Adım Ahmet Barış Türk. Kod adım Dilgeş’tir. 1996 yılında Amed’de doğdum. 6 erkek ve 2 kız kardeşten oluşan yurtsever bir ailede büyüdüm. Ağabeyim Roni 2003 yılında katılım yapmıştı ve 2013 yılında düşmanın eline geçerek tutuklandı. Ben de ondan etkilenerek saflara katıldım.
Cilolardan dünyaya bakıyorum şu günlerde. İnsana büyük bir güven aşılıyor dünyanın tepesinden seyrediyorum sanki. Bu kadar yükseklerde seyretmekten mi kaynaklanıyor bilmiyorum fakat tarihi düşünüyorum. Günümüzde gördüğümüz ve şahit olduğumuz gibi tarih büyük bir uyanış aşamasındadır. Binyıllardır süren kara tarihin yerine direniş tarihi yazılıyor artık. Kölelik tarihi kırılıyor, özgürlüklerin tarihi yerini alıyor-alacak. Önder Apo’nun başlangıcını yaptığı, imzasını tarihe kazıdığı ve Kürt halkının da serhildanları ile özgürlük tarihi damgasını vuruyor artık ve yazılıyor. Bugün gördüğümüz gibi Kürt halkı varlığı için savaşmaktadır. Daha dün olmayan bir halk varlık yokluk savaşını verirken tüm dünya halklarına da direniş örneği oluşturmaktadır. Bu çok büyük bir gurur. Ben şimdi Ciloların yüksekliklerinde bunu bir film şeridinden izliyormuş hissine kapılıyorum.
16 Nisan 2014
Tecrite karşı Kürt halkının ayak sesleri duyuluyor dünyanın dört bir yanından
Bu adımlar biraz daha büyürse İmralı’ya kadar gidecek
Bulunduğumuz bu süreçte bireyler olarak da özgürleşmek için hamleler yapmak zorundayız. Nasıl ki kölelik birey ile başlayıp toplum ile sonuç almış ise özgürlükte Önderliğimizin doğuşu ile başlamış ve şu anda toplum ile sonuç almış olduğu görülmektedir. Bu özgürlük mücadelesini Önder Apo başlattığı için egemen güçler tarafından bir komplo sonucu düşman tarafından esir edilmiştir. Düşman her ne kadar Önderliğimizi fiziki olarak bizden almış olsa da Önderliğimizi an be an içimizde yaşamaktayız. Yoksa bu dağlarda bizi hangi motivasyon, hangi güç tutabilir ki? Önder Apo’nun gücü buna kadirdir. İşte tam da bu yüzden Önder Apo’ya karşı ağır bir tecrit uygulanmaktadır. Bu tecrite karşı Kürt halkının zafere giden ayak sesleri duyuluyor dünyanın dört bir yanından, daha da büyüdüğü taktirde bu adımlar İmralı’ya kadar gidecek. Ve bizlerde bulunduğumuz her neresi olursa olsun mücadele etmek, özgürleşmek için, bilinç düzeyimizi yükseltmek için elimizden ne geliyorsa değil vücudumuzun her zerresini çalıştırarak buna katkı sunmamız gerekiyor. Tarih bunu bizden istemektedir.
....
Kadın özgürlük mücadelesi ve çizgisi bizim için Önder Apo çizgisi olmalıdır. Kadın özgürlük çizgisinde yaptığım zihni mücadeleyi daha fazla geliştirip var olan egemen zihniyete karşı güçlü bir mücadele için Zilanlar, Viyanlar, Semalar, Saraların bedenlerindeki kutsal ateşle kendimi temizleyip arındıracığım.
...
Zilanların ve Arinlerin bedenlerine bağladıkları meşalelerle özgürlüğümü arayacağım sadeliğin, temiz duyguların ve Apocu felsefeye yakışır yoldaş olacağım. Kürt halkına, dünya halklarına, Önder Apo’ya ve devrim şehitlerine başaracağımın ve izlerinde olacağımın sözünü veriyorum.
2 Mart 2016
Kod Adı: Dılgeş Amed
Adı Soyadı: Ahmet Barış Türk
Doğum Yeri: Amed
Anne - Baba Adı: Fatma - Rıza
Şehadet Tarihi ve Yeri: 9 Temmuz 2017 / Hakkari
Her gerilla, her Kürt Önder Apo’nun Kültürel Soykırım Kıskacında Kürtler-5. Savunmayı okumalı
Yaşadığımız sürecin konsepti bilinmektedir. Hem Önderliğin üzerindeki tecritin ve gerillaya dönük yapılan imha ve tasfiye saldııları ve son yaşanan şehadetler AKP’nin derinleştirmek istediği politikaların yansımasıdır. Önder Apo üzerinde uygulanan tecritin bir sebebini de Önderliğin gerilladan ve halktan koparılmak istenmesi, süreçten uzaklaştırılmak istenmesi olduğu o kadar açık ki. Fakat ne Türk devleti ne de farklı güçler farketmiyor bu halk ve halkın gerillası ile Önder Apo arasına mesafe koyamazlar, koydukları tüm mesafeler fiziki olabilir ve gerilla bu fiziki mesafeyi kırmak için canını dişine takarak çalışmaktadır.
Zindanlarda başlayan açlık grevi eylemleri manevi olarak bizi zorlasa da güç alıyoruz ve o arkadaşlar için daha çok sarılıyoruz yine serhildanlara kalkmış olan halkımızın duyarlılığına cevap olmak boynumuzun borcudur. AKP bu sahiplenmeyi gördüğü için hem Önder Apo’ya, hem halkımıza pervasızca saldırıyor. Bizim işimiz ise bu saldırıları boşa çıkarmaktır.
Geçirdiğimiz kış kampında herşey insanı kendisine çekiyordu
Hakkari cephesinde 5 ay pratik yürüttükten sonra kış kampına geçtik. Kış kampında 3 ay boyunca kendimi eğitme şansı buldum. Bu benim için büyük bir şans oldu ve çok verimli geçti. Ayrıca güzel bir kış kampıydı arkadaşlarla yürüttüğümüz tartışmalar, yaşam herşeyi ile insanı kendisine çekiyordu. Her gerilla, her Kürt Önder Apo’nun Kültürel Soykırım Kıskacında Kürtler savunmasını okumalı. Birey olarak bendeki etkilerini anlatmam çok zor fakat kültürel soykırımın ve asimilasyonun derinliğini kavramak ve alt etmek için bir yol haritasi niteliği taşıyor 5. Savunma. Önder Apo çok eleştirel bir üslup ile o kadar güzel ifadeler kullanıyor ki şaşırıyor insan okurken ve sadece kendisi dışında değil kendisine dair kişilik çözümlemelerinden, yol arkadaşlarına yaptığı eleştirilere kadar ve şaibeli kişiliklere bile hakkını teslim etme düşüncesi hayretler yaratıyor.
Dersim’e gitmek istiyorum, Munzurları görmek istiyorum...
Bu kış süreci benim için çok verimli geçti. Önder Apo’dan aldığım büyük güç ile şimdi pratiğe gideceğim. Kaldığım alanlarda kuryelik ve alt yapıda pratik çalışmalar yürütmüştüm geçtiğmiz pratikte bu pratikte aslında Dersim’e gitmek istiyorum. Adım aslında bu yüzden Munzur, Munzurlara gitmek ve Munzurları görmek istiyorum. Umarım yetişirim Dersim’e.
28 Mart 2012
Kod Adı: Munzur Çelê
Adı Soyadı: Hayati Ölmez
Ana-Baba Adı: Maria - Necmettin
Doğum Yeri: Hakkari
Şahadet Tarihi ve Yeri: 27 Temmuz 2012 / Van- Erciş
Tarih, zamanda ve mekandaki oluşun varlıksallaşması demek belki de birey ile toplum, toplumla evrenin, bugün ile geçmişin kopmaz bağlar şeklindeki ilerleyişini anlamak ve yanılgılı bir tarih anlayışından kurtulacak o yanılgılar üzerinden kurgulanmış zihniyetten arınmayı gerçekleştirebiliriz. Eğer tarih varlıksa, varlığın nitelik kazanması, değişim, dönüşüm geçirmesi ise o zaman tarih salt geçmiş değil, geride bırakılmış yaşanmışlıklar, ‘şimdi’ye yansıması olmayan, zamanı kendisinde olan durmuş olgular değil tam tersi farklı formlarda gelişerek şimdi’de de kendisini sürdürmesidir. Evrenin oluşumundaki canlılık kadar canlı, zaman ve mekan birlikteliğinde oluşan zihniyettir, hafızadır. Değişim-dönüşüm yaşayan oluşum olduğundan o zaman tarihin tekerrürden ibaret olmadığı aşikar bir durum oluyor. Aslında evrensel hafızanın durmadan gelişim halidir. Bu hafıza herşeyin bir tarihi olduğunu ve herşeyin birbiriyle bağlantılı olduğunun tanımı oluyor adeta. Ve ancak böyle bakabilidğimiz sürece kim olduğumuzu bilebilir ve nasıl yaşacağımızı tayin edebiliriz. Çünkü birey evresel tarihten kopuk değil, diyalektik bağla gelişim halindedir. Nasıl ki yarın şimdiden kopuk gelişmediği, şimdi’nin de dünden kopuk gelişmediği hatta dünü de kapsadığı bir gereçklik ise evrensel tarih ile tikel tarihle birbirinden kopuk değil, birbirini kapsıyor. Onun için kendimizi tarihte ararken bağlantı halkalarımızı doğru tanımlamak, hakikatimizi bulmak, böylesi bütünlük bir bakış açısıyla mümkün olur. Böyle baktığımızda ancak evrenin oluşum dilindeki örgütlülüğü ve bu örgütlülüğün insanda nasıl anlama kavuştuğunu anlarız. Eğer evrensel tarihe baktığımzda ve onun karakterinin büyük bir örgütlülük içinde gelişen farklılıkların ahenk ile gelişimini görüyorsak içinde bulunan her varlık karşılıklı etkileme ve etkilenme içindeyse bu etkilenme karışılıklı birbirini var ediyorsa bu oluşumun gelişimini birey ve toplum diyalektiğinde nasıl anlama kavuştuğunu ya da bu diyalektiğin nasıl sahte bir tarih bilinciyle anlamsızlaştırılmaya çalışldığını farkettim ki evrenin akışının dilini anlamadan ve yani tarihini bilmeden, tikel tarihini doğru tanımlamak mümkün değil. Bireyin örgütlü bir oluşum olduğunu ve bu oluşumun toplumsallıkla ifadeye kavuştuğunu bilmek, farkına varmak mümkün olmadığı gibi kendisini kimliğim olan toplumsallıkla bütünleştirmekte mümkün olmuyor.
Önderliğin de belirttiği gibi ‘Doğru tanımlanmayan bir tarih, dğoru tanılanmayan bir toplumdur, doğru tanımlanmayan bir toplum doğru tanımlanmayan bir yaşamdır’ sözü en azından şu bilince ulaşmamı sağladı ki birey olgusunu tanımlayabilmek bu gerçekliklerin farkına varmaktan geçer. Yanılgılı bir tarih anlayışı yanılgılı bir kişilik yaratır ki bunu en iyi birey olma olgusuyla bireycilik noltasında şahsımda çıkan yanılgıdan anladım.
Evrenin oluşum dili olan farklılıkların ahenk içindeki birlikteliği birey ve toplum gerçekliğinde de karşımıza çıkıyor. Her bireyin kendi farklılıkları, özgünlükleri ve renkleriyle bir araya gelerek oluşturdukları örgütlülük toplum iken ve bireyin ancak kendi doğasındaki örgütlü yapısını topluma ifadeye kavuşturma gerçekliği doğasının bir diyalektiği iken ben bunu yanılgılı bir şekilde yaşamı ve sonuç olarak da açığa çıkan şey olumsuzlukların kendisini en güçlü örgütlediği ve toplumn her alanına, her bireyine yayılan anlayış olan bireycilik olmuştur. Kendisini toplum atomdur anlayışı ile tanımlayan ve örgütleyen liberalizm anlayışı bu hastalıktan payını özgürleşmek istemeyen her şeye ve herkese dağıtır. Biliyoruz ki birey toplumdan kopuk ele alınır ve birey toplumun öncesidir, öncesinde oluşmuştur denilerek bireycilik meşru bir zemine oturtulur. Böylelikle bu anlayış çerçevesinde oluşan birey, toplum parçalı ve eklektiktir. Yani birey ve toplumu doğasında olan örgütlü yapısı, birbirini karşılıklı besleyerek gelişmesinin anlamsızlığa uğratılmasıdır, özden çıkıştır. Bu parçalanma bireyin kimliği olan toplumsallığını yitirmesidir. Bu yitimini somut bir şekilde yaşadığım noktadan bahsedecek olursam bireyin farklılığı ve özgünlüğünün toplumda anlam bulduğunu değil tam tersini toplumsal gerçeklikten uzak ele alıp yaşamamdı. Bunun da açığa çıkardığı durum oluşan zihniyetin hakikat olgusundan uzaklaşmasıdır. Çünkü biliyoruz ki her oluşumun ilk hali başlangıcı onun hakikatini belirler ve yine bireyin de çarpıklığını daha somut kendimden doğru farkettim. Bu zihniyet çarpıklığını daha da somutlaştımak gerekirse liberalizmin bilinen anlayışı olan her insan beyaz bir sayfa gibidir düşüncesiyle kendimde oluşturduğum şekillenmedir. Yani bu beyaz sayfayı bireyin kendisi belirliyor, kendizi yazıyor ya da tayin ediyor. Toplum tarihsiz, temelsiz bırakılıyor, toplum bireyi, birey toplumu şekillendirmez, etkilemez anlayışı beliriyor. Bunun sonucunda gelişen bir özgürlük arayışı olursa da bireysel özgürlük anlayışı olarak gelişiyor ki bu da özgürlük arayışında en yanılgılı bir yaşam ortaya çıkıyor. Toplumsal gerçeklikler bunun dışında kalarak gelişen bir yaşam ortaya çıkıyor. Toplumsal gerçeklikler ve sorumluluklar değil, ben eğer istersem şu sorumluluğu kaldırırım, seviyorsam yaparım, sevmiyorsam yapmam gibi kendisinin tamamen toplumsal kollektif anlayışından uzaklaşması olurken, birey iradesini yanılgılı bri şekilde ele alma durumu gelişiyor. Bu belirlemeleri yaparken aslında bu noktaları bir bütün aştığımı da söylemem bir yanılgı olur. Ama en azından bunları savunmaları derinlikli işlemekle bilmek, farkına varmak, kendisine ait olmayan şeylerin doğanın bir parçasıymış gibi oluşan yanlış algıya karşı duruş bir mücadele yürütmek için güçlü bir başlangıç olacağı kanaatindeyim. Bu, özgürlük mücadelesinde inşaa militanı olmak, bu noktada da doğru bir temsiliyeti yapmaktan ancak şahsımdaki bu gerçeklikleri aşmak ile mümkün olacağını düşünüyorum. Çünkü toplumsal inşa demek aslında kendinden çıkmak, aşamk, kendini adamaktır. Kendini adamak bir anlamda da özde yaşamak, hakikat ile bütünleşmektir. Bu da ancak bireyde, toplumsallıkta erimeyle ifadesini bulur ki ancak bu şekliyle doğru bir yaşam anlayışı gelişir ve bu yaşam doğru bir zihniyet temelinde inşa edilir.
