılarını yaşatarak onları ölümsüzleştirerek ödeyebiliriz. Biz şimdi şehitler ölümsüzdür diyoruz. Şehitler nasıl ölümsüzleşirler? Davaları zafere ulaştığında, isimleri de Kürdistan tarihinde altın harfler ile yazıldığında onlar ölümsüzleşirler. Onlar şahadetleri ile fedakarlıkları ile bizim için her zaman güç kaynağı olacaklar. Bunun için elbette ölümsüzdürler.
Bu duygular ile Çekdar Amed yoldaşı, büyük kahramanı anıyor, onlara verdiğimiz sözümüzü bir kere daha yineliyorum. Onların yolunda Özgürlük Mücadelesini büyüterek, davalarını zafere taşıyarak, silahlarını yerde bırakmayacağız. Böylece onları ölümsüz komutanlar, öncüler yapacağız. Onlar bizim ölümsüz komutanlarımızdırlar. Bu temelde diyorum ki Çekdarlar ölümsüzdür, Çekdarlar ölümsüzdür, şehitler ölümsüzdür, şehitler ölümsüzdür.
Kod Adı: ÇEKDAR AMED
Adı Soyadı: AHMET TALVA
Şehadet Tarihi: 2 MAYIS 2016 TARİHİNDE AMED LİCE'YE BAĞLI Ş.SERXWEBUN ALANINDA HAVA SALDIRISINDA 5 ARKADAŞ İLE BERABER ŞEHİT
“PKK Bir Halkın Olduğu Kadar Yeni İnsanında Özgür Yaşamıdır
Önder APO
Doğu Kürdistan, Kürdistan’ın ikinci büyük parçası olurken, her parçada olduğu gibi burada da isyanlar gelişmiş, 1946 yılında bir yıla yakın süren kısa bir cumhuriyet deneyimi de yaşamıştır. Ancak kendi dinamikleri üzerinde büyümeyen bu cumhuriyet deneyimi kuruluşundan bir yıl sonra Qadı Muhammed ve 11 arkadaşının Çarçıra meydanında idam edilişi ile son bulmuştu. Doğu Kürdistan arazi olarak, uçsuz bucaksız yaylaların duraksız seyrinde doğallığında akıp gitmekteydi. Yer yer arazinin çıplak dokusuna nazaran beliren, karanlık ormanları gerilla için vazgeçilmez bir dayanak oluyor. Doğu’nun mistik gerçekliğinde şekillenen Kürt kültürünün otantik dokusunu koruyan ve yaşatan özü, Kürt dili ve kimliğinin hala canlı kalmasına önemli bir etken olmuştur. Doğu Kürdistan her dört parça içerisinde en çok lehçenin konuşulduğu yer olurken, PKK hareketinin ortaya çıkışı ile beraber, Kurmancların, Soranların, Kelhorların, Hevramanların, Lorların ve tüm Doğu Kürtlerinin katıldığı bir özgürlük ruhu açığa çıkmıştır. Bu da doğru ölçülerle ifadelenen bir ulusal bütünlüğün ortaya çıkmasında ulusal bir zenginlik olarak yansıma bulmuştur. Kaldı ki, Önderliğin yakalanması ile beraber birçok yerde yaşanan direniş kültürü, doğunun gizemli dokusundaki ulusal bütünlük arz eden gerçeğini, daha açık ortaya koymuştur.
Önderliğin esaret altına alındığı yıllarda doğu Kürdistan halkı ayağa kalkmış, Doğu’nun dört bir yanında ardı arkası kesilmeyen eylemler gerçekleşmişti. 1999 öncesi partinin çok sınırlı çalışmalarının olduğu bir alan olan Doğu Kürdistan'da serhıldan ruhu öyle güçlü bir safhaya gelmişti ki, adeta bu geniş coğrafyada kendiliğinden gelişen bu serhıldan coşkusundan uzak düşen halk kesimi yok denecek kadar azdı. Gençlik ve kadın bu serhıldanların başını çekerken Doğu Kürdistan’ın birçok yerinde İran güçleri ile çetin çatışmalara girilmiş, Kürt halk Önderliği büyük bir bağlılıkla sahiplenilmiştir. Bu temelde doğu gençliği yönünü büyük bir inançla dağlara çevirirken, günümüze kadar önü alınamayan çığ gibi büyüyen güçlü bir katılımın kapıları sonuna kadar aralanmıştır. Artık özgür Kürdistan dağları, doğu gençliğinin iddialarının odaklaştığı yegane alanları haline gelmiştir. Katılımlar günbegün artarken, dağların her karışında kahramanca şehit düşen gençler, halklaşan bir hareketin Doğu yüzünde de en güçlü kutsal bağlarını oluşturmuşlardı. Artık şehitler gerçeği ile kutsanan bu topraklar da yürürken dahi bin kere vicdan muhasebesi yaptığımız kutsal topraklarımız olarak anlam kazanmıştır.