Toplumdaki sürekli oluşum haline karşı kendimde yavaş bu hıza, tempoya cevap olamayan oluşum halim, tabi ki toplumdaki oluşumu doğru inşa etmekte bir başka engeldir. Ya da eğer bir başka engelden bahsetmek gerekirse ki partileşme önündeki en büyük engel ve bireyciliğin nüvesi olan kendine göreliktir. Kendine göre anlama, kendine göre uygulama ve bu çerçevede de bir inşa militanlığını yaratma. Alında üzücü olan şey kendin olamamaktır. Çünkü kendin olmak, özünü yaşamaktır, toplumsallığı yaşamaktır.
Tabi ki inşa militanı olabilmein temel bir kıstası da kadın özgürlük ideolojisinde derinleşmeyle olan bağında tanımlamak ve o eksende bir kişilik yaratmaktır. Çünkü şunu anlamak gerekiyor ki doğru bir tarih bilinci de bireyin toplumsal kimliğini de ve yeni bir yaşamın inşa militanlığını yapmakta ancak kadın özgürlük ideolojisini kavramak ve kadının sindirilmiş özgür kimliğini yeniden inşa etmek, yaratmaktan geçiyor. Birbirinden kopuk değildir ve bunun için kişilikte bireyciliğe dair, inşa militanlığına dair, kısacası partileşmeye dair yaşanan sorunlar yaratılan cinsiyetçi toplumun zihniyetinden bağımsız değildir. Kadın özgürlük ideolojisinden bağımsız değildir. Tarihsel anlayışta da toplumsal gerçeklikte de yaşanan parçalanma ve çarpıklıklar da kadının konumundan bağımsız ele alınamaz bunların çözümü için doğru tespitler de böyle yapılamaz. Birey ve toplumun hakikati ararken onun ilk sürecine bakılır diyoruz. Bu anlayıştan yola çıkarak toplumun ilk sürecine baktığımızda toplumsalllığın, kadın üretimlerinin bir birikimi, değer yargıları olduğunu görüyoruz. Yani kadın elinde, zihninde ve yüreğinde gerçekleşen yaşamın sonucudur toplum-toplumsallık. Yaşam kadın etrafında kadındaki kollektif bilinçle örgütleniyor. İşte bu hakikatten yola çıkarak görüyoruz ki toplumsallık kadın renginin, kadındaki güçlü anlam potansiyelinin güçlü yaşam enerjisinin ifadesidir. Onun için kadının özü, kimliği doğru anlaşıldığında doğru yaşandığında ancak toplumsal özgürlük gelişir, toplumda yaratılan yarıklardan gelişerek büyüyen hastalıklara karşı doğru bir mücadele gelişir.
Kadının etrafında yarattığı toplumsallıkta ancak kadının özgürleşmesiyle kendi hakikatini yaşar, anlam bulur. Cinsiyetçi zihniyetin kadın şahsında topluma dayattığı derin kölelikte ancak bu şekliyle aşılır. Bunları belirtirken cinsiyatçi toplum gerçekliğinin oluşturduğu özelliklerden bağımsız ele almadığım kuşkusuz gerçeklikter. Bu noktada bilince çıkaramadığım, doğal olarak farkına varamadığım cinsiyetçi yapılanmanın bende süregelen birçok özelliğine karşı daha çok farkına varma ve mücadele etme gerçekleşecek-gerçekleşmelidir. Önderliğin yarattığı özgür kadın kimliği uğruna verilen amansız mücadelenin tarihi olan Özgür Kadın Tarihinin geliştirdiği sorgulamaları daha da derinleştirmek gerekliliği ve ümidiyle.
Devrimci Selam ve Saygılar
Rojevin Azad
5 Şubat 2015
ÖNÜME UZUN YOLLAR AÇ ZORLUĞUN İÇİNDEN GEÇSİN
Bugün yeni doğum yapmış bir anne gibiyim ey yoldaşlar! Rahat ve huzurluyum. Çünkü imanıma huzursuzlukların kaynağı bir şeyler yapma istemi, acelesi, düğümlenme zamanın yardımıyla bir çözüme doğru gitti. İplerin uçları ayrıştı. Yollar ve olasılıklar belirginleşti, istemler, arzular aklın yardımıyla rayına girdi gibi. Sevgili örgütümüze bir paragraflık bir öneri raporu verdim. Cevaptan yana umutluyum. Ama negatif olursa da artık ödümü patlatmıyor. O açıdan boşlukta değilim artık. En fazla bir erteleme olabilir ki aklım bana şunu kabul ettirdi son günlerde; kendini yüz parçaya bölemezsin ve bulunduğun her yerde bazı imkanlara sahipsindir. En kötü ihtimal bile ölüm ve boşluk değildir. İlk günlerin öfke ve geriliminden sonra ama umutluyum. Bu kez istediğimi verecek çünkü çok mantıklı ve makul.
Ruhum delilikten vazgeçti belki de veya yoruldu. Fakat şüpheye dair tüm bulutlar dağıldı, dostluk bulutların ardında giderek yükselen bir dalgada ışık saçmaya başladı. Ve Kurê jaro’da karlı fırtınalı olsa da onun hemen yamacındaki ruhum sakinleşti ve havası güneşlendi.
Bugün hiç bir şey beni üzmeye yetmedi. Kaybettiğimiz maç bile. Her halde ilk kez böyle bir şeye bu kadar az kızıyorum.
Hiç endişe duymadan ben yaşadım diyebileyim
Haydi hayırlı cevap lütfen! Önemi uzun yollar aç. Zorluğun içinden felaketlerin kıyısından geçsin. Uçurum olsun. Uçup gitmek olsun! Sevgililere, dostlara, yoldaşlara minik bir gülümseme, derinlerden alınmış bir nefes, minik bir sevgi sözcüğü olsun yüzlerinde nur ve huzur. Şöyle hiç endişe duymadan ‘ben yaşadım’ diyebileyim. Ve bunu hem ben istedim, ben özgür irademle karar verip yollardan yol tercih ettim diyebileyim. Ve şayet şans yaver giderse bir sonuç gününde sadece dostlarımın sevgi dolu bakışlarıyla değil aynı zamanda kendimin de iç dünyasına, ruhuna huzurla ve doymuş olarak bakabileyim.
Şubat 2004
Kılıcın hiç bir zaman elinden düşmeyecek!
Tamam mı?
İçin çok kapanırsa, nefes alamayacak hale gelirsen ve sebepler taze ve genç, hırslı, kararlı ve ihtiraslı askerlerden oluşan ordular gibi kapılarına dayanırsa ışığa çık. Kurtulmak için aydınlığa... Ve bir ateş yak, otur başına o sana anlatır sen ona baktıkça içinde düğümlenen duyguları ve düşünceler sıraya girer düğüm çözülür. Ve kapıdan çıkıp gitmek için yola dizilir. Rahatlarsın. Yükünü indirmiş bir yorgun gibi nefes alırsın ve ondan sonrası yokuşu inmektir.
Bazen böyle olur insana ve böyle kurtulunur ama her kurtuluş gibi bu kurtuluş da ebedi değildir. Cinlerin yenilmiş ve geri çekilmiş ordusu yeni bir saldırıya geçmek için düzene girmeye başlamıştır bile onun için tekrar: Biliyor musun süvari bindidiğin at hiç bir zaman tam uysal olmayacak. Kılıcın hiç bir zaman elinden düşmeyecek ve bu meydanı terk etme şansın olmayacak. Hayat sürdükçe ve sen yaşadıkça tamam mı?
Mart 2004
Ahh ayrıldık yine, gitti yoldaşlarım beni de kendilerine benzeterek
Acayip hayatımız. Tuhaf. Zirvelerde hayatımız. Her şeyin uçlarında, garip şahane hayatımız. Tarifi o kadar zor ki nefesini kesiyor insanın. Neden böyleyiz? Dünya bizden ne istiyor, biz dünyadan ne istiyoruz? Mutlak deliliğimiz.
Ayrılmak...! ama herhangi bir mekanda değil. Arabalarla, uçaklarla, gemilerle değil. Hızlı değil. Patikalarda çıplak sırtında küçük çanta ve omuzdan sarkan sevgili silahlarımız. Yavaş yavaş ayrılmak. Sadece bir bedenin sığdığı ince narin insan patikalarımızda. Bu dünyanın ve bu zamanın ayrılıklarına benzemeyen ayrılıklarımız. Bir daha konuşma, bir daha karşılaşma, bir daha kucaklaşma, büyük düşmanlardan bu dünyadan ustaca kaçabilen tırpanlarından kendisini sıyırabilen bir ceylan ve gül. O kadar değerli ki o kadar büyük arzusu. Hayali deli etse de insani. En yükseklerde giden yolcuların uçurumlarla dolu patikaları.
Ah hayat neden böylesin ki! Şimdi gitti. Hemen şimdi ayrıldık. Hani her şey değişse de o değişmeyen kutsal geleneğimize uyun olarak yoldaşın mevzisini doldurmak, bayrağını devralmaya gittiler. Onu canlandırıp onun adımları ve ruhuyla aynı toprakları arşınlamaya. Gitti yoldaşlarım. Beni kendilerine benzeterek. Ruhuma gelecek umudundan ve sevgi ile tatlanan güçlenme ile qaimleşip sökülmez hale gelen çivileri çakarak. Gelecek hayat için uyulmaması imkasz bir ferman gibi.
Ah ayrıldık yine. Umutla, hüzünle, hayatın bu kadar tatlı yolomuzun bu kadar güzel ve yüce oluşuna sevinçle ayrıldık. Şimdi onlar ince patikada Kurê Jaro’dan inip giderken sessiz adımlarla Kurê Jaro’nun şehitleri onlara gözcülük yapıyor. Sonra Zap’ın, sonra Cudi Tepesinin şehitleri devrediyor onları. Ve ruhunun bir yanı da onlara refakat ediyor. Onlar uzaklaştıkça o da kendisini uzatıyor. Yırtılmamak, kopmamak için uzatıyor kendinden doğuyor onların ebeliğiyle acı çekiyor ama büyüyor. Onların her molasında bir nefes alıp gücünü topluyor. Ama onlardan kopmuyor. Onların rehberliğini kaybetmek istemiyor. Yolunu kaybetmemek için. Çünkü biliyor oda onların yanına gidecek. Onlarla yol alacak, onlarla nefes alıp onlarla toprağa düşecek. Hayat böyle istemeye devam ederse o da geleneğe saygı ile yaklaşacak.
Haziran 2004
Rêheval Sarya Onur di sala 1995 an li navçeya Serdeştê ya girêdayî Rojhilatê Kurdistanê ji dayîk dibe. Rastiya têkoşîna gelê Kurd a ku ji fîlmê şehîd Berîtan temaşe dike di jiyana wê de serdemekî nû ava dike û lêgerîna jiyana azad ji wê gavê şûnve destpê dike. Hêj di zarokatiya xwe de bi kiryarên dijmirovî a rejîma Îranê re rû bi rû tê ji ber vê her tim berê xwe dide quntarên çiyayan lewra hembêza çiyayên bilind her demî ji bona zarokên agir û rojê cîhên herî bi ewlehî bû. Lê belê wê çaxê hêj ji nêz ve Tevgera Azadiyê nas nedikir lewra ji bona ku nasnekin pêşî li wan dihat girtin, di wateya herî rast de pêşiya naskirina Kurdbûnê bendên bilind dihatin ava kirin lewra hêzên tarî ji rêxistinbûna gelê Kurd ditirsiyan. Hezkirina rêheval Sarya bi çiyayên Kurdistanê re hîn di zarokatiya wê de destpê dike. Bêyî çiya nikare rojekî xwe jî derbas bike. Bi ruhê zarokatiyê re her tim berê xwe dide çiya, dileyîze û bayê azadiyê carekî din berê wê dide lutkeyên zinaran. Di nava hembêza çiyayan de çavê xwe li cîhanê vedike, zarokatiya xwe derbas dike, ti carî dûrî çiya nakeve lewra hezkirin û girêdanbûnekî mezin di navbera wan de hebû. Di şerê 2011 an dema ku rêhevalên wek; Sarya, Egîd, Şahan û Têkoşer digihîjin bêmiriniyê wê demê rêheval Sarya jî biryara tevlîbûnê dide.
Jiyana bi rûmet de bi israr bû
Her ku di nava jiyana gerîla de felsefeya Serok Apo dinase û hembêz dike weke ku ji nûve dayîk bibe coşekî mezin jiyan dike. Piştî ku li çiyayên azad digihîje rêhevaltiyên herî rast wê çaxê hestên xwe yên destpêkê wiha bi wan re parve dike; “Dema ku min berê xwe da refên azad wê demê min dît ku rûyê rast a dîroka gelê me ne bi awayê ku dijmin nîşanê me daye.” Ji ber vê yekê bi kelecaneke mezin nûbûnên jiyanê hembêz dike, cudabûnên jiyanê dibîne. Exleq û çanda Tevgera Azadiyê bandorekî mezin li ser wê çê dike. Her ku Rêber Apo dinase pê re, hêza ku di cewhera jin de dabû ava kirin jî dinase. Di nava pergala Îranê de dewlet ti carî destûrî ne dida jinê da ku hêza xwe bibîne berovajî di her qadê jiyanê de jin tine dihat hesibandin, bi navê namûsê dihat kuştin, heta mafê axaftinê jî tine bû. Lê ev bi çavê zarokekê mêyze kirina jiyanê bû, di rastiyê de li her derê cîhanê jin bi tine kirina cewhera xwe re rû bi rû bû ji ber vê yekê berxwedaniyeke mezin hewcehî dikir. Heval Sarya jî zarokatiya xwe di nava pergalekî wiha zordest de derbas dike lê êdî ne dil ne jî mejiyê wê, kiryarên rejîma Îranê nedipejirand lewra biryara jiyanekî nû dabû. Dema ku rastiya felsefeya jiyana azad bi Rêber APO re dinasî, têkoşîna azadiya jin de kûr dibû wê çaxê fêm dikir ku ew, biryara herî rast a ji bona hebûna xwe daye. Gav bi gav bi hêza jinê re mezin dibû, misyon dida xwe. Rêberê gelê Kurd hêzeke wiha di jin de ava kiribû ku; xwe bi xwe rêve dibir, biryaran digirt û ji bona hebûneke bêdawî di eniyên herî zehmet de berxwe dida. Bi ramanên Rêber Apo re rêheval Sarya jî jiyanekî bi rûmet hildibijart û di serxistina vê jiyanê de jî bi israr bû.
Hevaltiya PKK’ê di wataya hebûnê de bû. Hevaltî; jiyan e, parastina nirxên têkoşînê ye ji ber vê girêdanbûnekî giranbûha bi gelê Kurd, jiyana gerîla, çiya û Tevgera Azadiyê re çê dike. Bi taybetî hevaltiya mezin ya PKK’ê a ku bi ruhê; Kemal, Mazlum, Zîlan, Sema û hezaran şehîdên dilpak ve hatibû ava kirin girêdanbûnekî bêdawî bi çiyayên Kurdistanê re ava dikir. Wek jinekê di lutkeyên çiyayan de wateya azadiyê ji dil de hîs dikirin û ji gava yekem şûnve ew ti carî nedikarîn jê qut bibin.
Rêya azadiyê hembêz kirina çiya re destpê kir û gihîşt bêdawîbûnê
Çiya; dergûşa Sarya hejandibû, çiya rêhevala wê ya herî nêz a zorakatiya wê bû, çiya di rêwîtiya ber bi Bakûrê de jî wê parastiba û her tim wek nefesekî nêzî wê bimaya. Xeyalên rêheval Sarya bi nas kirina jiyanê re hîn mezintir dibû. Sînorên ku di nava pergalên Îranê de ji bona wê û ji bona gelê Kurd hatibûn çê kirin yek bi yek hildiweşiyan û ronahiya ramanên Rêber Apo wek rojê dilê wan gerim dikir. Êdî rêya jiyanê zelal bû, derveyî serkeftinê û azadiyê rêyekî din a jiyanê tine bû ji ber vê yekê heval Sarya jî ti carî li pêşiya xwe sînoran ava nedikir, di temenekî ciwan de barên herî giran ya jiyanê û rêveberiyê radikir. Di rastiyê de rukenî ji bona wê çalakiya herî mezin ya jiyanê bû lewra bi kenê xwe yê ji dil ve hemû tarîtiyên ku li ser jiyana azad hatibû pêçandin, perçe perçe dikir. Ev jî çalakiyên wê yên herî serkeftî bû. Lê ti carî astê xwe ya heyî têr nedidît lewra dixwest berê xwe bide Bakûrê Kurdistanê, rastiya gelê Kurd ji nêz ve binasê, bi çandên wir ve bibe yek. Dîroka gelê Kurd bi berxwedaniyên bêhempa re dagirtî bû ji ber vê heyecana nas kirin û dîtina vê yekê roj bi roj di dilê heval Sarya de mezin dibû. Ji bona gihandina armancên xwe diviyabû wek gerîlayeke jin dil û mejiyê xwe jî qewim bikira lewra bi dijminekî xedar re rû bi rû bûn. Bi vê zanebûnê êdî dem hatibû ku berê xwe bide Botanê. Botan warê; Egîd, Ezîme, Adil û Gulbaharan bû. Wargehên ku fermandarên afirîner û bi nirx tê de jiyan kirine wê hêj ji gelek qehremanên dîrokî ve rêhevaltî û mal dariyê kiribaya. Rêheval Sarya jî yek ji wan berxwedêran bû ku bi destpê kirina rêwîtiya Herokolê ve heyecanekî bêhempa jiyan dikir. Gelek rêhevalên wê bi xwesteka çûyîna Bakûr re gihîştibûn şahadetê lê wek hesretekî di dilê wan de mabû lewra di destpêka rêwîtiya xwe de hestên wê wiha bilêv dibû; “Divê xeyalên rêhevalên xwe bi cîh bînim û di armanca xwe de heta dawî bi israr bim.”
Keyfxweşiya rêwîtiyê xwe digihand asîmanên bedew û di awazên bilbilan de kilamên evîndariyê vedigotin. Di rastiyê de dîrok evîndarên jiyanê bi hemû gerdûnê re vedigot lewra heqîqet di dilê wan de dijî. Stêrkekê din digihîje asîmanan. Ew evîndareke bedew e, ew ji Serdeştê heta Herekolê evîndariyê xwe vedibêje. Ew Sarya Onur e…
Axîn Viyan
Kod Adı: Sarya Onur
Adı-Soyadı: Maxzume Muhammedzade
Doğum Yeri: Serdeşt
Anne - Baba Adı: Zehra - Muhammed
Şahadet Tarihi ve Yeri: 14 Haziran 2015 / Siirt
Her tevger û gel girîngî didin şehîdên xwe û wana bi rêzdarî bi bîr tînin. Di mirovatiyê de, şehadet nirxekî herî pîroz û watedar e. Ger kesek ji bo azadiya welat, gel û nirxên mirovatiyê li dijî dagirkeran têkoşîn bike û di vê oxirê de jiyana xwe ji dest bide, ew şehîd tê hesibandin. Lazim e mirov şehadet û mirinê tevlihev neke. Mixabin ev mertebeya şehadetê ji aliyê gelek hêzan ve tê şêlûkirin, kesên ku ji bo desthilatdariya dagirkeriyê êrîşî nirxên civakê dikin û tên kuştin jî weke şehîd nîşan didin. Ev tişt li hemberî gelê Kurd di şexsê dewleta Tirk de, li ber çavên me tê jiyankirin. Dijminê me şehîdên têkoşîna azadiya Kurdistanê weke terorîst nîşan dide û mirina leşkerê xwe yên dagirker jî weke şehîd raber dike. Ger ku mirov xwedî wîjdan û exlaqê civakê be, ev heqîqeta heyî ji hevdû derxistin ne zor e.
Tevgera azadiya gelê Kurdistanê ku di pêşengtiya PKK’ê de pêş dikeve heqîqeta şehadet û şehîdan pir vekirî nîşanî me daye û bi têkoşîna azadiyê re watedar kiriye. Jixweber ne hatiye gotin ku, “PKK partiya şehîdan e.” Xwediye vê partiyê yên esîl şehîd in. Ev rastî heqîqeteke jiyanî ye. Me ev rastî di dîroka tevgera azadiya Kurdistanê de tim dît û niha jî rojane tê jiyîn. Di her bihostek axa Kurdistanê de her nirx û derfeta hatî avakirin û her kêliya jiyanê ked û heqîqeta şehîdan heye û havêyna tevgera azadiyê bi vê manewiyatê bilind hatiye hûnandin. Ger em li ser rêka heqîqetê dil û mejiyê xwe baş vekin, wê ev rastî û manewiyat tim were ber çavên me. Ev jî tê wê wateyê ku mirov wê tim bi şehîdan re jiyan bike û li ser pêkanîna armanca wan bikeve ser rêka têkoşînê.
Rast e, tim tê gotin ku nivîsandina li ser şehîdan zehmet e, lê li ser hevala Armanc nivîsandin hîn bêhtir zor e. Herî kêm ji bo min wisa ye. Mirov bi hevalên şehîd re demeke dirêj mabe, xebat û demên zehmet bi hev re bihurandibe wê demê zehmetiya nivîsandinê hîn zêdetir dibe. Me jî bi hevala Armanc re di demeke ewqasî dijwar, bi tevger, tije êş û xweşî derbas kir ku nivîsandina wan bîranîna ji bo me rastî jî ne hêsan e. Lê ev jî rastiyek e ku her şehîdeke/î me bi şehadeta xwe deynê sitûyê me, barê li ser mile me girantir dike ku em wan rast jiyan bikin û rast bidin jiyîn. Mirov li hemberî şehîdan çiqasî hestyar bibe jî ku, ez bawerim her hevalek vê yekê jiyan dike, dîsa jî ji me tê xwestin ku em li hemberî heqîqeta şehîdan erkê xwe bînin cih û bibin şopdarê armanca wan. Şehîd ewqas nêzî me ne ku ger mirov guhê xwe bigire jî wê bibihîze û ger mirov çavê xwe bigire jî wê wana bibîne.
Hevala Armanc keçeke Kurd Elewî ya ji Gimgima Mûşê bû. Di nav civakeke welatparêz de ku timî li dijî dagirkeran di nava serhildanê de bû, li welatê Serhedê ji dayîk dibe û mezin dibe. Belê, ew jî di nava vê civaka serhildêr ku zilmê qebûl nake de çavên xwe li jiyanê vedike. Hevala Armanc ji ber ku di nav civakek welatparêz û malbateke Elewî de mezin dibe, hêj di temenê xwe yê ciwan de dest bi lêgerîna xwe ya azadiyê dike. Dibistanê heya zanîngehê dixwîne û beriya ku tevlî refên gerîlayên azadiya Kurdistanê bibe di gelek xebatên civakî de cihê xwe digire. Di xebatên salên 90’î yên ERNK’ê de li gelek bajaran weke milîtaneke jîr û jêhatî kar dimeşîne, têkoşîn dike. Hevala Armanc ji ber ku jineke zîrek û biaqil bû, piştî ku tevlî tevgera azadiyê bû jî di serî de li metropolên Ewrûpa û gelek heremên zor de xebatên azadiyê dimeşîne. Qasî çend salan wek nûçevan li Ewrûpa di televîzyona ragihandina azad de cihê xwe digire û her roj derdikeve pêşberî gelê xwe. Di tevahiya van xebatên ku di navenda kapîtalîzmê û şerê teybet de meşandî, tim xeta vîna azad, sekna jina azad ji bo xwe esas girt û mohra xwe li ser gelek serkeftinan xist. Ew çiqas li Ewrûpa û metrepolan di nava xebatan de be jî, tim û tim bi bêrîkirin û xeyala ku were nav gerîlatiya serê çiyayên Kurdistanê jiyan kiribû. Ew wek jineke azad û fedaiya vê xetê tim xwedî armanc û xeyalên xwe gihandina lûtkeyên çiyayên Kurdistanê bû.
Beriya ku ez hevala Armanc bibînim, min nav û dengê wê pir bihîstî bû. Lê ji nêz ve min di bihara sala 2011’an de Konferansa 6’emîn a HPG’ê de nas kir. Di pêvajoya amedekirina belgeyên konferansê de, di komisyonê de cih girtibû û piraniya wan belgeyan hevala Armanc bi xwe nivîsandibû. Hevala Armanc ji perwerdeya Ocaxa PKK’ê hatibû û wek Endama Konsêya Leşkerî ya HPG’ê tevlî konfaransê dibû. Vesazkirina wê li qada Botanê çêbûbû û wê jî xwe li gorî vê amade dikir. Piştî nîqaşên kûr û dirêj ên di konferansê de perspektîfa şerê gel ê şoreşgerî zelal bibû. Hevala Armanc bi coşa vê li bendî derbasbûna Botanê bû. Piştî ku konferans bi dawî bû, hevala Armanc bi koma xwe re hatibû ber ava Xabûrê û amadekariyên xwe yên dawî dikir. Di vê demê de, em gelek caran hatin gel wan û bi wan re nîqaşên me çêdibûn. Hevala Armanc lêhûrbûn û amadekariyên xwe bi hevalên derdora xwe re jî parve dikir û ew ji bo pêngava şerê gel ê şoreşgerî amade dikir. Vesazkirina hevala Armanc di asta fermandariya herêma Gabarê de çêbûbû û ew jî ji vê yekê pir kefxweş bû.