Kuşkusuz bu anbean kutsadığımız toprakların her karışında kahraman şehitlerimizi ortaya çıkarırken, bu gerçek Salmas kentinde de aradığı anlama kavuşmuş, şehitlerle büyüyen bir gerçeğin devamcısı olmuştur. 2009 baharında şehit düşen Rüstem arkadaş bu zincirin belirgin halkalarından olarak anlam kazanacaktı. Rüstem arkadaş mücadelenin doğuda böylesi bir rotaya uzandığı 2002 yılında gerillaya katılarak özgürlük hayallerinin odakladığı dağlarla en doğru ve en özlü buluşmayı sağlamıştır. Rüstem arkadaş belli bir dönem Güney Kürdistan'da kaldıktan sonra 2005 sonbaharında önerisini yaparak Erzurum eyaletine kadar uzanan yolculuğunu başlatmıştır. Eyalette ilk bulunduğu senede kış ve pratik sürecini Bingöl’de geçirdikten sonra, yolculuğuna daha da devamsallık kazandırarak, diliyle, kültürüyle, rengiyle ecnebi olduğu Karadeniz diyarına kadar uzanmıştır. Rüstem arkadaş 2007 ve 2008 yıllarını da, pratik bahar sürecini Karadeniz’de geçirmiş, son Karadeniz yolculuğunda Karasuyu kesmeye çalışırken silahı Karasuyu’n derin akıntısında yitip gitmişti. Rüstem arkadaş her zaman bunun rahatsızlığını derinliğine hissederken, bu anlamda her zaman kendini sorgulayan bir tavrın içinde olmuştur. Bu örnekten dahi rahatlıkla anlaşılacağı üzere Rüstem arkadaş gerçeği hataları tekerrür eden değil, doğru sorgulamaya tabi tutarak aşmayı esas alan bir tarzın ifadesidir. Böylesi bir yaşam duruşu içinde olmak onun olmazsa olmazlarındandı.
Rüstem arkadaş yaşamıyla,, üslubuyla, yoldaşlığı ile doğal bir arkadaştı. Her arkadaşa yaklaşımda yoldaşlık ölçüleri ekseninde sade bir ilişkiyi esas alırken, arkadaşlarla ilişkilenmede anlam gücünü derinliğine yaşamıştır. Bu temelde kurduğu toplumsallık özünde saygın, anlam yüklü bir yaşamın sağlam zeminlerini oluşturmuştur. Rüstem arkadaş yaşamında çok fazla konuşmaktan ziyade parti yaşamının keskin doğrularının doğru eylemcisi olarak çevresindeki arkadaşlara uzandırmayı amaçlardı. Yaşam seyrinde doğruların söylenmesinden çok, pratiğe taşırmanın, daha anlamlı olacağı gerçeğini yaşatanlardandı. Bu açıdan Rüstem arkadaş, partimizin temel esaslarından biri olan “Söz ve eylem birliğinin” özlü bir pratikçisi olmuştur. Neredeyse Rüstem arkadaşın en belirgin özelliklerinin başında gelen ilke insanı olma, onu çok kısa bir zaman önce tanıyan kişinin bile, çok rahatlıkla fark edeceği bir doğru olacaktırı.
Rüstem arkadaş güzelliklerle taçlanan farklı özelliklere sahipti. Onu ilk gören biri bu ayrışan özelliklerini hemen fark eder, onunla diyalog kurmanın rahatlığını aranırdı. Bir çiçek misali sade bir yapıya sahip olan bu arkadaşımız, etrafındakilere özlü duygularını çok çabuk hissettirirdi. Parti ortamının olgun gerçeğine olgun, anlayışlı ve saygın kişiliği ile katılım sağlardı. Kuşkusuz Rüstem arkadaşın parti yaşamına katılımı parti doğrularını, ölçülerini, ahlakını, emeğini ve kültürünü içselleştirme temelinde olmuştur. Ve yaşamdaki özlü duruşu ile çok açık bir şekilde göstermiştir ki, partiye katılmak sadece fiziki değil, aynı zamanda her gün bireyin kendinde boyutlandırdığı Parti doğruları temelinde olacaktır. Rüstem arkadaş her zaman böyle anlamış, böyle derinleşmiş ve böyle bir katılımın sahibi olmuştur.