Di bihara sala 2012’an de em jî derbasî qada Botanê bûn. Ji 2012’an heya sala 2016’an em bi hevala Armanc re di heman rêveberî û fermandariyê de bûn û me bi hev re xebat meşand. Di nava van 5 salan de gelek bîranînên xweş û nexweş me bi hev re jiyan kir. Pir caran em hevalên keç û xortên ciwan ên rûken re di nav wan çiyayan û xwezaya pir delal û dewlemend de demên bi moral derbas kir. Carna bi derbên gerîlayên Botanê ku li artêşa dagirker a dewleta Tirk dixist em kefxweş dibûn û carna jî bi şehadeta qehremanan dihejiyan û xemgîn dibûn.
Hevala Armanc ji gelê Botanê û çiyayên Botanê zehf hez dikir û wan jî ji hevala Armanc pir hez dikirin. Ew dilê wê yê tije hezkirin di her kêliya rûkeniya hevala Armanc de dihat dîtin. Her tim ji hevalên derdora xwe re digot ku; “cihê ku mirov herî zêde xwe lê azad dibîne çiyayên Botan û Zagrosan e.” Ji çiyayên bilind pir hez dikir û tim dixwest ber bi bilindahiyan ve bimeşe û derkeve lûtkeya wan çiyayan.
Li bîra min e, carekê çûbû ser çiyayê Herekola Mîran û derketibû ser serê Dîwana Mîr. Çiyayê Herekolê gelekî bilind e û Dîwana Mîr jî cihê herî bilind ê çiyayê Herekolê ye. Di nava Gelê Botanê de tê gotin ku, di dema mîr û began de mîrên Botanê havînan hatine û li Dîwana Mîr sekinîne. Ji ber ku dema mirov derdikeve ser Dîwana Mîr, rastî jî tevahiya Botanê xuya dike. Hevala Armanc bi kêfxweşiyeke mezin ji hevalan re behsa Herekolê û bilindahiya wê dikir. Ji bo ku mirov rastiya hevala Armanc a di van 5 salên Botanê de baş bîne ser ziman, pêwîst e em kêlî bi kêlî wê demê binivîsinin. Ji bo vê jî demeke dirêj lazim e. Bi boneya vê nivîsê em dikarin encax behsa hin xweşikahî û pîroziya hevaltiya hevala Armanc bikin.
Hevala Armanc di Fermandariya qada Botanê de gelek kar û xebat meşand, pêşengiyeke xurt kir. Pêvajoyeke herî dijwar û girîng derbas bû yek jê jî, pêvajoya şerê berxwedana rêveberiya xweser a 2015-2016’ê de çêbûyî bû. Di pêşxistina şerê gel ê şoreşgerî de û berxwedana reveberiya xweser ên li qada Botanê meşiya de, hevala Armanc xwe bi xurtî tevlî kir. Lê tenê ne ku xurt tevlî bû, di heman demê de ji hevalan û gel re pêşengtî kir. Li Botanê di şerê berxwedaniya bajaran de ku li hemberî hovîtiya dewleta Tirk pêş ketî de, keda herî mezin a hevala Armanc bû. Jixwe heya derengiya payîza 2015’an bi van xebatan re mijûl bû. Piştre li ser biryara rêxistinê em di heman demê de derbasî kampên zivistanê bûn. Qasî mehekê dem derbas nebûbû ku şer giran bû. Em ji ber vê ji kampên xwe derketin ku rasterast alîkarî bidin hevalan. Roja ku em gihîştin cem hevalên derve me dît ku hevala Armanc jî ji kampa xwe derketiye û hatiye. Wîjdana wê ya hevaltiyê û berpirsiyariya wê ya rêxistinî destûr nedabû ku di kampê de bimîne. Em bi hev re ketin sersala 2016’an.
Hevala Armanc bi şev û roj bi hevalan re, milîsan re û gel re mijûl bû û bi dehan heval rasterast amade kir û tevli vê berxwedanê kir. Car car bi civînan, car car bi not û perspektîfên nivîskî û car car jî bi rêka bêtêlê talîmat û perspektîf dida hevalan û rola xwe ya pêşengtiyê dileyîst. Hevala Armanc bi sedan yekîniyên herêmî û şervanên nû perwerde kir û ew xistin nav têkoşîna azadiya gelê Kurdistanê.
Hevala Armanc bi qasî ku bi perwerde û pirsgirêkên hevalên jin re mijûl dibû, ewqasî jî bi hevalên xort re mijûl dibû. Wê di nava hevalan de ti caran cudatî nedikir û wekhev nêzî hemû hevalan dibû. Ez dikarim vê vekirî bibêjim ku, di nav hevalên jin de mirov herî zêde xwe li gel hevala Armanc rihet didît û pê re parve dikir. Ewqas bawerî dida mirov ku, me li gel wê tu şik û gûman jiyan nedikir û me hertim dixwest pêre di nav heman xebatê de bin. Ev daxwaziya gelek hevalan bû ku, berê bi hevala Armanc re xebat meşandibûn û careke din dixwestin pê re bijîn û xebat bikin. Gelek hevalan ev daxwaziya xwe dianîn ser ziman. Mirov ji sekna hevala Armanc a rêxistinî û bipîvan bandor dibû. Vê jî dihişt ku mirov jixweber û bi awayekî xwezayî li hemberî wê rêzdar be. Mirov sekna jina azad û ji xwe bawer herî zêde di kesayeta hevala Armanc de didît. Rastî jî bi dil û mejiyê xwe azad bû, paqîj bû, bipîvan bû û tu car ji vê tawîz jî nedida. Ya ku herî zêde derdora xwe rexne dikir, heta carna xwe aciz jî dikir lê rexne û aciziya wê encam digirt û yê pêşber xwe diguhert. Di bîrdozî û felsefeya Rêber APO de, zanyariya xeta jina azad de pir kûr bû û ev jî tim û tim bi derdora xwe re parve dikir.
Taybetmendiyeke din a hevala Armanc jî ew bû ku, li hemberî şaşîtiyan xwedî helwest bû û bê teredut rexne dikir. Nedihişt şaşîtî li gel wê bê jiyankirin. Ji ber ku bi şaşîtiyan re jiyan nedikir û li hemberî şaşiyan tehemula wê tune bû. Gelek caran li ser xebatên me yên şaş rexneyên wê çêdibûn û me jî encam jê derdixist. Ez dikarim li ser navê xwe bibêjim ku, min ji ber gelek rexneyên hevala Armanc kêmasiyên xwe dîtiye û hêz jê girtiye. Jixwe di şoreşa PKK’ê de tişta ku hevaltî û jiyana mirov xweş dike, hêz dide mirov rexne û rexnedan e. Hevala Armanc jî weke hevaleke dilsoz, samîmî û hevalbend ev biberpisyariya hevaltiyê bi cih dianî. Li hemberî hevalan pir dilnizm û mutewazî bû, lê şaşîtî jî qebûl nedikir.
Tişta ku mirov herî zêde jê bandor dibû yek jê jî; wê her tim hevalên xwe difikirî. Tiştên baş û xweş beriya xwe ji bo hevalên xwe dixwest. Ewlekariya hevalê xwe ji ser a xwe re digirt û pir bi hişyarî tevdigeriya. Dema rêxistinê biryar girt ji bo ku heval Armanc derbasî Başurê Kurdistanê bibe, wê nedixwest ku dev ji hevalên Botanê berde û biçe. Çend salan bi wan hevalan re di nav şerên giran de mabû û şer jî hîn berdewam bû. Ji ber vê yekê wê dixwest ku di nava vê zoriyê de ew jî bi hevalan re be. Jixwe ji ber vê hatina xwe ya Başûr salekê bi derengî xist û herî dawî bi biryara teqez a tevgerê derbasî Başûr bû.
Pîştî ku hevala Armanc derbasî Başûr bû jî, hevalên li Botanê her tim di bîra wê de bûn û her gav silavên xwe digihand wana. Carna bi nivîsandina not û nameyan, carna jî bi rêka bêtêlan bêrîkirin û hezkirina xwe ya ji bo hevalan û çiyayên Botanê dianî ser ziman. Dixwest ji Başûrê Kurdistanê jî moral bide hevalên Botanê û bi wan re alîkar be. Girêdana hevaltiyê di demên zor û zehmet de dianî bîra me û vê jî girêdana hevaltiyê xurtir dikir.
Hevala Armanc ji bo mirov hêviya jiyana azad, hêviya jina serbilind, hêviya hevgirtina hevaltiyê, hêviya ronahiyê û hêviya serkeftinê bû. Fermandara hêja û qehreman hevala Armanc bi şehadeta xwe kuleke giran xiste dilê me û berpirsyariyeke mezin danî ser milên me. Edî ji me tê xwestin ku em xwe li gorî pîvan û sekna vê şehîda mezin kesayeta xwe avabikin û bibin hevalên wê yên rast. Girêdana xeta jina azad, girêdana Rêber APO û şehîdên azadiyê bi girêdana vê şehîda mezin re dikare pêk bê. Soz û biryara me ew e ku, em ê layîqî vê leheng û cengawera hêja bin. Hevala Armanc bi şehadeta xwe soz û biryara me ya girêdana şehîdan bi dehan caran bi me da dubarekirin û ji bo şoreşê barekî giran da ser milên me. Em ê heya dawiyê bi têkoşîn, xebat û hevaltiya xwe hewl bidin ku layîqî vê şehîda mezin, pîroz û rûmet bibin.
Haqî Armanc
Anılar geleceği var edip anlamlaştırır
Başka zamanları özledim. Zamanlar içinde yaşayan mekanları özledim. Hep var olacaktır zaman ve mekanlar, içindeki renk ve sesler. Özlemdir anıları yaratan. Tabi ayrılık da hep acıları yaşatacaktır. Süre giden, gidiş ve gelişleri. Şu an hepsinden uzak yüreğimde özlem yükünü taşıyorum ama yaşamıma giren yeni mekan ve zamanlar hep eskiye bağlı yenilikler yaratıyor. Doğru bir gerçekliktir zamanın akıp gidişi ama sadece zaman mı akıp gider? Yoksa akıp giden zamanlar içindeki anılar mıdır? Aslında hepsi bir nehir gibi akıyor. Nasıl bir suyun değişikliği oluyorsa işte yaşamda hep yeniliklerin gelişiyle akışkan ve değişkendir. Anılar bizlere yeni bir gelecek yaratır. Çünkü her yeni zamanlarda anılar yeniden yeşerir ve her yeni yaşama tanıklık yapan zamanlardaki anılar unutulmaz o zaman, solunan nefesin yolculuğunu ve yoldaşlığını yapan zaman, mekan, anılar ve insan. Değişir o zaman akıntıda olan zaman ama anıların anlamı değişmez hep ilk gibi yaşatır kendisini insanda. O zaman yaşam ya bir gülümsemeyle ya bir anımsama ya da sözcüklerle anlatılmayan bir hissedilişle yaşanır.
Bir yolcunun en çok gördüğü şey sürekli değişen manzaradır. Ama yaşadıkları asla değişmez. Hele ki bu yolcu bir vatan ve bir dağ yolcusu ise yaşadıklarını asla unutmaz. Hep en yüce anlamda buluşur. En çok yolcunun unutmadığı kattettiği yolda yaşadıkları ve gördüğü mekan ile insanlardır. Ve hep anlamda buluşan anılarıdır. Geriye dönüp baktığımda anılarıyla yüreğimi okşayan ne çok insan varmış. Hepsi benden bir şey aldı, bir şey verdi. Çoğu şu anda bedenen yitip gitmişler ama sanki bir göz bakışı gibi hislerimiz en yüce derinliklerde buluşuyor. Hani yolcunun tek değişmeyeni var ya işte o anılarıdır. Ve hep özlemin en acısını yaşar. Bedenen olmasa da yarattıkları anlamlarla insana özü yaşatan ve hep yenileri yaratmasının en değişmeyen gerçekliğidir. Devrim içinde yol alınan zaman, yaşamın akışıdır. Anılar ise yarattıkları ve yaratılmak istenen anlam mücadelesinin özüdür. Anıları hep yaratılan gelecekte var olup, bedenleri toprağa düşmüş olsa da ruh ve anıları hep toprakta yeniden yeşerenlerle doğar, büyür ve olgunlaşıp anlamlaşırlar.