Rüstem arkadaş birikimli bir arkadaştı. Olay ve olguları değerlendirirken duygusal bir yaklaşımdan ziyade akıl yolu ile çözümlemeyi yöntem edinirken, bu temelde vicdanlı adil bir sorgulamayı esas almıştır. Adeta bizlerin çokça yanılgıya düştüğü bir yaklaşım olarak, olayları sonuçlar nezdinde değerlendirme durumu vardır. Fakat Rüstem arkadaşta ise, açığa çıkan tahribat ya da sorunları sadece sonuç bağlamında ele almaktan ziyade, o sonucu ortaya çıkaran nedenleri de açıklayabilme ve bu temelde derinleşme gerektiren bir yaklaşım olarak belirtmektedir. Bu da yaşanan sorunların derinlikli çözümüne kapı aralarken, sorunların bir daha tekrarlanmaması için kapıya katlı bir kilit çekmiştir. Denilebilir ki, Rüstem arkadaş vicdan ve zihniyet muhasebesinin güçlü bir savaşla kifayet kazandığı yılmaz bir savaşçıydı. Bunun örneklerini Rüstem arkadaşın parti yaşamındaki tutarlı duruşunda, sıkça görmek mümkündür.
Bir çiçek sadeliği ile yaşamımızın her anında varlığını koruyan Ş. Rüstem gerçeği, onunla yaşadığımız anıların, saklı olduğu saygın bir kişilik olarak kutsal gerilla yaşamında varlığını hep korumuştur. Bu temelde, alçakgönüllü, anlayışlı ahlaklı gerçeğini, sohbetlerimize çalışmalarımıza, özcesi yaşadığımız her ana ve mekâna layıkıyla işlemeyi bilmiştir. Rüstem arkadaş bunu özlü duruşu emek veren yapısıyla, vicdanlı adil yaklaşımlarıyla ve sözün gereğini yerine getiren pratiğiyle her zaman ortaya koymuştur. Çay içmediği halde sabah erkenden kalkarak arkadaşlara usanmaksızın çay hazırlamıştır. Fizikken güçlü olmamasına rağmen en ağır çalışmaları sırtlamıştır. Birçok arkadaştan yetkin olduğu halde en yeni arkadaşın ardında yoldaşça yürüme olgunluğunu göstermiştir. Daha sayamayacağımız kadar çok güzelliğin ifade kazandığı kahramanlarımızdan olan Rüstem arkadaş yaşamımızda tırnakla kazırcasına damla damla çoğalttığı doğrular ve yarattığı güzellikler ile parti doğrularını yaşayarak öğreten, öncülerimizden olacaktır.
Kuşkusuz Şehit Rüstem gerçeğini anlatmada bir damla dahi diyemeyeceğimiz bu kısa anlatım, umut ediyorum her şehit arkadaşımız için romanlara uzanmaya teşvik eden bir gerçeği açığa çıkaracaktır ki daha ismleri dahi gün yüzüne çıkmayan sayısız kahraman şehidimizi düşündüğümde yazmanın gereğini insan daha derinden hissetmektedir. En azından böyle olursa bu kahramanlarımızın doğrularını, güzelliklerini, anılarını yaşatmakla sınırlı olunmayacağını daha iyi anlarken, bu nedenle yeni nesillere taşımanın zorunluluğunu bilerek, şehitler gerçeğini daha da anlamlandırmaya çalışacağız. Şehitler öykümüzün, Rüstem arkadaşa ilişkin olan bölümünü de burada sonlandırırken, her kahraman şehidimizin, binlerce kahraman şehidimizi anlattığı gerçeğine sığınarak, şehitler öykümüzü daha da derinleştirmeyi esas alacağız.
Mücadele Yoldaşları
20.1.2011
Kod Adı: Rüstem Erdal
Adı Soyadı: Settar Alizade
Şahadet Tarihi ve Yeri: 21 Mayıs 2009’da Amed Lice’de çatışmada şehit düştü.
GÜNEŞE SEVDALI YÜREKLER
Hey isyan dağları
Benim ben
Kim miyim?
Sevdası yaşam
Öpücüğü soğuk fırtınalar
Beşiği silah
Bin yılların külleri altında çıkan
İsyanlarla coşan halk
Hey isyan dağları
Benim ben
Yazgısı kan ve barut
Aşkları toprak olan
Yüreği sevda kokan
Canıyla ateşi büyüten
Ve gözlerinde ırmaklar akan anayım
Sevginin adağıyım
Hey isyan dağları
Benim ben
Özlemi insan olan
Gözleri sevgi saçan
Canından can yaratan
Mağrur insanım
Hey isyan dağları
Biziz biz
Dicle gibi derin
Fırat gibi taşkın
İkisi gibi asi tanımaz
Hey isyan dağları
Biziz biz
Sevdayla isyan yaratan
Senden bir parça olan
Özgür güneşe sevdalı yürekleriz
Ozan Serhat
KOD ADI: NADİR
ADI SOYADI: NADİR GÜZİNGÜL
ŞAHADET YERİ VE BİÇİMİ: DERSİM’DE ŞEHİT
Ez her roj îlan dikim, ez, kesayetiyekî ku şerê bîrdozî û rêxistinî di asta herî jor de dimeşînim. Min wekî din xwe li we daye nasîn, gazî li we yekî tenê jî kiriye ma? Her kes dikare bê, derew û virên xwe biparêze, kesayetiya xwe ya ku bi hezar caran xelitiye bispêre! Di nav PKK'ê de bangeke bişibe vê heye, angaşteke wiha heye? Na. Hûn xwe bi xwe vê li hev tînin. PKK, rastiya Rêbertiyê ya bi bîrdozî ye, rêxistinî ye. Heke hûn nikarin vê parve bikin sûc ne yê min e, yê we ye. Hûn nikarin serî pê derxin? Afirandina hêzê çi ye? Mafê perwerdê bide, rêveberiyên ewqas gewre nikarin karekî bi du gotinan bikin. Hûn hemû nikarin di navbera xwe de hevpeyvînekî, lêhûrbûnekî jî bijîn. Heke hûn ê van nirxên bilind parve nekin, hûn hatine çi? Min her roj hemû tezên heyî pêşkêşî we nekirin? Heke hûn bi awayekî kartêker pêwendiya vê nekin, nexwe hûn kî ne?
Herî kêm bi qasî min mafê we jî yê axaftinê heye. Li gorî rêzikên wê mafê we yê parvekirina rêxistinbûnê heye. Hûn çima vê nakin? Qaşo pewendiya wan kêm e, hev kîlît kirine, nizam nikarin danûstandinê pêş bixin! Mirov ancax pir kancî be wiha bike. Şerê man û nemanê li holê ye, peywirên bi qasî çiyayan li pêşiya we ne, xilaskirina rojeke wê tenê jî giring e, di serdemeke ku cîhan hemû bi me re mijûl dibe de, hêj çi pêwîst e ku we bandor bike? Dahûrandinên di asta jor de di bin xizmeta we de ne, heta me weke kesên herî pêewle hûn anîne ligel hev. Baş hûn hêj çi dixwazin?
Min tu caran nedîtibû ku artêşa min a şer, artêşa min a partiyê wiha bû. Di zindanê de jî, di navenga herî fetisîner de jî sekna rêhevalên me bi lehengî bû û em hevrêyên wan in. Ligel vê gelê me heye, bi awayekî derasayî bi coş e, em bi wan re ne. Em rêhevalên kesên ku jiyanê bi coşa herî mezin dimeşînin in. Kesên wiha hatî guvaştin û êrîşên ên weke xwe dike nabin rêhevalên me. Ev pir aşkere ye, hûn ê xwe nexin vê rewşê. Rêzdariya PKK'ê bide zorê jî, wiha ye. Egîdiya herî mezin ew e ku mirov, di nirxan de gihaştî be, bêguman destbernedana bîrewerî û rastiya serkeftinê ye. Hûn rêbazên herî erzan di bin navê egîdiyê de dixwazin ji me re raber bikin. Ev ne egîdî ye, ev belengazî ye, ev kesayetiya herî sivik ku xwe dide dest, xwe dixapîne ye.
Gotineke ji hosteyên mezin Lenîn heye dibêje, “egîdiya serdema me ya herî mezin rêxistinbûn e û di destê proleter de ji bilî rêxistibûnê çekeke din tune ye.” Ev ji bo gelê me hezar caran rast e. Egîdê/a herî mezin, yê/a ku bizane bibe rêxistin e, yê/a ku hêza rêxistinî pêş dixe û li piya dihêle ye. Ev, gelek eşkere ye. Ez ji we bi vî awayî pîvanên kesayetiya fermandar ên çar çareyî jî napêm. Ez micidiya ji rêzê ya hogir û gelê me dipêm.
Her gaveke min rêxistinî ye, pîvan e, têgihiştin e. Ez xwedî tevgerên herî bi bandor im. Weke hûn dibînin ku, tengasiyên we, hirsên we, hêrsên we, mafên we, her cure nêzikatiyên we yên nayên asta me; giyana we, tabî hebe fikra we, ligel ku di asta xwe biparêze nîn e, pir paşverû dimîne. Gelek bê rêxistin, gelek bê armanc, gelek bê bêhêz, bêtaqet dixuyê. Bêguman di bin vê de jî rast nebûn, mafdar nebûn, di bingehê de bi qasî taybetiyên armancê, bi navgînan re lihev nehatin, radizê. Li xwe mikurhatineke ji dil a ku hûn bikin ew e, divê hûn xwe li ber çavan bigirin û heke ligel we hebe bi rastiyan re xwe bikin yek. Bi seranserê xebatê em bi awayekî derasayî li ser sekinîn, me wate da vê û sal telafî kirin. A ku hem şayan e, hem jî ji we re gelek pêwîst ev bû. Ez weke her car niha jî dikarim soz bidim we yên ku pêwîstiya ravekirinê dibînin. Hûn dikarin ji min soz jî bigirin. We destpêkê civîn pêk anîne, ji min re rapor nivîsî ne. Heke hûn di derbarê wê de pêwîstiya nirxandinê dibînin, kerem bikin.
Kî ye ew Hemze? Du Hemze hebûn. Hemzeyê li Mêrdînê ne wisa?