İnsan kendi gerçekliğini tanıyıp, özünü yaşattığı zaman daha önce hiç yaşanmayan duygular ve hisler yaşar. Bütün zorluk ve acılara rağmen anlamı sorgular ve özü yakalamak ister. Bütün bunları ilk kez bu dağlardaki yolda, yolcusu olduğum yaşamda tanıdım, öğrendim ve yaşadım. Her ne kadar acı ve sevincini kabullenmede zorluk yaşansa da gerçekle yüzleşmek kaçınılmaz bir zorunluluk oluyor. Hani! insan çok sever, hiç beklenmedik bir anda kaybeder ve kaybedişiyle herşeyin bittiğini hisseder ya! Bende başlangıçta çokça yaşandı ama anlamını sorguladıkça acı da olsa anlamlaşıyor ve anlamlaştı da. Tanıştım bütün bedenimi ve ruhumu kavuran acının en derin anlamıyla. Zaman geçtikçe ve mekan değiştikçe yolu kattettiğim geçen yolun yükü o kadar ağırlaştı ve güç de o kadar çoğaldı. ilkin birdi, sonra iki, sonra daha da çoğaldılar. Vatan özlemi kokan yüreğime kayışları şu anda geriye dönüp baktığımda anılarımı okşayan yürek köprüsünde duran yüreğimin acı kafesine ne kadar çok insan ve anılar almışım. Hepsi acı, zorluk, sevgi ve anlamın taşıyıcısı olmuşlar. Hepsi yaratılmak istenilen özgür yaşamın sembolü ve yaşanılan özgürlüğün dağ tadı olmuşlar. Güneşin doğuş ve batış kızıllığından, doruklarda ve gökyüzünde kızıl yıldızım özgürlük marşların tadı, rengi ve sesi olup tarih sayfalarına en güzel ve özlü sayfaya işlenmiştir. Geçen zamanlar ve anlar, anılarımın içindeki anlar özlem duygusunu geçen bütün zamanlarda anımsar ve hissederim. Çünkü o zaman onların anılarına anlam katıp, hislerimin içinde konuşan mantığın gerçekliğini ve en özgür iradeye ulaşıp yaşamı ve anılarını anlamlaştırabilirim. Zaten yaşam sadece bedenin işlevsiz kalmasıyla son bulmaz, bedene anlam veren ruhun kendisidir. Sonsuzluk ise o ruhun içinde his, duygu ve düşüncenin geleceğe anlamlaştırmasıdır. Onun için geçmişte de ve gelecekte de ruhumun öz mayası olacaklar. Bu gerçekliğe ulaşmak için ise devrim kızgınlığında devrimci duruş biçiminin sahibi olmak gerekir. Biçimin gerçekliği ise özün kendisini ifade eder. Özün kendisi ise anlamın kendisidir. Yılları geride bırakırken devrim içinde ne kadar çok şey yaşadım. Şu an geçmiş zamana gidiyorum. O anları gözlerimle görüyorum ve yüreğimle yaşıyorum. Bazılarını ise tarihe mal olduklarını duydum. O zaman insan aynı yol ve amaçta yaşadığında, ister birebir kendisi yaşamış olsun, isterse de farklı zaman ve mekanlarda yaşananları olsun aynıdır. Onlar geçmişte ve gelecekte ayrılmaz parçacıkların anlam ifadesidir. O zaman yaşanılan anıların acısı da ve mutluluğu da paylaşanılandır.
Üç dağ vadisi ( Sîser, Kurîs Kember)
Gerçekliğe yol alırken gördüğüm her manzara birşeyler vermiş ve almış şu küçük dünyada sığdırdığım yüreğime. Ülkemin bir yönünden, başka bir yönüne yol alıyordum. Bu sefer adresim Garzan’dı. Garzan, kendimi ölüm ve yaşam gerçekliğinde emekle, terle yaratma adresim oldu. Çünkü bir özgürlük savaşçısı olarak, ilklerin bir çoğunu ve yenisini tanıyıp, yaşayacağım mekan ve adres oldu benim için. Yani yeni bir çok şey! sevgiyi, öfkeyi, acıyı, mutluluğu, anlamın yarattığı gerçekleri Garzan’da buldum. İnsan hislerinde yaratılan hayallerin zamanla beraber mekanlarda yeşeren emeğin tadını tanıyacaktım. Zorluğun hissediliş ifadesini ve sonucun yaratacağı anlam sevincini yani hepsini bilerek yolda yaşadığımız zorluk ve yorgunluğun anlamı da bu dağlara varmamızla belirlenmişti. Güneş yükselmeye devam ettikçe belirtirler daha da netleşiyordu. İnsan yüreğinde tanımamanın yarattığı gizem daha da sabırsızlık kazanıyordu. Gizem arttıkça öğrenme sabırsızlığı daha fazlalaşıyordu. Garzan hemen yetişmek istediğim sabırsızlığın coğrafyası oldu.
Gecenin sessiz ve karanlığı kendini sıcak, hareketli ve aydınlık günün kucağına bırakmıştı. Günle beraber vadi net bir şekilde görünüyordu. Artık yüreğimden bakıyordum vadiye ve onu çepeçevre kaplayan sarp dağlarına ve sık ormanlarına. Anlamıştım artık yüreğimdeki sabırsızlığı, yüreğimde sıkışan bütün sabırsızlığı. Vadiyi öğrenme, gerçekliğiyle tarihte yaşanmış olanı ve bundan sonra yaşanacak olanı öğrenmekti. Şimdi kendi gözlerimle görüyor ve yüreğimle hissedebiliyordum anlama biçilen ifade gerçekliğini evet ben ve vadi karşı karşıya duruyorduk. Gözlerimin bakışlarına doyumsuz tablo gibi duruyordu. Sanki bir tabloya bakıyordum! Bir yolcunun görmek istediği en güzel manzara bu olmalıydı. En doğal renk ve tonlarla süslenmişti. Ama ne ben bir ressamdım ne de karşımda duran tuvale işlenmiş bir resimdi… Her şey bana çok yeni ve bir o kadar güzel geliyordu bu vadide. Yaşamın bütün anlamlılığı sanki buradaydı. Sessizce durup gözlerimin bakışları arasına aldım vadiyi! Şimdi daha net görüyordum vadiyi… Sarp kayalıkları, yemyeşil ormanları ve muhteşem görünümü… Kartalların yuvaladığı, dağ keçilerinin gezindiği kayalıklar tarihi bir kaleyi anımsatıyordu insana. Karşıdan baktığımda vadide belirgin üç yüksek dağ vardı. İlk dağ, çok sarp uçurumlardan oluşan zirvesi dik, yamaçları yemyeşil ormanlardan oluşuyordu. İkinci dağ ise çok yakınında duruyordu sanki ikisinin arasından bir tünel açılmış gibi görünüyordu. Zirvesi düz bir tepsiye benziyordu. Bir kale surları gibi girişleri vardı. Doğal kapıların dışında yol vermez uçurumlardan oluşuyordu. Onun da zirvesi ve yamaçları ormanlarla kaplıydı. Üçüncü dağ ise ikisinden biraz daha uzaktı. İkisinden daha yüksek zirvesi ve yamacının yarısı yaylaydı. Vadinin içlerine inen yamacı sık ormanlardan oluşuyordu. Vadinin derinliklerinde akan çayın çıkardığı ses sanki hep onların halaya kalkışına söylenen türkü sesini çıkartıyordu. Suya bakıldığında suyun rengi yeşildi. Bir yılan kıvrılışı gibi vadinin derinliklerini yarıp çılgınca akıyordu. Evet bu bir tablo değildi. Gerçek bir görüntü ve ben gözlerimle, yüreğimle bakıyordum. Bir adı olmalıydı ve belki bir öyküsü vardı. Tarih yaşanmıştı bu dağlarda. Aslında merak ettiğim adı değil. Bende belirlenen hisler ve burada yaşanan tarih gerçekliğe bir ad vermeliydim. Evet ben bu vadiye (üç dağ vadisi) diyeceğim. Bu dağlar Sîser, Kurîs ve Kember. Üç dağın ismi. Bakalım akıp giden zaman içinde bu vadi ne alıp, ne verecektir bana ya da ne öğretecektir. Bundan sonra yaşam bu suyun aktığı gibi akacak bu coğrafyada. Zaman akıp giderken hayat akışının içinde, zamanla beraber anılar katmerleşerek gidiyordu. Mekanı anılar sarıyordu. Her yerini ve her karesinde anlamın ifadesi yeşeriyordu geçmişten süregelenlerle. Kimi acı, kimi sevgi yaşatıyordu. Ne fark eder ki önemli olan anlamın özgür iradeyle yaratılmasıydı ya da yaratma mücadelesini amansızca vermekti. İradeyi yaratmak ve mücadele arzusu anlamla ifade bulduğunda o zaman kesinlikle ulaşılacaktır amaca ya da yaratılmak istenen sonuca.
Erken gelen bir baharda tanıdım üç dağ vadisini. Ve o erken baharda tanıdım tarihin içinde yaşanmış olup şu an hala yaşanan insanların yaşayış biçimlerini. Bahardı birçok farklılığın olduğu mevsimdi o gün. Bahar o mevsimdir ki, ölümsü kefen beyazlığındaki soğuk, sessiz karları eriyip suların coşkulu haykırışlarıyla toprağı sulayıp ve toprağa düşen tohuma can verip filizlendirmesidir. Bu mevsimdir Kawalar’dan Çağdaş Mazlumlar’ın diriliş ve direnişleridir süre gelen zamanlarda. Sevilmez mi bu mevsim. En güzel ve coşkulu duygularla sevilir. Evet yaşamımda akıp giden cümleler ve beyaz sayfaları karalayan kalemim ilklerin çoğunu o erken gelen mevsimde yaşadı ve tanıdı. Burada yaşananların bazıları unutmuş ya da uzun bir zamandı yalnızlığıyla başbaşa bırakılmıştı(üç dağ vadisi). Ama anıları hiç unutulmayacak ve hep hissedilecektir. Bizlere bıraktıkları büyüyen ve olgunlaşıp güçlenen umut ve fikirleridir. Unutulmayan dağlarda dökülen kanlarının yarattığı süsleyişlerdir ve yaralarının dağlara işlenmesidir. İnsan bu vadinin tarihini öğrendiğinde o zamanlarda yaşamış olmasa da yine de hissedebiliyor sanki bir parçasıymış gibi oluyor. Oldum olalı geçmiş beni hep heyecanlandırmıştır ve sürekli hislerimin en derininde gizemli bir perde gibi sabırsızca damarlarımdaki kanın hareketliliğiyle hissetmişimdir. Onun içindir ki arayışlarımın temelini oluşturan tarih olmuştur. Zaten yaşamak istediğim anlam geçmişte yitip giden yiğitlerin geçmişi ve bizlere bu geleceği yaratan iradenin ifade bütünlüğü olmuştur.
Patika
Yolcu edilen yolda ve dönmeyenlerin yolunda baharın yarı hüzünlü coşkusuyla izlerinizin üzerinde yol alıyoruz. Onları yolcu ederken yol ve izleri kar beyazlığıyla kaplıydı. Ama bugün karlar erimiş ve toprağın kokusu karışıyor nefeslerimize. Topraktan onların kokusu karışıyor nefeslerimize ve kalp atışımızı sağlayan onların gerçekliği oluyor. İşte baharda duygu yeniden can bulur toprak kokan kokularıyla. Hepsi onların olmadığı bir zamanda oluyor ama hep toprak gerçekliği gibi olacak. İzler patikada kaybolmuş. Yol alırken patikada o zaman yaşanan bütün zorlukları ve herşeye rağmen yaşatmak istedikleri umudu hissedebiliyordum. Uzak bir seyirci gibi canlanıyordu gözlerimin önünde. Bu baharda, her baharda olan iki değişiklik vardı. Oda iki kişi daha almıştı o hep aynı görünen patikada. Patikaya renk veren Xelil ve Hebun yoldaşların gülüşleriyle görünen iki mezartaşı. Ama içinde bir yaşam, bir fikir ve yarıda kalan umutları vardı. O ölümsüz yiğitlerin anılarıydı bize bu patikada yürüme gücü veren. Merhaba Xelil ve merhaba Hebun sizleri baharın gülümseyişiyle selamlıyorum. Ve şu an hep döner diye gözlediğimiz patikada ilerliyoruz. Yüreğimizde sizin yüreğiniz ile anılarınızla ilerliyoruz. Bu sabah ayrılmaz gece dostlarına anlatacağız sizleri. Bir tebbessüm belirlenir yüreğimizde ve sizleri gördüğüm yerde hoşça kal demeden tekrardan buluşmak umuduyla. Devrim yürüyüşçüleri dönmediğiniz yolda yol alıyor. Acı veren soğuk ve beyaz yolda güneş ve toprak hüküm sürüyor bu sizlersiz baharda.
Baharda can
Baharda gördüm seni
Yine baharda gittim senden
Aşkla sevdim seni
Ve devrimci duygularla
Savaşla var ettim barışımı
İnanarak aşkla ülkemde
Ve yine baharda döndüm sana
Gözlerim ve yüreğimde ülke aşkıyla döndüm yüreğine.
Dağlarda özgürlüğün kıvılcımıyla
Yüreğini yaşattım yüreğimde
Ve orada sözleştım saf, sade ve temiz duygularla
Yine de hep baharda var ettim seni.
Unutma can!
Dönüyorum sana, en son yaşanan baharda aşkla
Sevdayla, umutla, ülkeyle
Toprak kokusunun yaprak tazeliğiyle dönüyorum sana
Baharda ve yine inadına baharda
Ülkemde ilk sözleşmenin
Çoşkusuyla dönüyorum sana can
Şehit Bahoz Agır
Kod Adı: Bahoz Agır
Adı Soyadı: Ahmet Tekin
Doğum Yeri: Mardin
Anne - Baba Adı: Meles - Ömer
Şehadet Tarihi ve Yeri: 13 Ocak 2017 / Bitlis
Roboski dağlarında bir çığlık yankılanır. Bir ananın doğum sancılarının çığlığıdır. Ay yüzlü bir kız çocuğu hayata açar gözlerini… Adı Sorxwîn. Annenin çığlıklarında saklıdır Sorxwîn’in asiliği. Daha çocuk yaşta dağlarda büyüyen Sorxwîn köyün en sevilen çocuklarındandır. Duruşu ile, asiliği ile tanınır. Sorxwîn köyde her zaman düşmanın baskı ve zulmünü düşman gerçekliğini birebir yaşamış ve gerillaya katılmayı hep hayal etmiştir. Yönünü PKK saflarına verir.