Hemze:
- Rast e Serokê min.
-Tu ji Cizîrê bûyî ne wisa? Tu ew ê xizmê Adil î?
- Rast e Serokê min.
- Adil tê bîra min. Min rapora te jî xwendibû. Rapor ya te bû?
- Rast e Serokê min.
-Tu li Mêrdînê mabûyî?
-Ez herî dawî li Mêrdînê mabûm.
-Çend meh e tu li vir î?
-Du dewre ne Serokê min.
-Tu çend salan li welat mayî?
-Ez ji sala 1990’î heta ‘95’an li Botanê mam. Piştî ‘95’an ez derbasî herêma Mêrdînê bûm, paşî jî hatim vê derê.
-Baş e, tu çi dibêjî ji van tiştên diqewimin re? Bi kurtas, dema tu asûna xwe jî li ber çav bigirî, tu dikarî çi bibêjî? Tu jî berpirsyar bûyî ne wisa?
-Rast e Serokê min, ez berpirsyarê manga ewlehiyê bûm. Serokê min, dahûrandina duh, bi rastî ji bo me gelek zelal bû. Bi rastî berî jî Rêbertiyê çarçoveya wê di dahûrandinê de diyar kiribû. Lê ez dikarim vê biderbirînim; li gorî min di bin navê xwedîderketina rêxistinê de hem em ên ku ji welêt hatî, hem jî hevalên ji Ewropayê hatî, hem jî hevalên ji zindanê hatine ferasetên xwe didin ferzkirin.
-Li hemberî me çawa dikarin vê paşverûtî û tengbûnê bidin ferzkirin?
-Li gorî min ev, çavkaniya xwe ji fêmnekirina rastiya Rêbertiyê werdigire. Ev hinekî ji ber kesayetiya me jî pêk hatin. Ango di bin navê xwedîderketina rêxistinê de esas em paşverûtiyên xwe didin ferzkirin.
-Lê belê ev tişteke gelek şerm e. Di wateya siyasî, rêxistinî de sûcbûna wê li milekî, êdî dê zarok jî li vê bikenin. Ango ev pir eşkere nîn e ma? Şervanekî bi aqil dikare wiha binirxîne? Ligel ku hin qelsiyên mirovan hene, herî kêm divê mirov bêje ez ji vê xalê de bigirim dest, ez ê bikarim bidim şerkirin. Vê ji xwe re hîm digire.
-Rast e Serokê min.
-Ago nêzikatiyên didin revandin, ên mîna; ev ji Ewropayê hatiye, ji zindanê hatiye nabe mirov hwd.. Wê demê di destê me de mirov namînin.
-Bi rastî bi taybetî em hevalên ji welêt hatîn, neketin yekîtiya feraseteke rast. Ez di vê xalê de xwe vedipirsim. Destpêkê em nebûn yek. Bi hinek hevalan re li ser esasê taybetmendiyên herêmî, xwecihî gihane hev.
-Bêwatekirina vê pêvajoya pêşketinên mezin pêk tîne û nedayîna mafê wê rewşeke metirsiyê ye.
-Rast e Serokê min.
-Nexwe ev hewldanên pir gewre ên ku we mezin bikin bûn.
-Bi teqez wisa ye Serokê min.
-Ez jî dibêjim, “pir baş digirin, fêm dikin.” Her cara ez têm bi coş fêrî we dikim, didim we. Niha dema ez vê rewşê dibînim, bi rastî ez we gelek bi şermezar û bi kêmasî dibînim. Ku ev jî pir heyf e. Divê tam berovajiyê wê bûya. We gotiye li keda me xwedî dernakevin. Bi min be hûn bi xwe xwedî li keda xwe dernakevin.
-Teqez wisa bû. Jixwe xala herî balkêş, yanî bi taybetî hevalên ku ji pratîkê hatî bi hev re nedibûn yek…
-Belê, yeknebûna bi pîvanên ku min kêliyek berî gotî.. Me kêm zêde zehmetiyên şer nas kirine, xwîna ewqas şehîdan heye. Bi têgihayî rabernekirina we ya bê ka dê çawa xwedî li rastiyan bê derketin, esas hûn bêrêzdariya herî mezin li keda xwe dikin. Haydê em bêjin ên ji Ewropa û ji zindanê hatî, dibe ku hatibin mihandin. Madem we bi yeman şer kir, hûn dehşeta wê jî dizanin. We çima hinekî pêwîstiyên wê bi cih neanîn? Bi gotinên mîna, “ev nabe mirov, ev nikare şer bike, ev revok e…” bi vî awayî xirabiya herî mezin hûn bi xwe li xwe dikin. Ji bilî vê, ji bo ku hûn ji me fêr bibin hatin li vir. Me jî ya ku ji we re pir pêwîst bû, heke hinek rêzdariya we li hemberî we hebe, heke bi rastî hûn dixwazin hinekî şervaniyê pêş bixin, me pîvanên vê yên mezin dane we.