Sorxwîn arkadaşla daha tanışmadan birçok arkadaş onu anlatmıştı. Hep merak etmiştim. 2016 yılında ne tessadüftür ki onunla aynı alanda kaldım. Onu tanıma şansım olmuştu nihayetinde. İlk gittiğimde alana yabancıydım. Kendimi tuhaf hissediyordum. Fakat Sorxwîn arkadaşın sıcak yoldaş yaklaşımları beni etkilemiş ve o tuhaf hissi bende kırmıştı. Çok güçlü bir kadındı. hem duruşu, birikimi ve sürekli kendini geliştirmesi okuyup yazmasıyla örnek bir arkadaştı. Elbette bunlarla beraber etrafındaki yoldaşlarıda geliştirmesi, harekete geçirmesi bende bir iz bırakmıştı. Geceleri imkan olmadığından kaynaklı karanlıkta kalırdık. Bize masal anlatırdı. Tartışırdı yeri gelincede türküler söylerdi. İzin vermezdi bir boşluk oluşsun. Farklıydı, Sorxwîn özünü kaybetmemiş bir botan kızıydı. Güler yüzlülüğüyle etrafa ışık saçan, yüreğinin sıcaklığı ile insanın içini ısıtan yoldaşlığı nakış edilmişti yüreğimde. İlk katıldığında Cudî dağlarında kalmıştı. Çok bağlıydı, Cudî üzerine birçok şiir ve yazı yazmıştı. Özlemle dolmuştu yüreği… Artık bu özlemi içinde taşıyordu. Kendini dayatıyordu Bakur’a gitmek için her ne kadar Cudî’ye bağlı olsa da o bütünleşmişti dağlarla, Dersim’e gitmeyi istiyordu. Fakat Cudî’de hayallerinin yarım kalmasından olsa gerek ki tekrar Cudi dağlarına yol aldı. Ve şehitlik mertebesine orada ulaştı. Sorxwîn yoldaş seni saygıyla anıyor izinde olma ve anılarımıza sahip çıkma sözünü veriyorum.
Mirov hebûnek çawa ye û dixwaze çawa bijî? Ger di gerdûn û xwezaya me ya îro de mirov bi exlakî û wîjdanî bersiva van herdû pirsan bida û li gor wê jiyan bikira, dibû ku ewqas êş û nexweşî nehatibana jiyîn. Ji ber ku di hişmendiya desthilatdariya cîhanî de mirov jî, wek zindiyek di gerdûn û xwezayê de di nav diyalektîka bê hev jiyan nabe de xwe kor û ker kiriye, êşa giran îro civak dikşînê û zirar dide tevayê xwezayê.
Çiqas hişmendiya desthilatdarî û mijokdarî di roja me ya îroyîn de derketiye lûtkeya herî jor jî, hişmendî û hêstên ku ji civaka xwezayî yê azadî, wekhevî û di nava xweşikbûnê de jiyîn, hewldan û lêgerîna cewherê mirovahiyê ye. Çawa ku ava baranê bêyî astengiyan nas bike çiya û dîwaran diqelêşe û xwe digihînê behrê, lêgerîn û hewldana mirovahiyê ya ber bi azadiyê jî tim di nava herikandinê de ye. Ti hêz nikare li hemberî hişmendî û azadiye xweser bisekine. Di vir de ya girîng û diyarker ew e ku, mirov bi biryar û israr be.
Çima ewqas sitêrk tên hîskirin, ji ber ku ew azad in; bi xweşikbûn û ronahiyên xwe tarîtiyê ronî dikin. Di mesafeyek şûn de tiştek nikare xwe nêzîk bike û azadiya wê ji dest bigire. Ew dikare xwe ji asîmanan de biavêje û xwe parçe bike. Lê ew ti car teslîmiyet û bêrûmetiyê qebûl nake. Hîskirin ji vê tê. Jiyana azad ewqas bi qîmete ku mirov ji bo wê bi eşq diçe mirinê. Ji bo vê berxwedêrên jiyana azad hevalê Kemal Pîr gotiye, “em ji jiyanê bi qasî di oxira wê de bimirin hez dikin” bi canên xwe yên xwebexşane rêbertî ji jiyana azad re kirine. Her çiqas mirov bi sed, an jî bi hezar salan jiyan neke jî, şopên jiyana azad a civaka xwezayî tim jiyan dibe û wê jiyan bibe. Rêber APO tim behsa jiyan û civak, azadî û civakê dike. Ewqas bi hev ve girêdayî ye, bêyî hev nabe.
Belê, di roja me ya îro de dagirkerî li ser civakan ewqas xwe qayîm kiriye ku, encax bi têkoşîn û berxwedanek xurt mirov dikare bibe xwediyê îrade û jiyanek azad. Ji bo vê Mazlûman gotine, “berxwedan jiyan e.” Mixabin, bê berxwedanî û bêbedel azadî û birûmetî jiyîn di pergala cîhanî yê di vê deme nemimkun e. Xweşikbûn jî bi azadiyê ve girêdayî ye. Rêber APO tim ev ji me re digot: “Ê şer bike azad dibe, azad dibe xweşik dibe, xweşik dibe tê hezkirin.” Ev hişmendî ronahiya li pêşiya azadî, xweşikbûn û hezkirinê ye. Ev ronahiye ku ji bo gelan bûye hêviya azadî û wekheviyê. Di pêşengiya tevgera Apoyî de tenê ne ji bo civaka Kurdistanê, ji bo tevahiya mirovahiyê bûye hêviya jiyanek nû û azad. Ji ber vê desthilatdarî û dagirkeri yên cîhanî bi hev re êrîşên xwe yên hovane li dijî tevgera Apoyî pêşdixin.
Cara yekeme ku, di nava civaka Kurd û Kurdistanê de tevgerek wek PKK’ê bi felsefe û birdoziyek zelal, rêya têkoşîna azadî û serxwebûnê derdikeve holê. Gelê Kurd ku li ber qirkirin û tinebûnê bû, bi derketina tevgera Apoyî çavê xwe li jiyanê vekir û hêviya têkoşîna azadî û serxwebûn pê re pêşket. Dagirkeriya Tirk difikirî ku, tevgera Apoyî jî wek serhildanên Kurd û Kurdistanî wê di demek kurt de bêbandor bike û bêastengî dagirkeriya xwe bimeşîne. Lê keç û xortên Kurdan di pêşengiya hişmendiya Rêber APO de bi seknek qehremanî têkoşiyan û gelek nirx avakirin. Bêgûman di van 40 salên bihûrîn de gelên Kurd û Kurdistanî gelek berdêlên giranbûha dan. Ji bo azadiya gel û welatê xwe bi hezaran keç û xortên ciwan xwîna xwe ser vê xaka pîroz rijandin û bûn ronahiya jiyanek azad û birûmet.
Mezopotamya dayîktî ji mirovatyê re kiriye û di himbêza xwe de xwedî kiriye. Li derdora ava Firat û Dîcleyê bi xuliqkarî û pêşengiya dayîka xwedavend berhema jiyanê hatine xûliqandin û bûne çavkaniya jiyana mirovahiyê. Îro ev ji aliyên her kesan ve tên zanîn û hatine pejirandin. Herêma Rojhilata Navîn bi çar demsalên xwe, bi baran û tava xwe berhemên pir dewlemend derdixe û bala mirov dikşînê ser xwe. Dagirkerên cîhanî û ya herêmî tim çavên xwe berdane van berhemên dewlemend û êrîşên hovane ser pêşdixin. Bi hezar salan ev herêm di bin êrîş û berxwedanê de bûye qada şer. Ev hêzên dagirker û desthilatdar ji bo berjewendiyên xwe yên demkî, gelek qirkirin li ser gelên herêmê meşandine û bi vî awayî gelek netew ji holê hatine rakirin. Gelên herêmê tim li himberî êrîşên dagirkeran mirin qebûl kirine, lê koletî û bêrûmetî qebûl nekirine.
Herêma Hezex jî di navenda vê qadê de cihê xwe digirê û di navbera ava Dîcle û Firatê de ye. Li vê herêmê gelek netew û ol dijîn û jiyanek pir dewlemend bi hev re jiyan dikin. Bi av û çandiniyê ji bo gelan bûye xezîneya jiyanê. Ji bo vê tim êrîş ser çêbûne û gelên herêmê ketine nava berxwedanê li dijî van êrîşana.
Malbata hevala Emîne Oral, bi navê din Nûjiyan yan jî Qarlî jî li ser vê xakê û di nava vî gelê berxwedêr de dijî. Di destpêkê de ez dixwazim ser navê hevala Nûjiyan çend gotin bibêjim; hevala Nûjiyan navê wê yê malbatê Emîne ye. Piştî tevlî gerîlayên azadiya Kurdistanê dibe, navê xwe dike Nûjiyan Bager. Navê birayê xwe yê şehîd, Bager wek paşnav digirê. Di sala 2015’an de dema hevala Nûjiyan tevlî nav refên gerîla dibe û di heman salê de di bin fermandariya hevalê Harûn Çekdar de perwerdeya sekvantîyê dibînê. Ji ber nişana wê pir baş e û tim li hedefê dixê, mamostayê wê hevalê Harun jê re dibêje, “Çaqal Qarlos.” Wek tê zanîn Çaqal Qarlos sekvanekî navdar e û di cîhanê de tê nasîn. Piştre wek Qarli tê zîvirandin. Hevala Nûjiyan piştî şehadeta hevalê Harûn Çekdar, ji bo bîranîna wî navê Qarlî bi kar tînê.
Ez ê di nivîsa xwe de bêtir navê Nûjiyan bi kar bînim. Ji ber bêtir ev nav lê tê. Ev malbata welatparêz ku ji çandek berxwedêr tê, li hemberî dagirkeriya dewlata Tirk jî tim seknek bi rûmet nîşan daye. Piştî ku tevgera azadiya gelê Kurdistanê di bin fikir û ramanê Serok APO de li herêmê pêş dikevê, malbata hevala Nûjiyan jî wek gelek malbatên din ên welatparêz, li dijî zilma dewlata Tirk cihê xwe li gel tevgera azadiyê digirin. Tevgera Apoyî ji bo xwe hêvî û çavkaniya jiyana azad dibînin û bi tevahî derfetên xwe beşdarî vê têkoşîna azadiyê dibin. Kurekî wan bi navê Bager, di salên 90’î de beşdarî gerîlayên azadiya Kurdistanê dibe û pişre tevlî kerwanên şehîdên şoreşê dibe
Belê, hevala Nûjiyan li vê herêma welatparêz û di nava dewlemendiyê de çavê xwe li jiyanê vedikê û dibe şopdara xwedavendan. Ji ber ku herêm û malbat welatparêz bûn, hevala Nûjiyan di tevahî jiyana xwe ya civakê de bi hêsta li dijî dagirkeriyê têkoşîn kirinê mezin bû û meyla xwe da vê. Ew çiqas di nava pergalê de be û wek xwendevaneke dibistana dewlata Tirk xwendibê jî, bandora neyinî ser çênebû û xwe parast. Di zarokatî û ciwantiya xwe de rexmê heya Lîseyê dibistan dixwîne jî, xeyala wê jiyanek azad û bi rûmet, bi gelê xwe re di welatê xwe de jiyankirin bû. Çiqas ew li deştê ji dayîk bûbe û mezin bûbe jî, xeyala wê serê çiyayên azad bû. Li pêşberî wan çiyayên serbilind, Gabar hebû û wê tim bi temaşekirina bilindahiya Gabarê dile xwe mezin dikir. Bi sala wê temaşeyî çiyayê Gabarê kir. Car Gabar wek bûkeke xemilandî bi berfa sipî xweşik dibû, car bi şînahiya biharê re dewlemendiya pir rengî delal dibû û car jî bi demsala payîzê re zer dibû û rengê rojê dida. Li ber çavê hevala Nûjiyan, Gabar çar demsalên xwe yên dewlemend jiyan dikir û bala wê dikşand ser xwe. Wê dixwest Gabar bikşînê gel xwe û Gabar dixwest wê bikşîne gel xwe. Di navbera wan de ava Dîcle wek kemberekî li noqa Gabar dizîvirî derbas dibû. Êdî ti kes û ti tişt nedikarî wê ji eşqa gîhandina Gabarê re qut bike û her çû Gabar di dil û mêjiyê wê de mezin bû. Roj, car di navsera Cûdî re, car jî li navsera Gabarê re derdiket û tîrêjê xwe didan çavên wê, deşta Hezexê ronî dikir. Êdî wê jî ji bo rêwîtiya ber bi rojê re dil û mêjiyê xwe qayîm dikir. Êdî tiştek wê bigirê nemabû, wê jî dixwest ji hêlîna xwe bifirê cihekî bilind ku azad bijî ku destê qirêj negihê wê.
Sala 2015’an bû, deşta Hezexê di şînahiya biharê de xemilî bû, kûlîlkên pir rengî çavên xwe li jiyanek nû vekiribûn, berfa Gabarê jî heliya bû û rengîniya biharê li vir jî rûyê xwe yê xweşik nîşan dabû. Armanca hevala Nûjiyan a çûyîna ser çiyayên azad pêk hatibû. Wê çeka birayê xwe yê şehîd Bager rakiribû û ketibû rêka heqîqetê. Ew gîhaştibû cihê bilind û nêzî rojê bibû, ji bo parastina gel û welatê xwe li zinarên bilind bibû nobedar. Eşqa wê ya ji Gabarê re pêk hatibû û pir bi rûkenî jiyan dihûnand.