-Bi teqez wisa ye Serokê min.
-Nizam, dibe ku para rêveberiyê hebe lê belê para we bi xwe mezin e.
-Bi teqez wisa ye. Divê mirov her tiştî bi rêveberiyê ve girê nede. Ez ji hêla xwe ve…
-Jixwe min li vir îlan kir. Beriya mehek û nîv-du mehan min got ku, rêveberiyeke wiha nîn e, ez heme. Vekin lê binêrin di nirxandinan de heye.
-Rast e Serokê min.
-Jixwe min metirsiya rêveberiyê hîs kiribû, xwe li ser serê me kiribûn bela. Min got ez rêveberê yekemîn im û mafê wê jî didim.
-Rast e Serokê min.
-Tabî bilêvkirina navê rêveberiyê jî bê wate ye. Me li vir bi bîra xwe ya arîşenî jî her tişt dida.
-Rast e Serokê min.
-Ji bo wê divê hûn kêmasiyê hinekî di vê paşverûtiya xwe şerm de bigerin.
-Bi teqez wisa ye Serokê min.
-Baş e, dê çi be rewşa we nexwe?
-Serokê min dîsa derbaskirina wê jî bi me maye. Ji bo yên ku derbas nekirî jî, Rêbertiyê esas ji vê dahûrandinê zêdetir ji destpêka dewrê heta niha, heta ev bû du dewre ez li vir im, Rêbertî her tim pirsgirêkan bi awayekî zelal datîne holê. Hem kesayetî, hem giştî; em ji pirsgirêkên me yên di qada şer de bigire heta pirsgirêkên rêxistinî, ji bo borandina hemûyan divê em hinekî hewl bidin. Ev, di me de hinekî lawaz e. Divê ev bê pêşxistin. Heke em pêş nexin, em ji vê rewşê dernekevin, rewşa me ne baş dibe. Derbirîna Rêbertiyê cihê xwe digire.
-Ango xirabiya herî mezin hûn ê li xwe bikin. Ez eşkere bêjim, hinek taybetiyên kesyetiya we yên erênî hene dê ew bimirin.
-Rast e Serokê min.
-Hûn ê xwe bi xwe têk bibin. Ez ji we re dibêjim vê nekin. Ma tu mecbûr î li xwe bi xwe xirabiyê bikî? Tiştên hatî diyarkirin ne yên herî rast in? Tu vê naxwazî ma? Bigire vê bi rê û rêbazên rast, ez li pêşberî we me. Heke bala we bikêşe, ku hûn jî di rapora xwe de tînin ziman, em hemû derfetên vê didin. Bêdiyalogbûn tê gotin, ev mirov li ber serê we ne, şev û roj hûn dikarin gelek tiştan bidin hev.
-jixwe tişta ku em nakin jî ev e.
-Lê belê ev ne pir balkêş e? Ez rojê bi ewqas dubareyan ewqas tiştan didim we, hûn çima tu tiştî nakin? Ma mirovên lawaz in li vê derê, astengkirin hebû li vê derê? Ez bawer nakim. Ev der tam akademiyek e, her kes dikare bi qasî pêwîstiya xwe diyalog bike. Ev, hem mafek e, hem jî peywirek e.
-Rast e Serokê min.
-Divê hûn encameke pir mezin jê derxin. Divê careke din bi tu awayî ev astên hanî neyên jiyîn.
-Bi teqez wisa ye Serokê min. Bi destwerdana dawî ya Rêbertiyê min, hem li ser xwe ji nû ve lêhûrbûn kir, hem jî ji bo derbaskirina van ez ê bibim xwedî hewldana borandina wan.
-Erê, vê bi lêhûrbûneke pir mezin bike, waneyên herî kartêker jê derxe ku tu li hemberî xwe bibî kesekî rêzdar û wate dayî keda xwe. Çimkî heke tiştên te dayî esas bêne girtin, ev tiştên we gotî dikare her tiştî pir mezin çareser bike û hûn ê bigihijin armancên xwe jî. Lê belê ev rêbaz, ev nêzikatî, şêwaza xebatê dê dawiya her tiştî bîne.
-Bi teqez wisa ye, ango fikara rêxistinî nîn e, fikara rêhevaltiyê diqede…
-Ez naxwazin bibîhîzim. Taybetmendiyên nêzikatiya me yên destanî li holê ne. Mirov li pêşberî vê îhtîşamê, tenezûlî van tiştên erzan dike ma?
-Divê em nekin Serokê min.
-Em dîsa fersend didin, lê belê vê bi awayekî teqez rast, serwext û li gorî pîvanên ku tê emirkirin binirxînin.
-Teqez em ê di vê çarçoveyê de bigirin dest.
-Heke hûn hêz û taqetê dixwazin, ev her tim tê dayîn.
-Ev hatine dayîn Serokê min.