Di Adara 2016’an de em hatibûn Gabarê û li navsera Gabarê cara yekem me hevala Nûjiyan dît. Nû nû daristanan pel diteqiyan û pelçimê xwe vedikirin, di van rijan de car teyrok û car jî baran dibarî. Wek tevger û gel li Kurdistanê di çarçoveya berxwedana rêveberiya xweser de li dijî êrîşên hovane yên dewlata Tirk, berxwedaniyek mezin dihat kirin. Di zivistanê de li Cizîr, Sûr, Hezex, Kerboran û gelek bajarên din berxwedan meşîbû. Li Şirnex, Nisêbîn, Gever û gelek cihên din bexwedanê berdewam dikirin. Zivistanê fermandarê Gabarê hevalê Bedran Koçer bi komek hevalan ku hevala Nûjiyan jî di nav de bû, derbasî herêma Kerboranê bibûn ku, piştgirî bidin berxwedana Hezex û Kerboranê. Hevala Nûjiyan jî xwestibû ku di pêş de li dijî êrîşên dewlata Tirk ê li ser gelê me dike bisekinê û berpirsyartiya xwe ya demê bêne cih. Rexmê nû bû û pir ciwan bû jî, lê ew bi berpirsyariyek mezin tevdigeriya û xwedî helwesta demê bû. Dema em di meha Adarê de gîhaştin Gabarê, heval ji Kerboranê hatibûn. Di nav vê berxwedanê de fermandar Bedran Koçer jî di nav de gelek heval şehîd ketibûn. Van şehadeta çiqas di hevala Nûjiyan de jî hestiyariyek çêkiribû, lê ew bi biryar bû ku tola wan rakê. Ji wê rojê heya bihara 2018’an em ji nêz ve hevala Nûjiyan nasdikin û me tevlîbûna wê ya xebatê şopand. Carna bi hev re bûn, carna bi notên nivîskî û carna jî bi rêka hevalan silavên xwe ji me re rê dikir.
Hinek mirov hene ku ne pêwîst e ku, ji bo mirov wan nas bike pir bi wan re bimînê, di nava çend rojan de tên nasîn. Di jiyana min a van salên dawiyê de herî zêde hevalên ku ez jê bandor bûm, dil û mêjiyê paqij û vekirî yek, hevalê Rojhat Zelal û ya din jî hevala Nûjiyan Bager bûn. Ez dikarim zelal bibêjim ku, ev hevalana û wek van hevalana bi sekin û tevlîbûnê xwe yên paqij bi dehan car soza girêdana hevaltiya PKK’ê bi min dane dubarekirin û biryara min a têkoşînê xurtir kirine. Nexasim hevalê Rojhat û hevala Nûjiyan. Ez dikarim li vê mikur werim ku, gelek car dema min tevlîbûn û fedekariya wan ciwanên dil paqij didît, gelek car min ji xwe re digot; mirov ji bo wan bi dehan caran jî bimirê, cardin ne bes e.” Ewqas kesayetên bi bandor bûn. Di dil û mejîyê wan de çi derbas dibû, di rûkenî û dan-sitandinê wan de diyar bû û dihat dîtin. Gelek ji me ji bo rastiya xwe em nîşan nedin û kêmaniyên xwe veşêrin, em bi zimanê cuda diaxivin û xwe cuda nîşan didin. Di hevala Nûjiyan û hevalê Rojhat de ev tine bû, her tiştên wan di rabûn, rûniştin û ronahiya çavên wan de dihat dîtin.
Di tevahî kêliyên jiyana xwe de ji bo me dibûn mamoste. Ez vê vekirî bibêjim, gelek car min ji wan enerjiyek mezin girt û ji bo min bûn hêzek mezin. Tim aşkere tê gotin ku, şervan bi perwerdeya fermandarên xwe xurt dibe û pêş dikeve. Lê berovajî vê jî rastiyeke ku fermandar jî ji şervanên xwe hêz digire û mecbûr dimîne xwe pêş bixe. Herî kêm ev ji bo min derbasdar e û rastiyek jiyanî ye. Carna mirov ji xwe pirs dike, gelo çi taybetmendiyên wan hevalana hene ku ewqas mirov bandor dikin û bi xwe ve girê didin? Derveyê dil û mejiyê paqij ku ji bo azadiyê bi biryar di rêka heqîqetê de dimeşin. Nexwe ev têrê dike ku mirov di kûraniya dilê hevalên xwe de cihê xwe çêbike. Cewherê dile wan bandora xwe li ser xebat û jiyana wan a rojane jî dibû. Tevahî jiyana xwe xistibûn bin xizmetê gel, welat û hevalên xwe. Li hemberî hevalên xwe dilnizmbûn, li hember dijminê xwe yê hovane kîndar û xwedî helwestek zelal bûn û di her kêliyê de jiyan dikirin. Ger PKK’êyî bûn, têkoşerî ne ev be, wê deme çi ye? Di şexsê van hevalana de jî me carek din dît ku, çiqas mirov nû û ciwan jî be, ger mirov li hember partiyê, gel û hevaltiyê ewqas zelal be, bi dil û mêjiyên paqij tevlî bibe, mirov pir mezin tê hezkirin û derdora xwe pir zede dikare bandor bike. Ev herdû hevalan jî ji heman herêmê bûn, ser heman xakê mezin bibûn.
Belê keça ciwan û berxwedêr hevala Nûjiyan, navê xwe rast danîbû û ew li gor navê xwe tim tevdigeriya û nîşanî mirovan dida. Wê bi temamî jiyana kevin berdabû û bi tevlîbûna PKK’ê re dest bi jiyaneke nû kiribû. Li hember jiyana dagirkeriyê ku ser civak û malbatê bandora neyinî çêkiribû, tim pê re di nav têkoşînê de bû û kesayeta xwe ji nû de ava dikir. Di tevahî kêliyê jiyana xwe de, nîqaş û pirsê wê tim li ser vê bûn. Lêgerîna wê ya ku xwe zû çêbike û xurt tevlî bibe, di tevahî kêliyê jiyana wê de dihat dîtin. Ji aliyekî ve wê tim pirtûkên partiyê, ser şehîdan û yê Serokatî dixwendin, ji aliyên din ve baş li fermandar û hevalên kevin bi baldarî guhdar dikir û tiştên erênî ji bo xwe digirtin. Gelek car wê bi meyzandin û guhdarkirina xwe ya bi baldarî, dihişt ku mirov bîranîn û tecrubeyên xwe pe re parve bike. Demdirêj mayîna hevala Nûjiyan li gel fermandariya jor yek, ji bo di malbatê de şehîd hebûn ji ber parastina wê bû. Ya din û herî girîng ji ber ew ji pêşketinê re vekirî bû, hêviyek mezin dida mirovan bû. Tim dixwest mezin bifikre û mezin bixebite. Ji tevlîbûna xwe nerazîbû û hewl dida ku vê biborîne. Di van 4 salên ku li dilê Botanê, Gabarê derbas kir de tevlî gelek çalakiyan bû û derbên giran li dijminê dagirker xist. Lê ew bi vê nerazîbû û tim dixwest ku di pêş de bikeve êrîşê û derbên girantir li dagirkeriya Tirk bixe. Çiqas ew li hember vesazkirina fermandar û rêveberiya xwe bi rêz bû û pirsgirêk dernedixistin jî, dema ku ew di koma çalakiyê yên paş de dihat vesazkirin, bi meyzandin û rûdana xwe nerazî bûn nîşanî mirov dida.
Taybetmendiyek din ên hevala Nûjiyan ku cihê xwe di kûranîye dile me de çêkir jî, tim hevalê xwe fikirandin û parve kirin bû. Tevahî tiştên wê heman demê yên hevalên wê jî bûn. Carna çiqas em dûrî Gabarê li heremek din a Botanê bûn jî, hevala Nûjiyan em ji nîmeta Gabarê bê par nedihiştin û ji me re rê dikir. Ji dewlemendiya Gabarê dims, simaq, benî, tirşo û behîv ji me re rêdikirin. Bi vê nêzîkbûna xwe ya bi hevalên xwe re dilsoz, dixwest ku hevaltiya PKK’ê bîne bîra me. Di PKK’ê de ji xwe bêtir, hevalên xwe fikirandin, diyalektîka jiyanî ye û pêşengê PKK’ê ev nîşanî me daye. Gelek car hevala Nûjiyan bi dilsozî gotiye ku, “xwezî li şuna vî hevalî ez şehîd biketama.” Ji bo hevaltiyê fedayîbûna xwe dianî ziman. Ewlahiya hevalên xwe ji ser a xwe re digirt. Cilek baş ji bo hevalên xwe fikirandin, xwarinek xweş ji bo hevalên xwe çêkirin û şandin, kesayetek mezin dixwaze. Ev mezinbûn û dilpakî bi hevala Nûjiyan re pir zêde hebû.
Hevala Nûjiyan li kêleka van dilpakî û paqijiya xwe, sekna jina azad jî ji bo xwe esas digirt û jê tawiz nedida. Ew bi mezinbûn û bûna hêza jinê bawer bû û bi vê serbilind bû. Baş dizanî ku ev mezinbûn û bûna hêz di xwe de pêşxistinê re mimkun e û pêkane. Ji bo vê ewqas lêgerîn û hewldanên wê yên xwe pêşxistinê xurt bû. Ew pir bi xwe bawer bû û tevî hevalan re di nava nîqaşên vekirî de bû. Bi qasî ew li hember desthilatdarî û paşverûtiya zilam radîqal bû, ewqas jî li dijî jina kola û paşverû bû. Car bi rexneyên xwe yên vekirî, car jî bi sekna xwe ya rêxistinî li dijî şaşîtiyan disekinî. Gelek car me dît ku bi refleks û meyzandina xwe li dijî sekna zilam a nêrîna şaş, ser jinê helwest digirt û nerazîbûn nîşan dida. Wê dikarîbû ku pîvan û meyzandina şaş ji nav hev derxe û bi pîvanê rêxistinî li dijî wê helwest bigirê. Wê tenê rexne nedikir, hewl dida ku sererastkirinê çêbike û hevalan xurt bike. Tebetmendiya hevala Nûjiyan yek jî ew bû ku, ji axaftin zedetir bi meyzandin û refleksên xwe şaşitî rexne dikirin û dixwest ku heval xwe ji ber çav re derbas bike. Ji bo wê pîvanên partiyê, nirxên gel, girêdana şehîdan û hevaltiya rast, xeta wê ya sor bûn.
Heval Nûjiyan di sala 2018’an de ji hevalê Cemal re nameyek rêkiribû. Min jî ew nameya xwend. Di vê nameyê de jî berpirsyariya wê ya rêxistinî dihat dîtin. Navê gelek hevalên rêveberiya jor di vê nameyê de derbas dibû. Him rexnêyên xwe kiribûn, him jî hişyariya ewlakariyê van hevalana kiribû û bêrîkirinên xwe anîbû zimanMixabin dema di rêkê de dihat ew jî wek gelek hevalên xwe ketibû kemîna xayîn û bêbextê hovên dewlata Tirk. Belê ew li çiyayê Cûdî, li pêşberî deşta Hezexê di encama êrîşa balafira şer ê dewlata Tirk a hovane de birîndar dibe û ji bo dîl nekeve deste artêşa Tirk, bombeyê xwe di canê xwe ye ciwan de diteqînê û tevlî kerwanên nemiran dibe! Wê li bilindahiya çiyayê Cûdî, bi dengê bombeya xwe, xwe gihand tevahî mirovatiyê û ronahiya xwe da deşta Hezex, Cizîr, Silopî û Dêrka Hemko. Wê jî wek gelek hevalên xwe, xwîna xwe ber bi ava Dîcleyê ve herikand. Wê li pey xwe gelek bîranînên ku ji bo azadî û serxwebûn ronahî çekin hiştibûn. Li geliyê Hesenan dengvedana dengê bombeya wê hêj tê guhê me û ew deng wê tim di guhê me de bimîne!
Belê hevalno, gelek bîranînên me bi hevala Nûjiyan re jiyan kir û bandorek erênî ser me ava kir hene. Êdî ji me tê xwestin ku, em wan jiyan bikin û bidin jiyankirin. Hevala Nûjiyan ji bo ku tiştek baş ji me re bibêje, yan jî bi jiyana xwe nîşanî me bide, hemû derfetên xwe bi kar dianîn. Em îro baştir fam dikin ku, ew di dema herî zede diwestiya, yan jî nexweş bû de jî, ev êş di dilê xwe de vedişart ji bo hevalên xwe bi xwe re mijûl neke û moralê hevalên xwe nexe. Dikarîbû ewqas êş bi canê xwe bide kişandin, lê nedihişt ku hevalên wê bibihîzin û xemgîn bibin. Ewqas ji bo hevalên xwe bi berpirsyar û zirav difikirî. Vê jina leheng û delal bi gelek bîranînên xwe nîşanî me da ku êdî lazim e em sekna xwe ya li hemberî xeta jina azad, girêdana Rêber APO, girêdana şehîdên şoreşê, girêdana nirxên gel, girêdana hevaltiya PKK’ê cardin ji ber çavan re derbas bikin û kêmasiyên xwe bidin derbaskirin. Vê hevala delal ev ferman bi sekna xwe da me. Êdî lazim e di jiyan û tevlîbûna xwe de em sererastkirin çekin û bibin layiqî vê şehîda mezin û seknek Apoyî nîşan bidin. Hevala Nûjiyan tim ji min dixwest ku, em li Gabarê bi hev re bin. Belkî tim ne li Gabarê bim, lê ez soz didim te ku, ez ê di tevahî jiyana xwe de bi te re, hevalê ku te ewqas jê hez dikir, hevalê Rojhat û tevahî şehîdên şoreşê re bim. Ez ê tim hewl bidim ku we di kûraniya dile xwe de bi cih bikim, jiyan bikim û bidim jiyîn. Her ku min zehmetî kişand, ez ê rûkeniya we ya pir delal ji bo hêz bigirim, bênim bîr û berçavên xwe.
HAQÎ ARMANC
Hevalê Çetîn jî yek ji zarokên xaka pîroz a navbera Firat û Dîcleyê bû. Vê xakê malavanî ji mirovatiyê re kiriye û bûye malzaroka civakbûn ûê navenda jiyanê. Ev xaka pîroz, ne tenê bûye bingeha jiyanê, heman demê bûye warê berxwedana li dijî zilm û hêviya jiyana azad. Ji ber vê jê re tê gotin “warê pêxemberan” û pîroz tê dîtin.