-Çi bila yên ku berpirsyarî di çi astê de hatibe dayîn lê belê xwedî lê derneketîn bin, çi jî bila nirxên pîroz ên fêrker ji xwe re hîm negirtî bin bila bibin, ji niha û pê de heke rêzdariyeke wan a li heberî xwe hebe, heke bi rastî jî daxwaza wan a fêmkirina vê têkoşînê, fêmkirina rast a rê û rêbazên wê, bi qasî van nêzikatiyên min bilêv kirî, divê hin helwest û tevgerên emirker tenê, ji bo rêzdariya li hemberî xwe, li xwe daneynin. Û bi vî awayî di kesayetiya hin ferasetên ku dixwazin şoreşa me paş de bixin, şêlo bikin bi erdê re bikin yek, bi çawanî û kûrbûneke mezin û dîsa çi di vîndariyê de be, çi di qefaltin û çareserkirina pirsgirêkan de be, divê bersiva herî pêş bidê û veguherîne berovajiyê wê. Divê neyê ji bîrkirin ku ev şêwaza Rêbertiyê ye. Heta niha wisa bûye û di bin berpirsyariya me de bi şêwazeke din jî nikare bibe. Yên ku dixwazin bi me re parve bike, divê şerê xwe jî, jiyanê jî, rêxistinê jî, arîşenê jî, daringiyê jî wiha bijî. Divê ji van hemûyan re gelek baldar be. Divê beriya her gava xwe, heta beriya her henaseya xwe heke ji vê re baldar bî û bersiv bidî, heke wisa be dê tenê ew kes û hûn qezenç bikin.
19 Tebax 1997
Nasnav: Hemze
Nav û Paşnav: Zîver Sariyildiz
Devran yoldaşı anlatabilmek zor olacaktır. Onunla kalanlar onun sadece ve sadece güzel özelliklerini görebilmişlerdir. Ve belki de o sadece güzel ve iyi ne kadar özellikler varsa onlarda oluşmuştu. Öyle ki kiminle kalmış orada izi kalmıştır. İz bırakan bir yoldaş olarak herkesin yüreğinde yerini almasını kendi kişilik özelikleriyle almıştır.
Devran yoldaş Doğu Kürdistanlıdır. Doğu Kürdistan’ın incisi olan Urmiye’de dünyaya gelmiştir. Urmiye Kürtlerin tarihinde özel ve özgün yerini hep korumuştur. Yurtseverliğiyle her gelişen Kürt hareketinin yanında yer alan bir şehir olarakta bilinir. Boşuna “Urmiye Urmiye çavbeleke, zin zerefe, cane” denilmemiştir. Kürdistan en narin merkezlerinden biri olarak bu zarafeti yetiştirdiği her evladına da ekmiştir. Devran yoldaştaki zarafet, incelik, güzellik, üslup ve hitabet çekiciliği belki de Urmiye’yle de bağlantılıdır. Kişiliğindeki o mütevazilik ve saygıdaki kusursuzluk Urmiye kültürüyle bağı kesin vardır. Belki bazıları diyecek ki bunlar İran İslami devletinin ektiği bir kültürdür. Belki ama sadece belkidir, daha da asla ilerisi de değil…
Devran arkadaş Önderliğe olan bağlılığını her vesileyle dile getiriyordu. Üslubuyla, davranışlarıyla arkadaşlara bunu yansıtıyordu. Arkadaşlarla, yaşamdaki paylaşımıyla, Önderliğe olan bağlılığını, örgüte olan bağlılığını, şehitlere olan bağlılığını her şekilde dile getiriyordu. Yetmezliklere karşı tavır sahibiydi. Tarafsız kalmak, sessiz kalmak, ortada kalmak ya da güç getirememek gibi durumları olmazdı. Doğru bulduğunu sonuna kadar savunurdu. Bireysel menfaatleri olmazdı. Örgüt ve halkının menfaatlerini en üstte tutardı. O kendini adamış bir arkadaştı.
Kendisini eğitmek, örgütü tanımak daha fazla katılım sağlayabilmek için hep eğitirdi. Onun bir dakika fırsat çıktığında kitap elinde olmadan göremezdiniz. Çantasında Önderliğin çözümlemeleri hep bulunurdu. Farsça okuyordu. Bu araştırma ve incelemeye duyarlı olan yaklaşımdan kaynaklı ideolojik olarak erkenden gelişim sağlamıştı.
Mücadeleye daha aktif katılmak için önceleri Özel güçlere geçmişti. Özel güçlerde eğitim gördükten sonra bir müddet Cemal arkadaşın güvenliğinde yerini almıştı. Güvenlik sürecinde örgütü daha yakından tanıma imkanı olmuş ve o bu durumu iyi değerlendirmişti.