Hz. Îbrahîm li dijî zilma Nemrûd û xwedayên sexte serî rakir. Xeta berxwedana pêxemberan a bi hezaran sal bû pêşengê hêviya jiyana azad. Rêber APO jî yek ji van pêşengê civaka azad bû, wî jî di vê xaka pîroz de serî li hemberî zilm û dagirkeriya serdemê rakir û bû rêberê gelê azadîxwaz. Rêbertî li vê xak û bajarê pêxemberan ji dayîk bibû û di nav vê dîroka kevnar de mezin bibû.
Hevalê Çetîn jî li ser vê xaka pîroz, li navçeya Sîwerekê ya girêdayî Rihayê ku di navbera ava Firat û Dîcleyê de ye ji dayîk dibe. Li ser vê dewlemendî û kevneşopiyê mezin dibe. Cihê ku ew lê ji dayîk dibe û mezin dibe, ji mirovatî û şoreşa Neolitîkê re malavanî kiriye. Xwedî dîrokek kevnar e. Ew jî wek gelek ciwanên herêmê di nav malbateke welatparêz a ku bi hişmendiya Rêber APO hişyar bûye mezin dibe. Di nav tevgera azadiya Kurdistanê de, cihgirtinê ji bo xwe rêka azadî û bi rûmetê dibînê.
Belê, hevalê Çetîn jî dibe şopdarê xeta pêxemberî a azadîxwaz û serî li dijî dagirkeriya dewlata Tirk radike. Di sala 1994'an de li Elmanyayê tevlî nav refên gerîlayên azadiya Kurdistanê dibe. Hevalê Çetîn hevalekî zewiciye, xwedî mal û zarok e. Rexmê ku zewiciye jî, dev ji zarok û mala xwe berdide û tevli nava refên PKK'ê dibe. Pir baş fêm kiribû ku, ew jiyana têde dijî ne jiyanek azad e. Jiyan û welatek azad jî encex bi têkoşîna PKK’ê pêkan e. Ji bo vê ew dev ji jiyana di bin zilma dagirkeriya Tirk de, berdide û tevlî xeta Rêber APO dibe. Jixwe ew baş dizane ku civak û welatek azad encax bi têkoşîna di pêşengiya Rêber APO pêşketî de mimkun e. Ew jî ji bo xwe vê tevgerê hildibijêre.
Hevalê Çetîn bi xebat û keda xwe ya pir mezin, di nava têkoşîna azadiya Kurdistanê de xwedî cihekî diyarker bû. Ew ji aliyê tevahî hevalan ve bi sekna xwe ve tê nasîn. Ji bo mirov bikaribe li ser hevalê Çetîn binivîsîne, hewce nake ku mirov pê re mabe. Herêmên bi salan lê mayî, asta fermandariya ku gihiştiyê û xebatên wî yên serkeftî li ber çavane. Min jî beriya ku hevalê Çetîn bibînim, bi van serkeftin û erkên girtî ser milên xwe bihîst û nas kir. Di PKK’ê de tişta diyarker ew e ku mirov bi kiryar û xebatên xwe yên serkeftî tê bihîstin û tê nasîn. Ji ber hevalê Çetîn di vî warî de li pêş bû, ew zû bi pêşket û hat naskirin.
Destpêkê naskirina min û hevalê Çetîn di zivistana 2006-2007’an de li herêma Garê di Konferansa HPG’ê ya 4’emîn de pêk hat. Hevalê Çetîn jî wek delegeyê Konferansê hatibû û beşdar bibû. Di pêvajoya Konferansê de dan û sitandinê me bi hev re çêbûn û min ew ji nêz ve nas kir. Hevalê Çetîn bi tevlîbûn û sekna xwe ya Konferansê pir bi cewherî û rêxistinî bû. Dan û sitandinê wî yê germ û mitewazî yê bi hevalan re, mirov pir jê bandor dibû. Rexmê ku me nû hevdû naskir jî, mirov dixwest tim pê re dan û sitandinan û hevaltiyê bike.
Min hevalê Çetîn cara duyemîn di zivistana salên 2010-2011’an de li Biryargeha Navendî ya HPG’ê dît. Hevalê Çetîn bi komek hevalan re ji bo Eyaleta Serhedê lêhûrbûn û amadekarî dikir ku derbasî wir bibin. Ew berê jî li wê eyaletê mabû û ji ber ku baş nas dikir, rêxistinê ew careke din di asta fermandariya eyaletê de erkdar kiribû. Di vê demê de, gelek caran hevdîtin û nîqaşên me bi hev re çêdibûn. Wî bi awayekî pir cewherî xwe û hevalên xwe ji bo pratîka dema pêş amade dikir. Hewldan û xwesteka wî ew bû ku, di çarçoveya şerê gel ê şoreşgerî de li Eyaleta Serhedê xebateke serkeftî pêş bixîne.
Tê zanîn ku di van salan de dewleta Tirk li ser Serokatiya me tecrîdeke giran dimeşand û pêşiya siyaseta demokratik girtibû û pêvajo xetimî bû. Êdî lazim bû ku, şerê gel ê şoreşgerî biketa meriyetê. Wê şerê gel ê şoreşgerî jî bi piranî li Bakurê Kurdistanê pêş biketana. Di pêvajoyeke ewqasî girîng de hevalê Çetîn pêşniyara xwe kir ku, here di nav vî şerê germ ê azadiyê de cihê xwe bigire. Bi ketina demsala biharê re hevalê Çetîn û koma wî ji bo pratîkê amade bû û li benda bi rêketinê bûn. Di van rojên biharê de, hevalê Çetîn bi hevalê Mehmed Goyî re ji bo çalakiyeke li ser sînorê Bakur û Metîna pêş bixin, gelek wargehên artêşa Tirk keşif kirin. Hevalê Mehmed jî wê di asta fermandariya Eyaleta Wanê de derbasî Bakur bibûya. Van hevalana dixwestin ku beriya derbas bibin, di vê navberê de çalakiyan li dar bixin.
Di bihara 2011’an de Konfaransa HPG’ê ya 6 mîn li herêma Garê pêk hat. Hevalê Çetîn jî tevlî vê Konferansê bû û perspektîfa şerê gel ê şoreşgerî ku em pêş bixin herî dawî li vir zelal bû. Piştî zelaliya di şerê gel ê şoreşgerî û taktîka demê de, hevalê Çetîn bi koma xwe re berê xwe dabû Eyaleta Serhadê û bi kêfxweşiyeke mezin rêketibû…
Hevalê Çetîn piştî pratîkeke dirêj û bi tevger a li Eyaleta Serhedê derbasî Başûrê Kurdistanê bû û tevlî pêvajoya perwerdê bû. Di sala 2015’an de fermandarê qada Dêrsimê hevalê Baran Dêrsim di encama operasyoneke dewleta Tirk a dagirker de şehîd dikeve û li ser vê yekê hevalê Çetîn jî li şûna wî tê erkdarkirin. Piştî ku hevalê Çetîn perwerdeya xwe diqedîne, vesazkirina wî di asta fermandariya qada Dêrsimê de çêdibê û bi komek hevalan re ber bi Dêrsimê ve dikeve rê.
Hevalê Çetîn û fermandar hevalê Hozan û Mazlûm jî di nav de weke komek heval bi hev re di destpêka meha Cotmeha 2015’an de li herêma Besta gihiştin me. Piştî demeke dirêj cardin dîtina hevalê Çetîn, moral da me û em kêfxweş bûn. Hevalê Çetîn li Botanê çend rojan li gel me ma û pêşveçûnên dawî yên giştî û rêxistinê bi me re parve kir. Diyar bû ku bi amadekariyeke xurt û perspektîfeke zelak ketibû rê û ji bo xebateke serkeftî pêşbixîne baweriya wî zehf xurt bû. Di van rojên ku em bi hev re man de ev yek bi zelalî dihat dîtin. Her çendî ew nû diçû qada Dêrsimê û nas nedikir jî, baweriya wî bi wî dihat ku di demeke kurt de qadê nas bike û pratîkeke serkeftî li dar bixe.
Di wê demê de dewleta Tirk hevdîtinên xwe yên bi Rêber APO re bidawî kiribû û dest bi êrîşên hovane yên li qirkirina gelê Kurd û tesfiyekirina tevgera azadiyê kiribû. Dihat xwestin ku, mirov li hemberî van êrîşên hovane bisekine û bersiva pêwîst bide. Hevalê Çetîn jî bi vê bîr û baweriyê, erka fermandariya qada Dêrsimê girtibû ser milê xwe û berê xwe dabû rêyeke dirêj. Rexmê ku temenê wî mezin jî bû, ew bi coşa ciwanekî û hêviyeke mezin berê xwe dabû vê rêka dûr û dirêj.
Di bihara 2017’an de kurê hevalê Çetîn ji Başûrê Kurdistanê hatibû qada Botanê. Navê wî Şahan bû û pisporê sabotajê bû. Hevalê Şahan hevalekî ciwan bû û dema ku mezin dibe li ser şopdariya bav û rêhevalê xwe berê xwe dide nav refên gerîla. Di sala 2012’an de tevlî bibû. Çend salan li cem hevalên rêveberiyê mabû. Ji ber ku bavê wî hevalê Çetîn li qadên germ ê şer bû, rêxistinê dixwest ku wî biparêz e. Ji ber vê her çendî wî gelekî xwestibe derbasî Bakur bibe jî, her carê rêxistinê nepejirandibû. Hevalê Şahan herî dawî di sala 2017’an de, bi pêşniyara israr li ser esasê ku ew ê li cem fermandarê qada Botanê be, rêxistinê ew rêkiribû Botanê. Hewldanên hevalê Şahan her tim hebûn ku di eniya pêş de têkevê çalakiyan, lê hevalan ji bo wî ev zû didîtin. Ew jî wek bavê xwe pir bi dil paqij û fedekar bû.
Cara dawî di 21’ê Tebaxa 2017’an de li herêma Besta Mêrgûmarê bi rêka bêtêlê bi hevalê Çetîn re axifîm. Kurê wî hevalê Şahan jî bi bavê xwe re axifî û di navbera wan de nîqaşeke hestiyarî bi pêş ket. Ew li qada Dêrsimê û kurê wî jî li qada Botanê bi rêka bêtêlê bi hev re diaxifîn... Her çiqasî nedixwestin diyar bibe jî, lê dîsa jî fam dibû ku hestiyar in. Hevalê Çetîn destpêkê bi min re axifî û di derheqê qada Dêrsimê de rewşa hevalan û ya dijmin de agahî da. Me jî di derheqê Botanê de agahî da wî û piştre bi hevalê Şahan re peyîvî. Destpêkê jê pirskir ku, “tu xwe baş tevlî xebatan dikî yan na, heval ji te razî ne?” Jê re got ku, “xwe baş tevlî xebatan bike û dilê hevalên xwe nehêle.” Her du heval jî bi hevpeyvîna hevdû kêfxweş bibûn û xatirên xwe ji hev xwestin.
Hevalê Çetîn xwediyê ewqas taybetmendiyên baş bû ku, mirov nikare bi çend gotinan hemû bîne ziman. Hem di hevaltiya xwe de pir mitewazî û zindî bû, hem jî fermandarekî wêrek û serkeftî bû. Girêdan û kûrbûna xwe ya rêxistinê ji bo derdora xwe tim hêz bû û ev hêza xwe bi hevalan re parve dikir. Ew tim li pey tolgirtina heyfa bav û kalan bû. Her tim dixwest derbên giran li dagirkeriya dewleta Tirk bixîne. Lêhûrbûn û hewldanên wî tim li ser vî esasî bûn. Tevahî jiyana xwe dabû xizmeta gel û welatê xwe. Wî ti car xwe û malbata xwe nefikirî, tim azadiya gel û welatê xwe difikirî. Rojeva wî ev bû. Jixwe malbata wî jî welatparêz bû û dabû ser şopa wî ya ku diçe heqîqetê.
Me hevalê Çetîn ewqasî dît, hevdîtinên me çêbûn û me bi hev re nîqaş dikir jî, lê hêj jî min nebihîstibû ku kurê wî tevlî gerîlayên azadiyê bûye. Me nedizanî ku ew zewiciye û zarokên wî jî hene. Mijara sereke ya di rojeva hevalê Çetîn de bû û tim bi hevalan re parve dikir, bi giranî Serokatî, şehîd û nirxên gele wî bûn. Hevalê Şahan jî, him kur û him jî hevalê heval Çetîn bû.
Mixabin di 29’ê meha Îlona 2017’an de li Kanî Botkê herêma Besta di encama êrîşeke balafirên dewlata Tirk a hovane û bêbext de Hevalê Şahan şehîd ket. Beriya bavê xwe tevlî nav refên karwanê şehîdên azadiya Kurdistanê bû. Hevalê Şahan jî her çiqas demeke kurt li gel me mabe jî, bi xebatên xwe yên fedakarî û paqij ketibû kûraniya dilê hemû hevalên xwe. Van her du şehîdên mezin jî bi pratîk û jiyana xwe ya dewlemend cihê xwe di kûraniya dilê me hemûyan de çêkirin. Şopa bîranînên wan wê tim li ber çavên me be. Di şexsê hevalê şehîd Çetîn û Şahan de, em cardin soza xwe ya girêdana şehîdên şoreşa Kurdistanê dûbare dikin û dibêjin ku, heya armanca wan bi cih were, em ê şopdarê bîranîna wan bin.
Kod Adı: Çetin Serhat
Adı Soyadı: Musa Çetiner
Doğum Yeri: Urfa
Anne - Baba Adı: Sultan - Medet
Şehadet Tarihi ve Yeri: Temmuz 2018 / Dersim