Kişilik olarak dediğimiz gibi gelişmeye açık dururdu. Saygılı olmasının yanı sıra yanlışlara karşı tavır sahibi olmasını da her zaman bilmiştir. Öyle ki yaşam duruşu herkesi etkilerdi. Katılımı hesapçı olmazdı, ondan ne istenmişse ve çoğu zaman ondan istenmemiş bile olsa yapılacak bir çalışma varsa onu yapardı. Bu özellikleriyle doğallında bulunduğu her ortamda saygı uyandırmanın yanı sıra sevilirdi de.
Güçlü bir arayışı da Önderliğe dönük olan arayışıydı. Devran arkadaş Önderliğe olan bağlılığını her vesileyle dile getirmesi bu arayışın işaretleriydi. Üslubuyla, davranışlarıyla arkadaşlara bunu yansıtarak onları da bu arayışa katardı. Arkadaşlarla yaşamdaki paylaşımı, Önderliği, şehitlere olan bağlılığını her şekilde hissettirir ve ona göre de yaşardı. Yetmezliklere karşı tavır sahibiydi. Tarafsız kalmak, sessiz kalmak, ortada kalmak ya da güç getirememek gibi durumlara izin vermezdi. Öncelikli olarak kendi kişiliğinde zayıf kalmayı aşan bir yaşam duruşu içerisinde olurdu. Doğru bulduğunu sonuna kadar savunurdu. Bireysel menfaatleri olmazdı. Örgüt ve halkının menfaatlerini en üstte tutardı. O bu özellikleriyle zaten güçlü bir fedai duruşu sergilemekteydi. Geriye kalan bunun çarpışma anında teyit edilmesiydi. Ve bunun içindir ki Devran yoldaş bu anın gerçekleşmesi için çok yoğun çaba içerisine giriyordu.
Askeri olarak kendini yetkinleştirmişti, birçok silahı da kullanabiliyordu. Kendi yaşamını örgütleyen, disipline eden, sabahtan yat saatine kadar kendini planlayan, örgütleyen bir arkadaştı. Gerilla kural ve kaidelerini itinayla yerine getirirdi. Militan özelliklere sahipti. Yoldaşlık ilişkilerinden hiçbir zaman taviz vermeyen, yoldaşlığı her şeyin üzerinde tutan biriydi. Fedakardı, hiç yorgunluk nedir bilmezdi. Tamamıyla kendini adayan duruşuyla fedai duruşu sergiliyordu. Bu bağlamda bir fedaide olması gereken birçok özelliği barındırıyordu.
Devran arkadaş örgüte katıldıktan sonra sürekli yukarıda dile gelenler ışığında kendini geliştirmişti. İdeolojik ve askeri olarak donatmıştı. Amaca ulaşmak için çok çaba harcamıştı. Her arkadaş gibi kuzey alanına, aktif savaş alanına gitmek için önerileri gelişmişti. Kuzey için hazırlamış ve yaptığı ve kabul edilen öneriler ışığında düzenlenmesi Amanos eyaletine yani Akdeniz’e yapılmıştı. Ülkesinin doğusundan ülkesinin en batısına düzenlenmişti.
Bizim yüreğimizde Kürdistan’ın her yeri doğudur, her yeri kuzeydir, her yeri güneydir ve her yeri batıdır. Böyle olunca ülkemizin her karış toprağı bizim yüreğimizin tahtı ve çekim merkezidir. Birde zaten bizler Kürdistan için yola çıkmamış mıydık? O zaman en doğusundan en batısına gidişte bizim için normal olandı.
Hayallerindeki yer olarak tanımlıyordu Amanosları. Gitmeden önce de yeniden bir eğitim devresinde geçmiş ve ne kadar eksiği varsa tamamlamıştı. Amanoslara güçlü bir hazırlıkla çıkmıştı. Ve bu hazırlığını orada girdiği birçok pratikte göstermişti. Birçok eyleme en ön saflarda yerini almış ve erkenden adapte olmuştu.
Ne var ki 29 Mayıs 2010’da Hatay’da girdiği bir eylemde saldırı kolunda yer alırken fırlatacağı bomba elinde erken patlar. Bu patlama sonucunda şehitler kervanına katılır. Kullandığı bomba sağlam olmayan bir bombadır. Daha doğrusu iğne tertibatı ve zaman ayarı bozuk olan bir bombadır. Bunun için zamanında önce mekanizmayı tetiklemiş ve Devran yoldaş hak etmediğimiz bir kaza sonucu şehitler kervanına katılmıştır.
Devran yoldaş seni asla ama asla unutmayacağız. Doğudan alıp ülkenin en batısına götürdüğün yüreğini Kürdistan’ın dört parçasına bayrak yapıp dalgalandırana kadar bize aşıladığın o derin yoldaşlık sevgisini, bağlılığının da bir adım bile geri durmayacağız.
Her zaman mücadelemizde yaşayacaksın.
Kod Adı: Devran Nujiyan
Adı Soyadı: İbrahim Merdani
Şahadet Tarihi Ve Yeri: 29 Mayıs 2010 Hatay